Λαογραφικός Ομιλος  ΒΛΑΧΩΝ   Ν.  ΣΕΡΡΩΝ  "ΛΑΪΛΙΑΣ"
        Ο εκπολιτιστικός σύλλογος  Λαϊλιάς είναι ένας Σύλλογος Βλάχων. Ιδρύθηκε το 1985 από τον πρόεδρο τον κ.Κωνσταντίνου τον κύριο και την κυρία Λάππα, τον κ. Ζαπάρα, την κ. Πανοπούλου, το δεύτερο πρόεδρο κ.Τζιόνη και την κυρία Ζωή Μανδεμτζόγλου, η οποία μας έδωσε πληροφορίες για όλα τα παρακάτω που αφορούν το Σύλλογο.
        Ο Σύλλογος Λαϊλιάς σήμερα αποτελείται από 200 περίπου μέλη. Σύμφωνα με το καταστατικό του Συλλόγου σαν μέλος μπορεί να συμμετάσχει όποιος θέλει, ανεξαρτήτου ηλικίας. Οι βασικές υποχρεώσεις των μελών είναι η απαραίτητη συνδρομή 1.200 δραχμών το χρόνο και η συμμετοχή τους στις γενικές συνελεύσεις, στις εκδηλώσεις, στις εκλογές και σε ό,τι άλλο οργανώνει ο Σύλλογος.
Οι βασικοί σκοποί και οι στόχοι του Συλλόγου είναι η διατήρηση των πολιτιστικών στοιχείων, η διατήρηση των ηθών και των εθίμων και γενικότερα η διατήρηση των παραδόσεων, καθώς και η παρουσίαση ορισμένων χαρακτηριστικών στοιχείων των βλάχων.
        Οι δραστηριότητες του Συλλόγου είναι πολλές και ποικίλες. Διοργανώνονται χοροί, πολιτιστικές εκδηλώσεις, ταξίδια σε χώρες όπως Ρουμανία, Αυστραλία, Ολλανδία κ.α. Ακόμη μια από τις δραστηριότητες του Συλλόγου είναι η εκμάθηση μουσικών οργάνων.
        Οι εκδηλώσεις που πραγματοποιεί ο Σύλλογος είναι πολιτιστικές και σαν στόχο τους έχουν την παρουσίαση της δουλειάς των παιδιών-μελών, αλλά και τη συγκέντρωση ορισμένων χρημάτων για τη συντήρηση του Συλλόγου. Η ανταπόκριση του κόσμου στις εκδηλώσεις αυτές είναι αρκετά μεγάλη.
        Το κύριο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο Σύλλογος είναι οικονομικό. Τα μόνα έσοδα του Συλλόγου προέρχονται από τη μηνιαία εισφορά των παιδιών, από τα ετήσια ημερολόγια  και από τις εκδηλώσεις που οργανώνει ο Σύλλογος. Ο Δήμος δεν προσφέρει καμιά βοήθεια, ενώ η Νομαρχία δίνει στο Σύλλογο περίπου 300.000δρχ.
         Ακόμη υπάρχει συνεργασία με άλλους Συλλόγους σε διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως τα Γεφυρουδιανά.
          Ένας πολιτιστικός σύλλογος μπορεί να προσφέρει πάρα πολλά σε ένα νέο άτομο. ΄Ένας νέος μέσα από το Σύλλογο μαθαίνει τις παραδόσεις, τις ελληνικές συνήθειες. Επίσης η ανάπτυξη σχέσεων ανάμεσα στα μέλη και τα ταξίδια στο εξωτερικό είναι μερικές από τις προσφορές του Συλλόγου.
           Ο Σύλλογος συνεργάζεται με ορισμένους ειδικούς, όπως την κ. Πανοπούλου, η οποία ράβει τις στολές.
           Οι συγκεντρώσεις των μελών του Συλλόγου γίνονται σε ένα κτίριο που το νοικιάζουν. Γι' αυτό ένα από τα μελλοντικά τους σχέδια είναι η απόκτηση ιδιόκτητου κτιρίου. Το κύριο όμως μέλημά τους είναι η συνέχιση και η βελτίωση του έργου του Συλλόγου.
ΧΟΡΟΣ
              Απόδειξη ότι κατορθώνουν σε όλες τις εμφανίσεις τους να κερδίζουν τον
          θαυμασμό, παρουσιάζοντας χορούς από την Ήπειρο, Μακεδονία, Θεσσαλία και
          Θράκη, ενώ πρωταρχικός στόχος του Λαϊλιά παραμένει πάντα η διάσωση της
          βλάχικης πατρικής κληρονομιάς.
