ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ


Αρθρο:  Αθλητισμός & Αθλήματα (2ο μέρος)
Νάνσυ Γιαννακάρη
Μαθήτρια Α' Τάξης 6ου Γυμνασίου Σερρών


Το άρθρο αυτό αναφέρεται σε όλα τα αθλήματα και θα παρουσιαστεί (σε δύο φύλλα της εφημερίδας). Το ένα είναι το προηγούμενο.
ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ
     Σπουδαίοι αθλητικοί αγώνες που διεξάγονται κάθε τέσσερα χρόνια σε διαφορετικές πόλεις του κόσμου. Η επιλογή των πόλεων που θέτουν υποψηφιότητα γίνεται από τα μέλη της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, η οποία εδρεύει στη Λοζάννη της Ελβετίας.
     Οι Ολυμπιακοί αγώνες καθιερώθηκαν στην Ελλάδα το 776 π.Χ. και τελούνταν στην αρχαία Ολυμπία μέχρι το 393 μ.Χ. οπότε καταργήθηκαν από τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Θεοδόσιο Α!
     Ηταν αφιερωμένοι στον Δία. Διαρκούσαν πέντε μέρες και μπορούσαν να λάβουν μέρος μόνον ελεύθεροι Ελληνες πολίτες, αποκλείονταν οι βάρβαροι, οι δούλοι, και οι γυναίκες, στις οποίες απαγορευόταν ακόμη και η είσοδος στο στάδιο επειδή οι αθλητές αγωνίζονταν γυμνοί.
     Οταν πλησιάζει ο καιρός, κήρυκες από την Ολυμπία διαλαλούσαν την «ιερή εκεχειρία» στο πανελλήνιο. Τότε σταματούσαν οι εχθροπραξίες την εποπτεία και διοργάνωση των αγώνων είχαν οι Ελλανοδίκες.
     Στα πρώτα χρόνια διεξαγόταν μόνον το αγώνισμα τις αρματοδρομίας.
     Στη συνέχεια προσπάθησαν και άλλα αγωνίσματα (δρόμος πένταθλο, πάλη, ακόντιο, δίσκος, άλμα, εις μήκος) και το πρόγραμμα πλουτίστηκε. Οι νικητές στεφανώνονταν με τον κότινο (κλαδί αγριελιάς) τα ονόματά τους αναγράφονταν σε στήλες,
     Οι γλύπτες φιλοτεχνούσαν ανδριάντες τους, ενώ όταν επέστρεφαν στις πόλεις τους, γκρεμιζόταν προς τιμήν του μέρους του τείχους.
     Οι Ολυμπιακοί αγώνες αναβίωσαν χάρη στις ενέργειες του Γάλλου Πιερ ντε Κουμπερνέτ. Η πρώτη Ολυμπιάδα των νεότερων χρόνων έγινε στην Αθήνα το 1896. Στον μαραθώνιο  δρόμο νικητής αναδείχτηκε ο Σπύρος Λούης.
     Στον αιώνα μας τρεις Ολυμπιάδες, αναβλήθηκαν εξαιτίας των δυο παγκόσμιων πολέμων, ενώ συχνά σημειώθηκαν θλιβερά επεισόδια κατά τη διάρκεια άλλων.
     Η εναρκτήρια τελετή των αγώνων περιλαμβάνει το άναμμα (αφή) της Ολυμπιακής φλόγας με μια δάδα. Η δάδα ανάβει με ειδική τελετή στην αρχαία Ολυμπία και μεταφέρεται στον τύπο διεξαγωγής των Ολυμπιακών αγώνων. Ιδιαίτερα εντυπωσιακά είναι τα θεάματα που παρουσιάζονται στις εναρκτήριες τελετές των Ολυμπιακών αγώνων.
1896 ΑΘΗΝΑ (ΕΛΛ.)
1900 ΠΑΡΙΣΙ (ΓΑΛ.)
1904 ΣΕΝ ΛΟΥΙΣ (ΗΠΑ)
1908 ΛΟΝΔΙΝΟ (Μ. ΒΡΕΤ.)
1912 ΣΤΟΚΧΟΛΜΗ
1920 ΑΜΒΕΡΣΑ
1924 ΠΑΡΙΣΙ
1928 ΑΜΣΤΕΡΝΤΑΜ
1932 ΛΟΣ ΑΝΤΖΕΛΕΣ
1936 ΒΕΡΟΛΙΝΟ
1948 ΛΟΝΔΙΝΟ
1952 ΕΛΣΙΝΚΙ
1956 ΜΕΛΒΟΥΡΝΙ
1960 ΡΩΜΗ
1964 ΤΟΚΙΟ
1968 ΠΟΛΗ ΜΕΞΙΚΟΥ
1972 ΜΟΝΑΧΟ
1976 ΜΟΝΤΡΕΑΛ
1980 ΜΟΣΧΑ
1984 ΛΟΣ ΑΝΤΖΕΛΕΣ
1988 ΣΕΟΥΛ
1992 ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ

ΠΥΓΜΑΧΙΑ
Αρχαίο ελληνικό αγώνισμα, που διεξάγεται μέχρι σήμερα σε όλο τον κόσμο και αποτελεί Ολυμπιακό άθλημα.
Οι πρώτοι κανονισμοί της σύγχρονης πυγμαχίας καθιερώθηκαν από τον Αγγλο πρωταθλητή Ζακ Μαράουτον, το 1743. Σήμερα το άθλημα διακρίνεται σε επαγγελματικό και ερασιτεχνικό, σύμφωνα με τις ρυθμίσεις της Διεθνούς Πυγμαχίας Ομοσπονδίας.
Ο αγώνας διεξάγεται μεταξύ δυο αντιπάλων σε περιφραγμένο υπερυψωμένο τετράγωνο χώρο (ρινγκ) και χωρίζεται σε γύρους διάρκειας δυο ή τριών λεπτών. Διευθύνεται από ένα διαιτητή και κρίνεται από τρεις κριτές. Στα χέρια τους οι πυγμάχοι φορούν γάντια. Κατά τη διάρκεια του αγώνα ο ένας πυγμάχος μπορεί να πέσει κάτω χτυπημένος από τον αντίπαλο. Ο διαιτητής τότε αρχίζει να μετράει από το 1 μέχρι το 10. Ο πυγμάχος θεωρείται ότι έχει τεθεί εκτός αγώνα (νοκ - άουτ) εάν δεν καταφέρει να σηκωθεί μέχρι την εκφωνήσει του αριθμού 10. Εάν ο χρόνος λήξει χωρίς κάποιος από τους πυγμάχους να τεθεί εκτός αγώνα, οι κριτές επιλέγουν τον νικητή με βάση την αντοχή του, τη χρήση των χεριών, την άμυνα και τη σωστή εφαρμογή των κανόνων. Σύμφωνα με την ορολογία του αθλήματος ο πυγμάχος αυτός ανακηρύσσεται νικητής στα σημεία. Οι πυγχμάxοι ανάλογα με το βάρος του σώματος τους κατατάσσονται σε κατηγορίες.

Κωπηλασία
Η μετακίνηση των πλεούμενων με κατάλληλο χειρισμό των κουπιών.
Υπάρχουν δυο τρόποι κωπηλασίας : ο ομόζυγος και ο ετερόζυγος. Στον ομόζυγο τρόπο ο κάθε κωπηλάτης (άνδρας ή γυναίκα) λάμπει (κωπηλάτες) με δυο ελαφριά κουπιά. Οι βάρκες είναι φτιαγμένες έτσι, ώστε να χωράνε έναν ή δυο ερέτες (κωπηλάτες).
Στον ετερόζυγο τρόπο ο κάθε ερέτης έχει ένα κουπί. Οι κωπηλάτες βάρκες έχουν θέσεις για δυο, τέσσερις ή οκτώ. Υπάρχει ακόμη ο πηδαλιούχος ή λέμβαρος, που δίνει τα παραγγέλματα. Το αγώνισμα της κωπηλασίας διεξάγεται με βάρκες για δυο ή περισσότερους κωπηλάτες, με ή χωρίς πηδαλιούχο.

Μπάσκετ
Ομαδικό άθλημα. Το 1891 ο Δρ. Νάισμιθ επινόησε τους κανονισμούς του μπάσκετ (Ελληνική ονομασία καλαθοσφαίρισης). Από το 1936 είναι ολυμπιακό αγώνισμα.
Δυο ομάδες αποτελούμενες από πέντε παίκτες καθεμιά, αγωνίζονται να «βάλουν καλάθι» δηλαδή να περάσουν τη μπάλα από το καλάθι του αντιπάλου. Η στεφάνη του καλαθιού είναι διάμετρο 46 εκ. και βρίσκεται σε ύψος 3 μ. από το έδαφος. Κανονισμοί ρυθμίζουν τον τρόπο και τον χρόνο κατοχής της μπάλας, τον τρόπο χειρισμού και μεταβίβασής της (κ.λ.π.). Κάθε καλάθι δίνει δυο πόντους. Αν σημειωθεί από απόσταση μεγαλύτερη των 6,25 μ. δίνει τρεις πόντους. Κάθε ελεύθερη βολή δίνει έναν πόντο.
Στο σύγχρονο μπάσκετ εφαρμόζονται πολλά συστήματα αμυντικού και επιθετικού παιχνιδιού. Ο αγώνας διευθύνεται από δυο διαιτητές και παρακολουθείται από τη γραμματεία.
Το μπάσκετ είναι δημοφιλές σε όλες σχεδόν τις χώρες. Στην Ελλάδα οι πρώτες ομάδες ιδρύθηκαν το 1924 Ελληνικές εθνικές ομάδες και σωματεία έχουν  πετύχει κατά καιρούς διεθνείς διακρίσεις. Το γήπεδο του μπάσκετ έχει διαστάσεις 28,6 μήκος και 15,2 μ. πλάτος. Ο αγώνας διεξάγεται σε δυο εικοσάλεπτα ημίχρονα.

Ξιφασκία
Στο αγώνισμα της ξιφασκίας οι αθλητές διαγωνίζονται με ξίφη ασκήσεως, προσπαθώντας να αγγίξουν τον αντίπαλο. Ηλεκτρική συσκευή καταγράφει τα χτυπήματα και σημειώνει τη βαθμολογία. Ειδική εξάρτυση προφυλάσσει τους αθλητές από τα χτυπήματα του ξίφους, το οποίο άλλωστε δεν είναι αιχμηρό. Η ξιφασκία είναι ολυμπιακό άθλημα. Καθιερώθηκε ήδη από την πρώτη Ολυμπιάδα των νεότερων χρόνων (Αθήνα 1896).
Στην αρχαία Ελλάδα και την Κίνα η ξιφασκία ήταν γυμναστικό άθλημα. Αποτελούσε μέρος της εκπαίδευσης των νέων.
Στη σύγχρονη εποχή οι Ισπανοί και οι Ιταλοί ήταν οι πρώτοι που διαμόρφωσαν τους κανονισμούς της ξιφασκίας και τη διέκριναν σε αγωνιστικές κατηγορίες.
Οι αθλητές της ξιφασκίας φορούν συρμάτινες δικτυωτές μάσκες, ειδικοί επενδύτες και χοντρά γάντια προστατεύουν τους αθλητές της ξιφασκίας από τα χτυπήματα του αντιπάλου.

ΑΡΣΗ ΒΑΡΩΝ
Η άρση βαρών είναι ένα από τα αθλήματα των Ολυμπιακών αγώνων. Στο αγώνισμα αυτό οι αρσιβαρίστες σηκώνουν από το έδαφος μεγάλα βάρη και τα ανυψώνουν πάνω στο κεφάλι τους. Οι αρσιβαρίστες όπως και οι πυγμάχοι κατατάσσονται σε κατηγορίες ανάλογα με το βάρος τον σώματός τους.
Οι πρωταθλητές της άρσης βαρών μπορούν να σηκώσουν πάνω από 250 κιλά.
Αρση βαρών κάνουν και άλλοι αθλητές, όπως οι ποδοσφαιριστές και οι κολυμβητές. Η άσκηση αυτή δυναμώνει τους μυς και παράλληλα βελτιώνει την αναπνοή. Υπάρχουν δυο είδη άρσης βαρών. Το αρασέ και το ζετέ. Στο πρώτο η μπάρα με τη βάση σηκώνεται με μία κίνηση πάνω από το κεφάλι του αθλητή. Στο δεύτερο γίνονται δυο κινήσεις, η μπάρα φτάνει πρώτα μέχρι το στήθος και στη συνέχεια πάνω από το κεφάλι, ενώ η εκτίναξη των ποδιών δίνει πρόσθετη δύναμη στον αρσιβαρίστα.

ΙΣΤΙΟΠΛΟΙΑ
Ετσι λέγεται η πλεύση με ιστιοφόρα σκάφη. Τα πλοία αυτά χρησιμοποιούν πανιά (ιστία) και κινούνται με τη βοήθεια του ανέμου.
Μέχρι τις αρχές του 19ου τα ιστιοφόρα αποτελούσαν το κύριο θαλάσσιο μεταφορικό μέσο. Μερικά είχαν και σειρές κουπιών, ώστε να μπορούν να πλέουν όταν επικρατούσαν  ή έπνεε άνεμος αντίθετος στην πορεία τους. Με τα ιστιοφόρα οι παράτολμοι θαλασσοπόροι όπως ο Κολόμβος εξερεύνησαν τις θάλασσες. Η χρήση τους όμως, περιορίστηκε με την εμφάνιση των ατμόπλοιων και σήμερα η ιστιοπλοία διατηρείται μόνον ως άθλημα. Υπάρχουν διάφοροι τύποι ιστιοφόρων το σκάφος ή κύτος του πλοίου μπορεί να είναι φτιαγμένο από ξύλο, μέταλλα, η ειδικό συνθετικό υλικό. Στους ιστούς (κατάρτια) στηρίζονται τα πανιά που κατασκευάζονται από ανθεκτικό ύφασμα (καραβόπανο κ.α.). Ο ιστιοπλόος ρυθμίζει την κλίση των πανιών από τα ξάρτια (σχοινιά δεμένα στα πανιά) και τα κατευθύνει με μια ορισμένη γωνιά  ως προς τις διεύθυνση του ανέμου. Ως Ολυμπιακό άθλημα η ιστιοπλοΐα καθιερώθηκε το 1908.

ΤΟΞΟΒΟΛΙΑ
Αγώνισμα ρίψης βελών με τόξο. Σε παλαιότερα χρόνια πολλοί λαοί χρησιμοποιούσαν το τόξο ως όπλο. Ο πρωτόγονος άνθρωπος σκότωνε ζώα με βέλη, που πολλές φορές ήταν δηλητηριασμένα. Πριν από την ανακάλυψη της πυρίτιδας οι στρατοί των ανατολικών λαών, κυρίως διέθεταν σώματα τοξοτών για τις μάχες.
Σήμερα η τοξοβολία αποτελεί άθλημα διαδεδομένο σε πολλές χώρες. Ο στόχος έχει διάμετρο 1,2 μ. Οι άνδρες χρησιμοποιούν βέλη μήκους περίπου 71 εκ. ενώ οι γυναίκες λίγο πιο κοντά. Τα τόξα είναι κατασκευασμένα συνήθως από ξύλινη βέργα, στις άρκες της οποίας τεντώνεται μια χορδή από σχοινί ή νεύρο.
Ο εξοπλισμός για το άθλημα τις τοξοβολίας το περιβραχιόνιο προστατεύει το χέρι του τοξοβόλου από τις ταλαντώσεις της χορδής. Υπάρχουν τα βέλη, το τόξο, ο στόχος, θηλιές για τα δάχτυλα, και οι εξισορροπιστές.

ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ
Γυμναστική λέγεται το σύνολο των ασκήσεων με τις οποίες ασκούμε και διατηρούμε το σώμα μας σε καλή φυσική κατάσταση.
Στους Ολυμπιακούς αγώνες άνδρες και γυναίκες αγωνίζονται χωριστά. Στα αγωνίσματα των γυναικών περιλαμβάνονται ασκήσεις εδάφους , άλματα στον ίππο, καθώς και ασκήσεις στη δοκό ισορροπίας και στους ασύμμετρους ζυγούς. Οι άνδρες εκτελούν ασκήσεις εδάφους και αγωνίζονται στους κρίκους, στο μονόζυγο, και στο δίζυγο (παράλληλοι ζυγοί) στους ασύμμετρους ζυγούς, στον πλάγιο ίππο και στα άλματα πρόσφατα περιελήφθη στους Ολυμπιακούς αγώνες και μία νέα κατηγορία, ειδική για γυναίκες.
Η ενόργανη ρυθμική γυμναστική.
Στο σχολείο ή στα γυμναστήρια παιδιά και ενήλικες γυμνάζονται με απλούστερες ασκήσεις.
Η γυμναστική οφείλει μεγάλο μέρος της δημοτικότητας της στη Σοβιετική αθλήτρια Ολγα Κόρμπουτ, που έλαβε μέρος στην Ολυμπιάδα του 1972. Η διεθνής τηλεοπτική κάλυψη της έξοχης εμφάνισής της αύξησε κατακόρυφα το ενδιαφέρον για τη γυμναστική ως άθλημα.
Η σύγχρονη αγωνιστική γυμναστική προήλθε από το γερμανικό και το σουηδικό σύστημα γυμναστικών ασκήσεων.
1) Δοκοί
2) Πλάγιος Ιππος
3) Ασκήσεις εδάφους
4) Ιππος (άλμα)
5) Παράλληλοι ζυγοί
6) Κρίκοι
7) Ασύμμετροι ζυγοί

ΣΦΑΙΡΟΒΟΛΙΑ
Αγγλικό άθλημα, που βασίζεται στο ρίξιμο σε μήκος σιδερένιας σφαίρας. Το βάρος της σφαίρας για τους άνδρες είναι 9,257 χιλιογμ. και για τις γυναίκες  4 χιλιογμ. Το ρίξιμό της γίνεται από κικλική βαλβίδα, που έχει διάμετρο 2,135 μ. Η σφαιροβολία αντικατέστησε στο αγωνιστικό πρόγραμμα τη λιθοβολία.

ΣΦΥΡΟΒΟΛΙΑ
Αγώνισμα στίβου, στο οποίο οι αθλητές προσπαθούν να ρίξουν τη σφαίρα σε όσο το δυνατό μεγαλύτερη απόσταση. Από το 1900 η σφυροβολία προστέθηκε στους Ολυμπιακούς αγώνες και σύμφωνα με τους κανονισμούς, το βάρος της σφαίρας πρέπει να φτάνει τα 7,257 χιλμ. μαζί με το συρμάτινο καλώδιο της που έχει μήκος 1,22 μ.

ΑΛΜΑ (ή πήδημα)
Αρχαίο αγώνισμα, ένα από τα αγωνίσματα του πένταθλου. Θεωρούνταν από τους αρχαίους ως το πιο σπουδαίο αγώνισμα (άλμα - δίσκος - ακόντιο). Σήμερα δεν είναι γνωστός ο τρόπος που γινόταν. Το πιο πιθανό είναι οι άλτες να πηδούσαν με αλτήρες στα χέρια χωρίς φόρα. Με το άλμα τονώνεται και ισχυροποιείται το σώμα. Πρώτος ο Ομηρος στην Οδύσσεια αναφέρει για το άλμα. Υπάρχουν τα εξής είδη αλμάτων : 1) άλμα εις μήκος, 2) άλμα επί κοντώ, 3) άλμα τριπλούν και 4) άλμα εις ύψος.
Σήμερα ένα από τα κυριότερα αγωνίσματα είναι το άλμα με φορά ή χωρίς φορά κ.τ.λ.

ΑΚΟΝΤΙΣΜΟΣ
Πέταγμα του ακοντίου με ειδικό χειρισμό. Σαν αγώνισμα ήταν το τρίτο του πένταθλου στην αρχαιότητα. Μπήκε στο πρόγραμμα των Ολυμπιάδων στη 18η Ολυμπιάδα (7-8 π.Χ.). Η απόσταση που διατρέχει μετά το ρίξιμο το ακόντιο, λέγεται ακόντισμα. Στους νεώτερους Ολυμπιακούς αγώνες μπήκε το 1902.

ΠΟΛΟ
Ιππικό άθλημα. Ο όρος πόλο είναι παραφθορά της θιβετικής λέξης πόλου, που σημαίνει μπάλα. Το πόλο ήταν διαδομένο από παλιά σ’ ολόκληρη την Ασία. Πρώτοι έμαθαν το παιχνίδι Αγγλοι αξιωματικοί που υπηρετούσαν τη Βεγγάλη το 1855 και από κει το εισήγαγαν το 1869 στην Αγγλία. Το 1871 έγινε στην Αγγλία η πρώτη επίσημη συνάντηση μεταξύ των Ομάδων του 10ου συστήματος των Ουσσάρων και του 9ου συστήματος των Λογχοφόρων της Βεγγάλης. Το πόλο παίζεται σ’ ένα ορθογώνιο επίπεδο γήπεδο σκεπασμένο με χόρτο. Το γήπεδο έχει μήκος 180 - 275 μ. και πλάτος 146 - 182 μ. και είναι περιφραγμένο με σανίδωμα ύψος 26 μ. για να συγκρατείται η μπάλα μέσα στο γήπεδο.
Στη μέση των μικρότερων πλευρών βρίσκεται το τέρμα πλάτους 7,59 μ. και ύψος μέχρι 3 μ. το πολύ. Η κάθε ομάδα έχει 4 παίκτες οι οποίοι αγωνίζονται επί  8 τσούκα των 8 λεπτών με διαλείμματα 3 λεπτών για να αλλάξουν άλογα. Οι παίκτες φορούν στο κεφάλι ένα ειδικό προστατευτικό κράνος και με το αριστερό χέρι κρατούν τα χαλινάρια ενώ με το δεξί κρατούν ένα μπαστούνι μήκους 1,24 - 1,34 μ. και βάρος 430 γρ. περίπου. Με το μπαστούνι αυτό κτυπούν τη μπάλά, η οποία είναι συνήθως από ρίζα και έχει διάμετρο 8,2 εκ. και βάρος 120 γραμ. περίπου για να τη στείλουν στο αντίπαλο τέρμα. Η ομάδα που πετυχαίνει περισσότερα τέρματα κερδίζει. Όταν η μία ομάδα πετύχει ένα τέρμα οι ομάδες αλλάζουν τέρμα.
Το παιχνίδι διευθύνουν ένας ή δυο έφιπποι διαιτητές, οι οποίοι έχουν σφυρίχτρα και στη σέλα του αλόγου τους ένα σάκο με μπάλες για να αντικαθιστούν όσες έξω από το γήπεδο. Το πόλο είναι πολύ γρήγορο παιχνίδι κι ο παίκτης πρέπει να είναι πολύ ικανός ιππέας και δεξιοτέχνης στο κτύπημα της μπάλας ενώ το άλογο τρέχει. Το άθλημα έχει περιληφθεί στις Ολυμπιάδες του 1908, 1920, 1924 και 1936. Σήμερα γίνονται σε πολλές χώρες εθνικά πρωταθλήματα πόλο.

ΡΑΛΥ
Αγώνισμα κατά το οποίο αυτοί που αγωνίζονται ξεκινούν πεζοί ή με αυτοκίνητο με σκοπό να φτάσουν σ’ ένα καθορισμένο σημείο, ακολουθώντας ορισμένους κανόνες. Η λέξη ράλι είναι αγγλική σημαίνει συνάθροιση και επικράτησε διεθνώς για τους αγώνες ταχύτητας των αυτοκινήτων.


Επιστροφή στην κεντρική σελίδα της εφημερίδας