ΜΟΥΣΙΚΗ
              Βέβαια, ο Όμιλος αντιμέτωπος στις προκλήσεις των καιρών αποφάσισε να
          προχωρήσει ακόμα περισσότερο και έτσι να είναι μοναδικό πολιτιστικό σχήμα του
          νομού που λειτουργεί και τμήματα μουσικής (εκμάθησης παραδοσιακών
          οργάνων), σε μία εποχή που οι αυθεντικοί λαϊκοί οργανοπαίκτες ολοένα και
          λιγοστεύουν, αφήνοντας πίσω τους μεγάλο κενό.
              Έτσι, υπό την καθοδήγηση των κ.κ. Βασίλη Τερζή (στο χορό) και Σταύρου
          Βασδέκη ( ενός από τους πλέον καταξιωμένους  μουσικοδιδάσκαλους
          πανελλήνια), ο "ΛΑΙΛΙΑΣ"  έχει μεταβληθεί σε ένα φυτώριο νέων που αγαπούν τον
          χορό και την παραδοσιακή μουσική και έχουν αναγάγει την ενασχόλησή τους με
          την λαογραφία σε δημιουργικό πάθος.
              Οι 300 και παραπάνω χορευτές -τριες του και οι 50 μαθητές οργανοπαίκτες
          αποδεικνύονται  εκ των πραγμάτων και κατά γενική ομολογία "ζωντανοί" φορείς
          της πατρώας Ελληνικής παράδοσης.
ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
              Αν και η περισυλλογή λαογραφικού υλικού και κειμηλίων δεν αποτελεί το
          κύριο μέσο μετάδοσης της παράδοσης (το έμψυχο υλικό αποτελεί το κύριο μέλημα
          του συλλόγου), αποτελεί ωστόσο το αντικείμενο μιας άλλης δραστηριότητας των
          μελών του "ΛΑΙΛΙΑ", στην περαιτέρω ανάπτυξη της οποίας αναμένεται ότι θα
          συμβάλει η ενδεχόμενη απόκτηση στο δάσος του όρους Λαϊλιά , (βόρεια των
          Σερρών) κτίσματος - οικήματος που θα χρησιμοποιηθεί ως ξενώνας και μουσείο.
              Ξενώνας, όπου θα φιλοξενούνται οι Πολιτιστικοί σύλλογοι της χώρας
          (κυρίως κατά την διάρκεια των διήμερων - τριήμερων  του Δεκαπενταύγουστου)
          προσκεκλημένοι από τον Όμιλο και ως μουσείο, στους χώρους του οποίου θα
          εκτεθεί  το υλικό που έχει ήδη συλλεχθεί  αλλά και αυτό που πρόκειται  να
          αποκτηθεί. Θεωρείται, μάλιστα, πολύ σπουδαίο το γεγονός ύπαρξης ενός
          λαογραφικού μουσείου στο δάσος του Λαϊλιά,  και αυτό γιατί υπήρξε μέχρι το
          ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου μία από τις σπουδαιότερες ( και πλέον
          ιστορική) κοιτίδες των Σερραίων Βλαχόφωνων και όχι μόνο αυτών. Ένα μουσείο,
          λοιπόν, στην ιστορική ΕΔΡΑ και όχι μακριά από τον κύριο τόπο διαμονής τους,
          την πόλη των Σερρών.
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ
              Ας σημειωθεί ότι η συμμετοχή του Λαογραφικού Ομίλου Βλάχων και φίλων
          στο πολιτιστικό γίγνεσθαι, όχι μόνο της πόλης και του νομού Σερρών αλλά σε
          πανελλήνια και Ευρωπαϊκή κλίμακα, προκαλεί ιδιαίτερη αίσθηση.
              Ειδικότερα, ο "ΛΑΙΛΙΑΣ" συμμετέχει στις εκδηλώσεις που
          πραγματοποιούνται, καθώς όλα τα μέλη του θεωρούν χρέος και καθήκον τους να
          διασώσουν την πλούσια βλάχικη αλλά και την υπόλοιπη Ελληνική παράδοση, με
          όσο το δυνατό αμεσότερο τρόπο, απ ΄ ευθείας στο κοινό παρουσιάζοντας ένα
          τέλειο αποτέλεσμα σκληρής εκπαίδευσης βασισμένο σε παραδοσιακές αρχές.
              Δεν είναι τυχαίο, ότι ο Όμιλος είναι ίσως το Πολιτιστικό σχήμα-φορέας με τις
          περισσότερες συμμετοχές στον πολιτισμό, αφού έλαβε μέρος σε περισσότερες
          από 70 πολιτιστικές  εκδηλώσεις στο εσωτερικό και το εξωτερικό (Τσεχοσλοβακία,
          Γαλλία, Γιουγκοσλαβία, Ολλανδία, Βουλγαρία, Ισπανία, Ιταλία, Ρουμανία και σε
          σχεδόν σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας)