Η ΔΙΑΚΥΡΗΞΗ ΤΗΣ ΟΥΝΕΣΚΟ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

Το παιδί πρέπει να απολαμβάνει όλα τα δικαιώματα του

Πρέπει να παρέχεται ειδική προστασία από το νόμο όσο και από άλλα μέσα, που εξασφαλίζουν ελευθερία και αξιοπρέπεια.

Το παιδί πρέπει να έχει όνομα και μια εθνικότητα μόλις γεννηθεί.

Το παιδί πρέπει να συμπεριληφθεί στην κοινωνική ασφάλιση και να είναι σε θέση να μεγαλώσει και να αναπτυχθεί με τρόπο υγιή.

Το παιδί που βρίσκεται σε μειονεκτική θέση από σωματική, διανωιτική και κοινωνική πλευρά,πρέπει να παρέχωνται θεραπευτικές δυνατότητες.

Το κάθε παιδί πρέπει να μέγαλωνει υπό την προστασία και την ευθύνη των γωνιών του.

H εκπέδευση πρέπει να παρέχεται δωρεάν.

Το παιδί είναι το πρώτο που θα δεχθεί προστασία από τους ανθρώπους.

Δεν πρέπει να παραμελείται από τους γονείς του και να εργάζεται από μικρή ηλικία.

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ UNICEF Δικαιώματα επιβίωσης :
Καλύπτουν το δικαίωμα του παιδιού για ζωή και τις ανάγκες που είναι πιο βασικές για την ύπαρξή του. Αυτά συμπεριλαμβάνουν ένα επαρκές επίπεδο διαβίωσης , στέγη, διατροφή και πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες.

Πρέπει να διαμορφωθεί μία κοινωνία ελεύθερη από τη βία και τις διακρίσεις σε όλα τα επίπεδα που εκτιμά τη ζωή και τη συνεισφορά των παιδιών και των γυναικών.

Η φροντίδα για τα μικρά παιδιά είναι πιο πολύ αναγκαία εκεί ακριβώς που είναι πιο δύσκολο να εξασφαλισθεί – σε χώρες βυθισμένες σε ατέρμονη φτώχεια, στη βία και καταστροφικές επιδημίες.

Το 1998, οι 5 αιτίες-δολοφόνοι παιδιών ήταν: συνθήκες πριν και μετά τη γέννα 20% αναπνευστικές λοιμώξεις 18%, διαρροϊκές ασθένειες 17%, ασθένειεςπρολαμβανόμενες με εμβολιασμό και ελονοσία 7%.

Περίπου 20 εκατομμύρια παιδιά είναι εκτοπισμένα από συρράξεις.

Επίσης είναι αξιοσημείωτο ότι παιδιά κακοποιημένων (από συντρόφους τους) γυναικών κινδινεύουν 6 φορές περισσότερο να πεθάνουν πρίν φθάσουν την ηλικία των 5 ετών.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΑΙΔΙΩΝ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΚΟΣΜΟ.

- Κάθε χρόνο 13 εκατομμύρια παιδιά πεθαίνουν σε όλο τον κόσμο, θύματα της φτώχειας, των επιδημιών, του πολέμου.
- 45% των παιδιών ηλικίας κάτω των πέντε χρόνων στις αναπτυσσόμενες χώρες -εκτός της Κίνας - ζουν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας.
- Περίπου 100 εκατομμύρια παιδιά ζουν εγκαταλειμμένα από την οικογένειά τους στους δρόμους, κερδίζοντας το ψωμί τους με ανθυγιεινές εργασίες.
- Περίπου 120 εκατομμύρια παιδιά ηλικίας 6 έως 11 χρόνων δεν πηγαίνουν σχολείο.
- Περισσότερα από 250 εκατομμύρια παιδιά αναγκάζονται να εργαστούν για να ζήσουν και, σε πολλές περιπτώσεις, για να συντηρήσουν και την οικογένειά τους, συχνά σε μη ασφαλείς συνθήκες εργασίας. Πολλά παιδιά για λόγους επιβίωσης φτάνουν και ως την πορνεία.
- ''Ευυπόληπτοι'' πολίτες του αναπτυγμένου δυτικού κόσμου εξαγοράζουν για ανήθικους σκοπούς μικρά παιδιά του δρόμου ή διαφθείρουν παιδιά από το οικογενειακό ή φιλικό τους περιβάλλον.

SEX ΠΑΙΔΟΦΙΛΙΑ Αλλες ονομασίες, Παιδεραστία, Σεξουαλική Κακοποίηση Παιδιού, Pedophilia, pederasty, child sexual abuse

Σύντομη περιγραφή-ορισμός.
Παιδοφιλία είναι η ερωτική έλξη και οι ερωτικές δραστηριότητες ενός ενήλικα για παιδιά που δεν έχουν φτάσει ακόμα την ηλικία της εφηβείας. Όταν η έλξη αυτή οδηγεί σε ερωτική πράξη του ενήλικα μιλάμε πλέον για παιδεραστία.
Ως σεξουαλική κακοποίηση ορίζεται η ερωτική επίθεση σε ένα παιδί.

Χαρακτηριστικά παιδοφιλίας
     Με τον όρο παιδοφιλία περιγράφουμε την διαταραχή που περιλαμβάνει έντονες και επαναλαμβανόμενες ερωτικές τάσεις και ερωτικές φαντασιώσεις ερωτικής δραστηριότητας για ένα παιδί που δεν έχει φτάσει ακόμα στην ηλικία της εφηβείας. Το αντικείμενο της ερωτικής έλξης για κάποιον με αυτή τη διαταραχή είναι πολύ συγκεκριμένο, π.χ. κορίτσια από 8 και 10 ετών.
     Η συμπεριφορά αυτή είναι χρόνια και συνεχίζεται για πολύ καιρό. Περίοδοι όμως υψηλού στρες αυξάνουν την συμπεριφορά αυτή. Στο 90% των περιπτώσεων το παιδί γνωρίζει το άτομο αυτό. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα άτομα αυτά έχουν ερωτικές συνευρέσεις με παιδιά εντός και εκτός του οικογενειακού τους περιβάλλοντος.
     Τέλος, τα άτομα αυτά συχνά αναφέρουν ότι είχαν κακοποιηθεί σεξουαλικά όταν ήταν παιδιά. Η παιδοφιλική συμπεριφορά μπορεί να πάρει ποικίλες μορφές, συμπεριλαμβάνοντας επίδειξη των γεννητικών οργάνων του ατόμου στο παιδί, φιλιά, αγκαλιές στο παιδί με ερωτικό τρόπο, άγγιγμα των γεννητικών οργάνων του παιδιού, υποχρέωση του παιδιού να αγγίξει τα γεννητικά όργανα του ατόμου ή προσπάθεια για ερωτική πράξη ή ερωτική πράξη με το παιδί.

Σεξουαλική Κακοποίηση Παιδιού
Αν και η παιδοφιλία αποτελεί διάπραξη σεξουαλικής κακοποίησης ενός παιδιού, όλοι εκείνοι που κακοποιούν σεξουαλικά παιδιά, δεν καλύπτουν απαραίτητα τα κριτήρια για διάγνωση παιδοφιλίας. Το άτομο που κακοποιεί σεξουαλικά ένα παιδί, μπορεί να αναζητά ερωτική ικανοποίηση από εκείνο, μόνο και μόνο επειδή σε αυτό έχει εκείνη τη στιγμή πρόσβαση, και όχι λόγω της ερωτικής διέγερσης που του προκαλεί το παιδί. Αντίθετα με εκείνους που υποφέρουν από την διαταραχή της παιδοφιλίας, εκείνοι που κακοποιούν σεξουαλικά παιδιά δεν έλκονται ερωτικά μόνο από παιδιά αλλά και από οποιοδήποτε άλλο ερωτικό στόχο στον οποίο έχουν πρόσβαση.
Η σεξουαλική κακοποίηση παιδιών περιλαμβάνει όχι μόνο τη σωματική επαφή, όπως άγγιγμα και συνουσία, αλλά και δραστηριότητες όπως η επίδειξη των γεννητικών οργάνων του θύματος και την πρόσκληση σε ερωτική δραστηριότητα.

Παράγοντες κινδύνου
Τα χαρακτηριστικά των οικογενειών και των ατόμων που εμπλέκονται στη σεξουαλική κακοποίηση παιδιών ποικίλουν. Ομως τα θετά ή υιοθετημένα παιδιά, τα παιδιά που ζουν σε ανάδοχες οικογένειες ή σε οικογένειες που βρίσκονται σε δικαστικές διαμάχες ή σε οικογένειες όπου ασκείται συχνά σωματική βία αποτελούν πληθυσμό υψηλού κινδύνου. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι οικογενειακοί δεσμοί δεν είναι ισχυροί, τα παιδιά δεν εποπτεύονται επαρκώς, και το ενδιαφέρον των γονέων είναι εστιασμένο στις δικές τους επιδιώξεις και όχι στο συμφέρον των παιδιών.

Συνέπειες
Οι συνέπειες της σεξουαλικής κακοποίησης στα παιδιά είναι βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες. Βραχυπρόθεσμα το παιδί μπορεί να επιδείξει έντονη ερωτική ενασχόληση, όπως ο δημόσιος αυνανισμός ή το έντονο ενδιαφέρον για τα γεννητικά όργανα και τα ερωτικά παιγνίδια. Ένα άλλο αποτέλεσμα της σεξουαλικής κακοποίησης είναι τα συχνά σωματικά παράπονα του παιδιού, οι εμετοί ή οι πονοκέφαλοι, τα οποία όμως δεν εξηγούνται από τις ιατρικές εξετάσεις. Η σεξουαλική κακοποίηση κατά την παιδική ηλικία μπορεί να οδηγήσει στην κατάθλιψη, σε χαμηλή αυτοπεποίθηση, αλλά και σε ερωτικές δυσκολίες, όπως η αποφυγή της ερωτικής επαφής ή στην πορνεία.

ΠΑΙΔΕΡΑΣΤΙΑ      Η σεξουαλική διαστροφή αντρών που αποβλέπει στην ικανοποίηση με ανήλικα παιδιά συνήθως του ίδιου φύλου. Στην περίπτωση αυτή η σεξουαλική ικανοποίηση πετυχαίνεται με πρωκτική συνουσία. Η παιδεραστία αποτελεί σεξουαλική παρέκκλιση, που συνδέεται με ανωμαλία της προσωπικότητας κατά το μεγαλύτερο ποσοστό . Οι κυριότεροι αιτιολογική παράγοντες είναι διαταραγμένες συνθήκες οικογενειακού περιβάλλοντος , ιδίως τα πρώτα χρόνια της ζωής καθώς και το κοινωνικό περιβάλλον .
     To κοινωνικό περιβάλλον παίζει σπουδαίο ρόλο στην εφηβική ηλικία. Η παιδεραστία συναντιέται σε όλους τους αρχαίους λαούς και σε μερικούς απ' αυτούς θεωρούνταν χρησιμότατος θεσμός για την αγωγή του παιδιού και για τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του. Οι λαοί στους οποίους οι γυναίκες βρίσκονταν σε μειονεκτική θέση ή σε κατάσταση δουλείας παρουσίαζαν συχνότερα αυτή τη διαστροφή. Στους Κέλτες, Αιγυπτίους και Πέρσες παρουσιαζόταν πολύ αναπτυγμένη.
     Στα ελληνικά φύλα η παιδεραστία ήταν διαδομένη κυρίως στους Δωριείς και εξηγείται από το στρατιωτικό χαρακτήρα της κοινωνικής τους οργάνωσης. Στην Αθήνα η παιδεραστία περιοριζόταν ως ένα βαθμό. Μάλιστα ο Σόλωνας είχε θέση ορισμένες απαγορευτικές διατάξεις . Στους χριστιανικούς χρόνους η παιδεραστία στιγματίστηκέ και καταπολεμήθηκε ως ειδωλολατρική πράξη . Σήμερα η νομοθεσία πολλών χωρών τιμωρεί την παιδεραστία με ειδικά άρθρα .
     Παρ' όλα αυτά όμως , ναι κάποιοι άνθρωποι αγωνίζονται και πολεμάνε για τα παιδιά , γι' αυτό και έχουν ιδρύσει τα παιδικά δικαστήρια .

Βρετανία : τον νόμο στα χέρια της παίρνει εφημερίδα ενάντια στους παιδεραστές
(4/8/2000 9:24:00 μμ)
     Αναστέλλεται η ανακοίνωση μέσω του Τύπου του καταλόγου με τα ονόματα 110 χιλιάδων παιδεραστών.
Η βρετανική μεγάλης κυκλοφορίας κυριακάτικη εφημερίδα «News of the World» ανακοίνωσε σήμερα ότι αναστέλλει την εκστρατεία της και δεν πρόκειται να δημοσιοποιήσει--όπως είχε αναγγείλει-- τα ονόματα 110 χιλιάδων παιδεραστών μετά από τις έντονες πιέσεις που δέχτηκε από υπουργούς της κυβέρνησης, την αστυνομία αλλά και κοινωνικούς λειτουργούς που ζήτησαν να σταματήσει η εκστρατεία αυτή που όπως ισχυρίζονται θα μπορούσε να οδηγήσει τους υπαίτιους τέτοιων πράξεων στην παρανομία και το περιθώριο.
     Ο Στιούαρτ Κάτνερ, ένα από τα στελέχη της εφημερίδας αυτής, που ανήκει στον όμιλο του Ρούπερτ Μέρντοχ, ανακοίνωσε ότι η εφημερίδα τώρα θα εστιάσει το ενδιαφέρον της στον λεγόμενο «νόμο της Σάρας», μια εκστρατεία για εφαρμογή μιας νέας νομοθεσίας που θα προστατεύει περισσότερο τα παιδιά από τους σεξουαλικά επιτιθέμενους. Ο κ. Κάτνερ τόνισε ότι οι γονείς της Σάρα Πάιν, της οκτάχρονης μικρής που βιάστηκε και δολοφονήθηκε τον περασμένο μήνα, προκάλεσαν την εκστρατεία αυτή, που έχει την πλήρη υποστήριξη της εφημερίδας.
     Ο «νόμος της Σάρας» θα είναι παρόμοιος με το «νόμο της Μέγκαν» μιας επτάχρονης Αμερικανίδας που βιάστηκε και δολοφονήθηκε από έναν γείτονά της το 1994. Με βάση τον «νόμο της Μέγκαν» επιβάλλεται σε όσους έχουν καταδικαστεί για σεξουαλικά εγκλήματα κατά ανηλίκων να έχουν δηλώσει τον τόπο κατοικίας τους και να εμφανίζονται σε τακτά χρονικά διαστήματα στην τοπική αστυνομία, ενώ παράλληλα επιτρέπει στις αρχές να ενημερώνουν τους κατοίκους της περιοχής για την παρουσία των παιδεραστών στη γειτονιά τους.
     Στο μεταξύ ένας άλλος λόγος που οδήγησε την εφημερίδα στην αναστολή της δημοσιοποίησης των 110 χιλιάδων ονομάτων, είναι και το γεγονός ότι με την δημοσίευση των πρώτων φωτογραφιών ατόμων που έχουν καταδικαστεί για σεξουαλική κακοποίηση παιδιών, προκλήθηκε κομφούζιο αφού πολλοί πολίτες που θεώρησαν ότι κάποιοι συμπολίτες που είχαν κάποια ομοιότητα με τους παιδεραστές, είναι οι ίδιοι οι παιδεραστές, τους επιτέθηκαν με πέτρες, ξύλα αλλά και λεκτικές επιθέσεις, ενώ προκάλεσαν σοβαρές ζημιές στα σπίτια και τα αυτοκίνητά τους .
     Παράλληλα, η αστυνομία κατηγόρησε την εφημερίδα ότι με την δημοσίευση της φωτογραφίας ενός παιδεραστή, ο τελευταίος κατάφερε να κρυφτεί και να ξεφύγει τη σύλληψή του. Μέχρι στιγμής η κυριακάτικη βρετανική εφημερίδα έχει δημοσιεύσει τις φωτογραφίες και τα στοιχεία τουλάχιστον 50 ατόμων που έχουν καταγγελθεί ή έχουν κατηγορηθεί επισήμως ως παιδεραστές.

Καταγγελίες για κακοποίηση παιδιών από Κυανόκρανους σε Ερυθραία και Αιθιοπία
(6/9/2001 2:38:00 μμ)
     Επιθεωρητές των Ηνωμένων Εθνών ερευνούν τις καταγγελίες ότι κυανόκρανοι κακοποιούσαν σεξουαλικά κορίτσια στην Ερυθραία και την Αιθιοπία, ανακοίνωσαν σήμερα αξιωματούχοι του διεθνούς οργανισμού
     Η έρευνα ξεκίνησε μετά από τις καταγγελίες που ήλθαν στη δημοσιότητα στα τέλη του προηγούμενου μήνα στην Ιταλία, σύμφωνα με τις οποίες ένας στρατιώτης ανακρίνεται από τις ιταλικές στρατιωτικές αρχές κατηγορούμενος για σεξουαλική κακοποίηση.
     Ο στρατιώτης κατηγορείται ότι είχε σχέσεις με πόρνες μόλις 12 χρόνων στις χώρες της Βόρειας Αφρικής κατά τη διάρκεια της εκεί αποστολής του η οποία άρχισε το Νοέμβριο και ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο.
     Οι επιθεωρητές των Ηνωμένων Εθνών διεξάγουν έρευνες για περιπτώσεις απρεπούς συμπεριφοράς και πρόκειται να ενημερώσουν το γραφείο του γενικού γραμματέα του οργανισμού μέχρι τις 19 Σεπτεμβρίου.
     Οι παραβάτες μπορούν να δικαστούν μόνο από τις δικαστικές αρχές της χώρας τους.

Η εκμετάλλευση της τρυφερής ηλικίας

Γονείς κρατήστε πιο σφιχτά στην αγκαλιά τα παιδιά σας.

Το παιδί από πρόσωπο αγάπης, στοργής και φροντίδας για την οικογένεια γίνεται αντικείμενο σεξουαλικής
εκμετάλλευσης και εμπορίας από κάποιους διεστραμμένους ανά τον κόσμο.

Ιδού ορισμένοι τίτλοι φρίκης στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων.
"Το Εμπόριο τρυφερής σάρκας", "Παιδιά για πούλημα", "Σε πέντε δις δολάρια ανέρχεται ο παγκόσμιος τζίρος της
πορνείας των ανηλίκων", "Τα κυκλώματα της παιδεραστίας", "Πουλούσε χάδια ανήλικα", "Προστατέψτε μας από τον
πορνοτουρισμό",
"Υπόθεση Ντιτρού στο Βέλγιο. Κύκλωμα με ανώτερους δικαστικούς κι αστυνομικούς". Δραματική έκκληση πατέρα
Ντιτρού: "πες τα όλα, γιατί θα σε αυτοκτονήσουν".
Ο κόσμος δεν αφυπνίστηκε από τις πάμπολλες περιπτώσεις που διαδραματίστηκαν στις χώρες του καλούμενου τρίτου κόσμου, όπου μικρά παιδιά και έφηβοι έπεσαν θύματα βιαστών, βασανιστών και δολοφόνων.
Οι Έλληνες δεν αφυπνίστηκαν από την υπόθεση Δουρή ο οποίος βίασε, κακοποίησε και δολοφόνησε το ένα από τα
παιδιά του, το Νίκο.
Αυτή τη φορά όμως κανείς δεν μπορεί να αδιαφορήσει. Η τραγωδία που αποκαλύφθηκε στο Βέλγιο, στο ειρηνικό
Βέλγιο, όπου βιάστηκαν, κακοποιήθηκαν, έπεσαν θύματα εκμετάλλευσης και δολοφονήθηκαν μικρά παιδιά και έφηβοι,
δεν συντελέστηκε σε ανατολικοευρωπαϊκούς και τριτοκοσμικούς παιδοφιλικούς παραδείσους - όπου συρρέουν
χιλιάδες "αξιοπρεπείς" διότι ευκατάστατοι - αλλά εδώ στην Ευρώπη την πολιτισμένη και χριστιανική.
Οι περιπτώσεις βιασμού και σεξουαλικής κακοποίησης που έγιναν γνωστές τα τελευταία χρόνια είναι ελάχιστες.
Οφείλονται στα ΜΜΕ για εντυπωσιασμό και ακροαματικότητα γι' αυτό και τα προβάλλουν με τον πιο κακόγουστο
τρόπο.
Νοέμβριος 1989. Συλλαμβάνονται στο Βόλο τέσσερα άτομα κατηγορούμενα για την αποπλάνηση ενός δωδεκάχρονου μαθητή.
Δεκέμβριος 1992. Συλλαμβάνεται ο εικοσιοχτάχρονος Αλβανός Αρτούρ Τσιτσάου για το βιασμό του μόλις δυόμισι
ετών γιού του.
Μάρτιος 1993. Ο Μανώλης Δουρής συνελήφθη και αργότερα καταδικάστηκε για το βιασμό και τη δολοφονία του
εξάχρονου γιου του. Αυτοκτόνησε στις φυλακές.
Σεπτέμβριος 1996. Συνελήφθη ο Γεράσιμος Δ. Μπίλης-Σαμαράς. Μέσα στο ελάχιστο χώρο ενός κλειστού φορτηγού εκτόνωνε το ζωώδη σεξουαλισμό του επί δέκα χρόνια πάνω στα κορμιά μικρών κοριτσιών. Το αρρωστημένο πάθος της παιδεραστίας του στοίχισε την αποπλάνηση σε τριάντα περίπου ανήλικα κορίτσια. Τα στρατολογούσε έξω από τα σχολεία, καφετέριες και "ουζάδικα" στην αρχή της εφηβείας τους. Τα περισσότερα θύματά του, παιδιά από φτωχιές ή διαλυμένες οικογένειες, τα έπειθε να τον ακολουθούν με δέλεαρ ένα ασήμαντο χαρτζιλίκι που συνήθως δεν αποδιδόταν. Αργότερα τα εκβίαζε, αφού βιντεοσκοπούσε τη φρίκη.
Σεπτέμβριος 1996. Αντώνης Μητρέντζος. Σχηματίζεται δικογραφία εις βάρος του για εξώθηση δύο ανήλικων
κοριτσιών σε πορνεία. Τιμή 35.000 δρχ. Οι 5.000 στα θύματα, οι 30.000 στην τσέπη του (κάπως έτσι δεν διανέμεται κι
ο εθνικός πλούτος στα διάφορα κοινωνικά στρώματα;)

Σ' όλες τις περιπτώσεις των παιδεραστών κάποιοι γνώριζαν, αλλά ποτέ δεν μίλησαν.
Εκτός από τα ίδια τα θύματα, γνώριζε κάποιος από την οικογένειά τους. Από την οικογένεια του θύτη, από τη γωνιά που
ζει ο βιαστής και παιδεραστής. Κι όμως κανείς δεν μιλάει. Γιατί; Για λόγους δήθεν προστασίας οι πρώτοι, αδιαφορίας
οι δεύτεροι. Λες και το κακό δεν θα χτυπήσει κάποτε και την πόρτα τους.

Η προσαγωγή τους στην αστυνομία κάποτε έγινε. Κι' όμως αφέθηκαν ελεύθεροι. Γιατί; Αδιαφορία, αποφυγή "λεπτών"
περιπτώσεων ή μήπως γιατί τα κυκλώματα προστατεύουν καλά τα μέλη τους;

Μη νομίσει κανείς ότι ο τρόπος μας, ο Νομός μας, είναι αθώος. Θύματα παιδεραστίας και βιασμού ανηλίκων
παρατηρήθηκαν κι εδώ, μόνο που αποσιωπήθηκαν έντεχνα.

Είχαμε δυο περιπτώσεις σε δύο διαφορετικά χωριά μας στα οποία θύματα ήταν αγοράκια δημοτικού.

Ήταν πολύ βαριές περιπτώσεις. Πήραν όμως το δρόμο της σιωπής, γιατί το απαίτησαν οι γονείς συμβιβαζόμενοι με
κάποια χρηματική αποζημίωση. Οι βιαστές και παιδεραστές κυκλοφορούν άσπιλοι κι ελεύθεροι ανάμεσά μας ως
"ευυπόληπτοι πολίτες". Η αναφορά στον τόπο μας γίνεται για να μην εφησυχάζουμε και για κανένα άλλο λόγο.

Ο πολιτικός προϊστάμενος της αστυνομίας "υπουργός" δηλώνει ότι το φαινόμενο της παιδεραστίας και του
σεξοτουρισμού στην Ελλάδα δεν είναι ανησυχητικό. Είναι όμως έτσι; Ιδού τα στοιχεία.
Εξαφανίσεις παιδιών στο νομό Αττικής το 1995:
αγόρια 56 κορίτσια 124
Στην υπόλοιπη Ελλάδα:
αγόρια 43 κορίτσια 76
Σύνολο: αγόρια 99 κορίτσια 200 = 299 παιδιά

Άλλες 204 εξαφανίσεις δηλώθηκαν στην αστυνομία και στους υπηρεσιακούς εισαγγελείς από τον Ιανουάριο μέχρι τον
Αύγουστο του 1996. Σε ενάμιση δηλαδή χρόνο (299+204=)503 εξαφανίσεις. Αυτές οι περιπτώσεις έγιναν γνωστές. Οι
περισσότερες θάφτηκαν.

Το φαινόμενο ΕΙΝΑΙ ανησυχητικό. Βλέποντάς το κατάματα -κι όχι αλληθωρώντας- μπορούμε να το καταπολεμήσουμε
ως κοινωνία. Η οικογένεια, το σχολείο, η εκκλησία, η πολιτεία.
-- Συγκρατήστε τις κοφτές και ψυχρές προτάσεις ενός παιδιού, που έβγαλε στον αέρα μεγάλο ιδιωτικό τηλεοπτικό κανάλι των Αθηνών, αρχές Σεπτεμβρίου 1996.
-- Δίπλα του, στο άλλο τηλεοπτικό παράθυρο, έντονα σοκαρισμένος ένας ιερωμένος ψυχίατρος που απέτυχε όμως να
βοηθήσει τον τραυματισμένο ψυχικά και σωματικά ανήλικο νέο, 15 μόλις Μαΐων, θύμα παιδεραστίας και βιασμού.
-- "Μισώ όλους τους τριγύρω μου. Δε θέλω να ζήσω άλλο πια. Θέλω ν' αυτοκτονήσω. Μισώ τον εαυτό μου. Κατέφυγα σε πνευματικό. Παιδεραστής κι αυτός..." Το άλλο παράθυρο απάντησε: "Κάθε παπάς, παιδί μου, δεν είναι και ΠΑΠΑΣ".
--Η φτώχεια, παιδί διαζευγμένων γονιών και ο "φίλος του" τον εξώθησαν στην παιδική πορνεία. Η τιμή 4.000 δρχ. στην
αρχή. Ύστερα τίποτα. Εισήλθε στη στρατιά των θυμάτων.
-- Το φαινόμενο γίνεται σοβαρότερο, γιατί πολλά ανήλικα παιδιά -με τις περίεργες εξαφανίσεις- οδηγούνται και σε
κυκλώματα παιδεραστίας (Μην ξεχνάτε ότι οδηγούνται και σε χειρουργικά τραπέζια για εξαγωγή και εμπορία ζωτικών
οργάνων).

Τα κυκλώματα δεν είναι μόνο αλλού, είναι κι εδώ γιατί:
-- Πολλές εξαφανίσεις ανηλίκων συνδέονται και με σεξουαλική εκμετάλλευση από επιτήδειους.
-- Μην ξεχνούμε και τις "συμμορίες" Αλβανών που εκμεταλλεύονται ανήλικα Αλβανόπουλα με κέρδος οικονομικό.
-- Η παιδική πορνογραφία σε βιντεοκασέτες εισαγωγής κάνουν θραύση σε βιντεοκλάμπ στην Αθήνα.
-- Αρχίζει όμως να εμφανίζεται ερασιτεχνικό πορνό και στην Ελλάδα και το χειρότερο ότι χρησιμοποιεί παιδιά στις
βιντεοταινίες.
-- Διαφημίσεις με ροζ τηλέφωνα στα οποία ακούγονται και προκλητικές παιδικές φωνούλες σ' όλα τα ιδιωτικά τηλεοπτικά κανάλια.> Μη λησμονάτε τα σεξοπεριοδικά που υπόσχονται επίγειους και ουράνιος σεξοπαραδείσους με όποια παιδική ηλικία επιθυμεί κανείς σε ειδικά διαμερίσματα και ξενοδοχεία. Εδώ και ο σεξοτουρισμός.
-- Όπως αντιλαμβάνεστε, ο κίνδυνος δεν είναι μόνο έξω από το σπίτι μας, μπήκε και μέσα εξαιτίας των ΜΜΕ.
-- Αλλά πόσο έξω από το σπίτι μας είναι το "έξω" από τα σχολεία, έξω από τις καφετέριες, έξω από τα ουφάδικα, έξω από τα νεανικά στέκια, αφού μέσα στα "έξω" είναι το παιδί μας;
Γονείς κρατήστε πιο σφιχτά στην αγκαλιά τα παιδιά σας.

"Η σεξουαλική κακοποίηση παιδιών στην οικογένεια. Σχολείο και παιδική προστασία" Περίληψη
     Η σεξουαλική κακοποίηση των παιδιών ειδικότερα μέσα στα πλαίσια της οικογένειας αποτελεί στις μέρες μας ένα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα. Στοιχεία που αποδεικνύουν το γεγονός αυτό ωστόσο αποκαλύπτονται πολύ δύσκολα, διότι η σεξουαλική παραβίαση στην οικογένεια συνδέεται με έντονη κοινωνική ενοχή, με αποτέλεσμα να εντοπίζεται δυσκολότερα από άλλες μορφές κακοποίησης των παιδιών (π.χ. σωματική κακοποίηση και παραμέληση) και προϋποθέτει προσεκτικούς και εξειδικευμένους χειρισμούς.
     Το σχολείο με τους λειτουργούς του, ως φορέας προστασίας των δικαιωμάτων των παιδιών, οφείλει να ευαισθητοποιηθεί ιδιαίτερα για το συγκεκριμένο κοινωνικό πρόβλημα. Αρκεί να το εξετάσει τόσο μέσα από το πρίσμα της σταδιακής αλλαγής της παιδικής σεξουαλικότητας στις μέρες μας, καθώς και μέσα από τις αποκλίσεις της σεξουαλικής συμπεριφοράς και τις κοινωνικές εκείνες συνθήκες που οδηγούν στην εκδήλωση του προβλήματος.
     Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η σχετική ενημέρωση και κατάρτιση των εκπαιδευτικών, αλλά και η παράλληλη διάθεση να απαλλαγούν από βαθιές κοινωνικές στάσεις, αντιλήψεις και πρότυπα, που καλλιεργούν και συντηρούν άλλοτε μια άρνηση του προβλήματος κι άλλοτε μια τάση πρόωρης και αβάσιμης διάγνωσης.
     H μακρά ιστορία της παιδικής ηλικίας έχει μια ζοφερή πορεία κακοποιήσεων. Οι κακοποιήσεις αυτές συνδέονται με την απόλυτη εξουσία των γονιών στα παιδιά τους και συχνά εκλαμβάνονται μάλιστα και ως παιδαγωγικές πρακτικές. Στοιχεία που αφορούν την ανατροφή των παιδιών των ανώτερων κοινωνικών τάξεων, γιατί γι' αυτές κυρίως έχουμε πληροφορίες, περιλαμβάνουν εγκαταλείψεις, βασανισμούς, σεξουαλική κακοποίηση, παιδοκτονίες και γενικά μια ιστορία ανείπωτης βαναυσότητας με την οποία οι γονείς ασκούσαν το δικαίωμα ζωής και θανάτου που είχαν στα παιδιά τους.
     Τι θεωρούμε όμως σήμερα με τον όρο γενικά κακοποίηση των παιδιών; Σύμφωνα με τον ορισμό που δίνει το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού με αυτόν περιγράφεται ένα φαινόμενο κατά το οποίο ένας ή περισσότεροι ενήλικες προκαλούν ή επιτρέπουν να προκληθούν στο παιδί σωματικές κακώσεις ή συνθήκες στέρησης , ώστε συχνά να επιφέρουν σοβαρές διαταραχές σωματικής, νοητικής, συναισθηματικής ή κοινωνικής μορφής ακόμα και το θάνατο.
Ιδιαίτερη μορφή κακοποίησης αποτελεί η σεξουαλική παραβίαση του παιδιού που ως τέτοια σύμφωνα με τον ορισμό του Kempe (1978) είναι " η εμπλοκή εξαρτωμένων, ανώριμων ως προς την ολοκλήρωση της ανάπτυξης παιδιών και εφήβων σε σεξουαλικές δραστηριότητες, τις οποίες δεν κατανοούν συνειδητά, για τις οποίες δεν είναι σε θέση να δώσουν έγκυρη συναίνεση και οι οποίες παραβιάζουν τις αντιλήψεις της κοινωνίας όσον αφορά τους οικογενειακούς ρόλους”.
     Ο γενικός αυτός ορισμός συμπεριλαμβάνει διάφορες μορφές σεξουαλικής παραβίασης από την έκθεση σε επίδειξη, τις θωπείες και τις ασελγείς πράξεις μέχρι το βιασμό και την αιμομιξία. Η παιδική πορνογραφία και η πορνεία αποτελούν την εμπορευματική πλευρά του θέματος η οποία όμως δε θα μας απασχολήσει σήμερα.
     Αντιλαμβανόμαστε αμέσως ότι η σεξουαλική κακοποίηση επισύρει κοινωνική ενοχή, ακόμη περισσότερο όταν συμβαίνει μέσα στην ίδια την οικογένεια με την παραβίαση του αιμομικτικού φραγμού, με συνέπεια να εντοπίζεται και να αποκαλύπτεται δυσκολότερα από άλλες μορφές κακοποίησης. Για τον ίδιο λόγο εξάλλου τα στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας είναι ελάχιστα σε σχέση με τις πραγματικές διαστάσεις της συχνότητας του προβλήματος.
     Ενδεικτικά αναφέρω κάποια στοιχεία που αφορούν γενικά την κακοποίηση παιδιών η οποία στις Η.Π.Α. στις αρχές του '60 αφορούσε μόνο 447 παιδιά, ενώ στις μέρες μας φαίνεται να αγγίζει τα 2 εκατ. παιδιά από τα οποία 2.500 έως 5.000 πεθαίνουν. Έρευνα του 1984 (Παρίτσης και συνεργάτες) σε αντιπροσωπευτικό δείγμα μαθητών 13-15 χρόνων από όλη την Ελλάδα, έδειξε ότι το 15% των μαθητών είχαν υποστεί σοβαρή σωματική τιμωρία από τους γονείς τους τον τελευταίο μήνα.
     Ποια είναι όμως τα στοιχεία εκείνα που αποδεικνύουν τις σοβαρές διαστάσεις που έχει πάρει και στη χώρα μας το φαινόμενο της σεξουαλικής κακοποίησης; Επίσημα στοιχεία είναι μάλλον ανύπαρκτα προς το παρόν, επειδή δεν έχει συσταθεί ένα σύστημα καταγραφής τους. Οι μόνες περιπτώσεις που γνωρίζουμε είναι αυτές που μελετήθηκαν μέσα από την εφαρμογή προγραμμάτων τα οποία εκπονήθηκαν με την πρωτοβουλία διαφόρων φορέων, όπως είναι το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, το Κέντρο Μελέτης και Πρόληψης Κακοποίησης και Παραμέλησης του Παιδιού, το Τμήμα Ψυχολογικής Παιδιατρικής του νοσοκομείου Παίδων Αγία Σοφία Αθηνών, η Μονάδα Προστασίας Παιδιού του Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ στη Θεσσαλονίκη, με τη συμβολή των κατά τόπων Κέντρων Ψυχικής Υγιεινής και των Υπηρεσιών του ΠΙΚΠΑ.
     Πάντως σύμφωνα με τα στοιχεία μιας πρόσφατης μελέτης (Finkelhor 1994) που έγινε σε 14 ευρωπαϊκές χώρες όσον αφορά την Ελλάδα τα αποτελέσματα που προέκυψαν ήταν ότι το 33% των σεξουαλικών κακοποιήσεων κοριτσιών και το 23% των σεξουαλικών κακοποιήσεων αγοριών συμβαίνουν μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον.
     Από την ίδια μελέτη διαπιστώνουμε ότι οι συνθήκες και τα ποσοστά συχνότητας του φαινομένου στη χώρα μας δε διαφέρουν αισθητά από άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Ποια είναι τα στοιχεία αυτά (Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού 1992):

1:8 κορίτσια και 1:10 αγόρια μπορεί να είναι θύματα κάποιας μορφής σεξουαλικής κακοποίησης πριν την ηλικία των 18 ετών.

1:25 κορίτσια και 1:33 αγόρια έχει αναφέρει σε κάποιον ότι έχει υποστεί βιασμό ή αιμομιξία.

1:4 δράστες είναι μέλος της οικογένειας.

1:2 δράστες είναι γνωστός ή φίλος της οικογένειας.

8:10 φορές το παιδί μπορεί να είναι θύμα επαναλαμβανόμενης σεξουαλικής κακοποίησης.
Από τα παραπάνω στοιχεία προκύπτει λοιπόν, πως οι περιπτώσεις υψηλού κινδύνου βρίσκονται κυρίως στα πλαίσια της οικογένειας. Οι περισσότεροι δράστες σεξουαλικής κακοποίησης είναι άτομα τα οποία το παιδί γνωρίζει καλά και εμπιστεύεται: πατέρας, αδελφός, άλλοι συγγενείς, οικογενειακοί φίλοι. Αυτή ακριβώς η σχέση εμπιστοσύνης, σε συνδυασμό με την ανηλικιότητα, την υποδεέστερη δηλαδή θέση του παιδιού σε σχέση με το δράστη, διευκολύνει την απόκρυψη της κακοποίησης. Τα παιδιά που κακοποιούνται δέχονται και απειλές από το δράστη ή απλά πείθονται με αποτέλεσμα η σεξουαλική κακοποίηση να μη συνοδεύεται απαραίτητα από σωματική κακοποίηση, η οποία είναι τις περισσότερες φορές ορατή.
Ας δούμε όμως ποιοι είναι οι κυριότεροι ατομικοί και κυρίως οι κοινωνικοί εκείνοι παράγοντες οι οποίοι καθιστούν τον οικογενειακό πυρήνα πεδίο υψηλού κινδύνου:

Αρχικά η παρουσία στην οικογένεια ενός πρώην θύματος σεξουαλικής κακοποίησης.

Προβλήματα στις σεξουαλικές σχέσεις του ζευγαριού.

Άγαμη μητέρα.

Προβλήματα υγείας στους γονείς (π.χ. άρρωστη μητέρα)

Διάφορα σοβαρά οικογενειακά προβλήματα.

Η παρουσία πατριού ή συντρόφου της μητέρας.

Χαμηλό κοινωνικό-μορφωτικό επίπεδο των γονιών, χωρίς ωστόσο να είναι σπάνιο το φαινόμενο και σε ανώτερες κοινωνικές τάξεις.

Σύγχυση των οικογενειακών ρόλων και η απουσία ορίων

Η παρουσία κάποιας ψυχοπαθητικής προσωπικότητας
     Τέλος ο ισχυρός και παθολογικά στενός δεσμός μεταξύ των μελών της οικογένειας. Ενδοστρεφείς οικογένειες είναι εκείνες οι οποίες λειτουργούν ως "κλειστό σύστημα" όπου τόσο οι κακοποιήσεις όσο και οι συγκρούσεις συμβαίνουν κεκλεισμένων των θυρών. Τα μέλη της έχουν άγχος σχετικά με τυχόν διάλυση ή αλληλοεγκατάλειψη, ο δε μηχανισμός της αιμομιξίας είναι αυτό που κρατά την οικογένεια μαζί. Αλλά και οι ανοιχτές, οι χαοτικές οικογένειες που λειτουργούν χωρίς όρια οικογενειακών ρόλων προχωρούν επίσης καμιά φορά σε παραβίαση του ταμπού της αιμομιξίας.
     Καθώς επιχειρούμε να σκιαγραφήσουμε τη γενική εικόνα της οικογένειας, στην οποία συναντούμε σεξουαλική κακοποίηση του ή των παιδιών της, απαραίτητο είναι να εξετάσουμε παράλληλα και τα γενικά χαρακτηριστικά του παιδιού θύματος, του δράστη που συνήθως είναι ο πατέρας, αλλά και το ρόλο που παίζει η μητέρα με τη στάση της απέναντι στη σεξουαλική κακοποίηση μέσα στην ίδια της την οικογένεια, την ύπαρξη της οποίας τις περισσότερες φορές γνωρίζει.
     Το παιδί θύμα συνήθως δε φέρει ορατές σωματικές κακώσεις, συνεπώς η σεξουαλική του κακοποίηση γίνεται αντιληπτή μέσα από χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς του. Το θλιμμένο και απομονωμένο παιδί, το παιδί με παραβατική συμπεριφορά και επιθετικότητα, γενικότερα το παιδί με έντονα προβληματική συμπεριφορά ενδέχεται να έχει τραυματικές εμπειρίες μέσα στην οικογένεια, όχι όμως απαραίτητα σεξουαλικής κακοποίησης. Χωρίς να είμαστε ειδικοί, ψυχολόγοι ή ψυχίατροι δεν μπορούμε σε καμία περίπτωση να αξιολογήσουμε αυτά τα χαρακτηριστικά ως διαγνωστικά. Σίγουρα δίνουν αφορμή στον εκπαιδευτικό για προβληματισμό, ο οποίος όμως πρέπει να διερευνηθεί μέσα από τη γνώση των βιογραφικών στοιχείων του παιδιού, με πληροφορίες για το οικογενειακό περιβάλλον στο οποίο ζει και, γιατί όχι, με διάλογο και συνεργασία με τους ίδιους τους γονείς. Η τελική διάγνωση και οι τρόποι θεραπείας αφορούν αποκλειστικά τους ειδικούς.
     Το παιδί θύμα χαρακτηρίζεται επίσης από χαμηλή αυτοεκτίμηση, αισθήματα στιγματισμού, απομόνωση, δυσκολία ανάπτυξης στενών διαπροσωπικών σχέσεων και ομαλής σεξουαλικής ζωής. Ως έφηβοι/ενήλικες τα θύματα παρουσιάζουν σε μεγαλύτερο ποσοστό πρόωρο ξεκίνημα σεξουαλικών επαφών, εγκυμοσύνες στην εφηβεία, σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη, πολλαπλούς σεξουαλικούς συντρόφους, φορείς ασθενειών που μεταδίδονται με τη σεξουαλική επαφή, όμως κι αυτά είναι χαρακτηριστικά τα οποία πρέπει να εξετάζουμε με ιδιαίτερη επιφύλαξη γιατί εύκολα προκαλούνται από ένα σωρό άλλα αίτια.
     Τα χαρακτηριστικά του δράστη από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία είναι σε ποσοστό 75% άντρες άτομα γνώριμα στο παιδί, στα οποία δείχνει εμπιστοσύνη. Οι δράστες περιγράφονται ως άτομα με κυριαρχική συμπεριφορά, στερημένα στην παιδική ηλικία ή φέρουν οι ίδιοι εμπειρίες διαφόρων μορφών βίας, σωματικής κακοποίησης, παραμέλησης, σεξουαλικής ή ψυχολογικής κακοποίησης. Ειδικότερα ο πατέρας δράστης ζηλεύει και επιθυμεί το παιδί του, στη ζωή του οποίου επεμβαίνει έντονα, ανεξάρτητα από την ηλικία του και συχνά είναι ένα άτομο που αναζητάει στη σχέση με τη γυναίκα του μια εξιδανικευμένη εικόνα της μητέρας του. Μπορεί να κακοποιεί ένα ή περισσότερα δικά του παιδιά, αλλά θύματά του μπορούν να αναζητηθούν και έξω από το άμεσο οικογενειακό περιβάλλον, πολλοί δράστες κακοποιούν δικά τους και άλλα παιδιά. Τυπικός δράστης είναι συνήθως ο πατέρας, θύματα κορίτσια, με τη σταδιακή όμως διερεύνηση του προβλήματος αποκαλύπτονται όλο και μεγαλύτερα ποσοστά με δράστες γυναίκες και θύματα αγόρια.
     Ιδιαίτερο είναι το ενδιαφέρον που προκαλεί η στάση της μητέρας απέναντι στη σεξουαλική κακοποίηση παιδιών της από τον άντρα της ή τον εραστή της. Τις περισσότερες φορές γνωρίζει τι συμβαίνει είτε γιατί της το έχει εκμυστηρευτεί το παιδί, είτε γιατί το έχει η ίδια αντιληφθεί. Συναντούμε συνήθως μητέρες που δέχονται το πρόβλημα επειδή αδυνατούν να το εμποδίσουν. Ιδιαίτερα αδύναμες είναι οι γυναίκες που είχαν παρόμοιες εμπειρίες και δεν μπορούν να ανταποκριθούν στο συζυγικό και μητρικό τους ρόλο. Μητέρες που δεν έχουν τα απαραίτητα εφόδια αλλά και την τόλμη να αυτονομηθούν και να αναλάβουν οι ίδιες την προστασία των παιδιών τους. Συχνά στο όνομα του οικογενειακού δεσμού, όχι μόνο δεν στηρίζουν το παιδί τους στην αποκάλυψη της κακοποίησης, αλλά πολλές φορές το παροτρύνουν να μην αντιδρά και να υπακούει στο δράστη ή ακόμη το κατηγορούν πως λέει ψέματα.
     Η μητέρα συνεπώς συμβάλλει καταλυτικά στην απόκρυψη του προβλήματος στην προσπάθειά της να διατηρήσει τον ίδιο τον οικογενειακό πυρήνα, αλλά και την εικόνα του προς τα έξω σύμφωνα με τις κοινά αποδεκτές κοινωνικές αξίες. Διότι η σεξουαλική κακοποίηση του παιδιού μέσα στην οικογένεια ταυτίζεται σχεδόν πάντα με την παραβίαση του αιμομικτικού φραγμού, που στις σύγχρονες κοινωνίες προκαλεί την κοινωνική απέχθεια και υψηλές δικαστικές ποινές.
     Αδιέξοδη είναι η θέση του παιδιού θύματος σεξουαλικής κακοποίησης μέσα στην οικογένεια. Με δράστη τον πατέρα και μια μητέρα που σιωπά συνενοχικά για τους λόγους που προανέφερα, το παιδί λόγω της ανηλικιότητάς του βρίσκεται σε κατάσταση αδυναμίας και απόγνωσης, δεν είναι σε θέση ν' αναλάβει την αποκάλυψη του δράστη και την επιδίωξη της τιμωρίας του τόσο εξαιτίας της σύγχυσης και της άγνοιάς του, όσο και εξαιτίας της πίεσης που του ασκεί η οικογένεια άμεσα και έμμεσα, τον κίνδυνο του σκανδάλου και της διάλυσης της οικογένειας, με αποτέλεσμα να βρίσκεται στην παράδοξη θέση να προστατεύει με τη σιωπή του το δράστη και όλη την οικογένεια. Αυτός είναι και ο λόγος που σήμερα έχουμε πολλές αποκαλύψεις από ενήλικες που κακοποιήθηκαν σεξουαλικά στην παιδική ηλικία.
     Επομένως στις προσπάθειες από κοινωνικούς φορείς για την αποκάλυψη και τη θεραπεία του προβλήματος έρχονται να προστεθούν και οι κοινωνικές αντιλήψεις ή καλύτερα οι προκαταλήψεις αναφορικά με την ευθύνη και το βαθμό αθωότητας των θυμάτων. Τα θύματα παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης αποτελούν μάλιστα ειδική περίπτωση επειδή γνωρίζουν το δράστη και του έχουν εμπιστοσύνη και για πολλούς λόγους δεν τολμούν να αναφέρουν την κακοποίηση στο αρχικό της στάδιο. Όταν αργότερα την αποκαλύπτουν (πολλές φορές ενήλικες πια) στιγματίζονται με την ετικέτα του θύματος και είναι σαν να κακοποιούνται ξανά κατά την αποκάλυψη. Όπως πολύ χαρακτηριστικά λέει κάποια γυναίκα θύμα ενήλικη τώρα: "κατά κάποιο τρόπο είναι ευκολότερο να πεις ότι έχεις AIDS παρά ότι κακοποιήθηκες σεξουαλικά όταν ήσουν παιδί".
     Τα τελευταία χρόνια έρχονται στην επιφάνεια ολοένα και περισσότερες περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, και τα ΜΜΕ μας βομβαρδίζουν καθημερινά με αυτές. Εκπονούνται διάφορες μελέτες από ειδικούς στο θέμα και πολλοί οργανισμοί και οργανώσεις ασχολούνται συστηματικά με το πρόβλημα.
     Γενικά η προστασία του παιδιού προβλήθηκε ως μια κοινωνική ανάγκη από τους πιο γνωστούς διεθνείς οργανισμούς:

Το 1959 ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών προβαίνει σε μια Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του παιδιού και προβλέπει ένα νομοθετικό πια καθεστώς προστασίας από κάθε μορφή εκμετάλλευσης ή παραμέλησης (9η αρχή της Διακήρυξης).

Το 1989 η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού και πιο συγκεκριμένα τα άρθρα 19 και 34, τα οποία αφορούν αντίστοιχα την προστασία του παιδιού από κάθε μορφή βίας γενικά και ειδικά από τη σεξουαλική βία.
     Τέλος στα πλαίσια του Παγκόσμιου Συνεδρίου του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στην Αβάνα τον Σεπτέμβριο του 1990 διατυπώνονται οι Συστάσεις της Γενικής Γραμματείας του Οργανισμού, με την ονομασία "Αρχές του Riyard" οι οποίες αφορούν άμεσα την πρόληψη της κακοποίησης και της οικογενειακής βίας.
     Οι διεθνείς οργανισμοί επομένως αναγνωρίζουν καταρχήν και αντιμετωπίζουν κατόπιν το πρόβλημα της κακοποίησης των παιδιών και της ενδοοικογενειακής βίας σε όλες τις μορφές της. Ανεξάρτητα πάντως από τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων τους, σημαντικό είναι το γεγονός ότι δεν αντιμετώπισαν τα προβλήματα αυτά ως ατομικές πρακτικές, αλλά ως κοινωνικά φαινόμενα.
     Η χώρα μας ωστόσο δεν ακολούθησε τις διεθνείς εξελίξεις γύρω από το θέμα, παρόλο που γνωρίζουμε πια ότι τα φαινόμενα της οικογενειακής βίας και της σωματικής και σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών έχουν πάρει σοβαρές διαστάσεις και στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία και τα τελευταία χρόνια καταλαμβάνουν συχνά μέρος της επικαιρότητας.
     Το φαινόμενο της οικογενειακής βίας, η αποκάλυψη και η αντιμετώπισή του προβάλλεται και στην Ελλάδα, μέσα από την ευαισθητοποίηση και την επιρροή που ασκεί μια ισχυρή ομάδα πίεσης, το φεμινιστικό κίνημα. Στην περίπτωση όμως της κακοποίησης των παιδιών μια παρόμοια ομάδα πίεσης δεν υπάρχει καθώς τα παιδιά λόγω της ηλικίας τους είναι ανήμπορα να την οργανώσουν και ολόκληρη η κοινωνία ίσως δεν αντέχει να αποκαλύπτονται τέτοια φαινόμενα που αυτόχρημα αποτελούν μια ισχυρή απομυθοποίηση των θεσμών της.
     Πρέπει να πούμε ακόμη ότι οι προσπάθειες διαφόρων οργανισμών και οργανώσεων, ιδίως στη χώρα μας, δεν αντιμετωπίζουν το σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών και ως ένα πολιτικό πρόβλημα που απαιτεί κατάλληλους χειρισμούς μέσα από θεσμικούς προγραμματισμούς:

με την καθιέρωση συμβουλευτικών κέντρων γονιών και παιδιών

με προγράμματα προετοιμασίας για το γονικό ρόλο που να απευθύνονται σε διάφορες ηλικίες (παιδιά, εφήβους, ενήλικες μελλοντικούς γονείς, ενήλικες γονείς)

με την ίδρυση σχολιατρικών υπηρεσιών που θα διαθέτουν κοινωνικό λειτουργό και ψυχολόγο οι οποίοι μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην πρόληψη του προβλήματος.

με προγράμματα εκπαίδευσης εκπαιδευτικών που θα ειδικεύονται σε θέματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης

με τηλεφωνικές γραμμές άμεσης βοήθειας για παιδιά, και πολλά άλλα.
     Η πολιτεία περιορίζεται συνήθως σε σύντομα προγράμματα θεραπείας των θυμάτων και στην απονομή βαριών ποινών στο δράστη. Η θεσμοθέτηση προγραμμάτων όπως τα προηγούμενα απαιτούν χρόνιο προγραμματισμό και ένα σοβαρό μέρος του κρατικού προϋπολογισμού προκειμένου να πραγματοποιηθούν.
     Συχνά μάλιστα ξεσπά ένας "ηθικός πανικός" γύρω από τέτοιου είδους προβλήματα ο οποίος συνίσταται βασικά σε συντηρητικές αντιδράσεις που στόχο έχουν να αποκαταστήσουν αμέσως την τάξη, την ομαλότητα και την κοινωνική ευταξία. Μας αρκεί η ισόβια καταδίκη και το λιντσάρισμα του δράστη για να εφησυχασθούμε και να βάλουμε το θέμα στην άκρη μέχρι την επόμενη φορά που τα τηλεοπτικά κανάλια και τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων θα παρουσιάζουν κάποιο άλλο παιδί θύμα σεξουαλικής κακοποίησης μέσα στην ίδια του την οικογένεια. Όλη αυτή η δημοσιότητα όμως κακοποιεί για δεύτερη φορά και στιγματίζει το θύμα. Στην ουσία επιτρέπουμε την αναγνώριση, την ερμηνεία και την προσπάθεια αντιμετώπισης μόνο των συμπτωμάτων και αγνοούμε τα αίτια. Γιατί το σύμπτωμα αφορά το παιδί, ενώ τα αίτια αφορούν την οικογένεια και το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.
     Και στο σημείο αυτό να σταθούμε λίγο στην ίδια την οικογένεια και να την εξετάσουμε ως έναν ισχυρό θεσμό, όπως αναδεικνύεται μέσα στο χρόνο. Η ίδια η σύσταση της οικογένειας ενέχει τα σπέρματα τέτοιων παρεκτροπών. Με τη συμμετοχή του στο θεσμό της οικογένειας από τη γέννησή του ο άνθρωπος δέχεται την πρώτη μορφή άσκησης εξουσίας, αρκεί να εξετάσουμε στο εσωτερικό της τη θέση της γυναίκας σε σχέση με τον άντρα και του παιδιού σε σχέση με τους ενήλικες γονείς. Η κοινωνικοποίηση στο εσωτερικό της οικογένειας συντελείται συχνά μέσα από διαδικασίες και πρακτικές που προετοιμάζουν το άτομο να δεχθεί την εξουσιαστική δομή του κράτους και των υπόλοιπων θεσμών της κοινωνίας. Επομένως η ενίσχυσή της και η προστασία της από κάθε είδους διαδικασίες διάλυσης είναι απαραίτητες για την κοινωνική ζωή.
     Με τον ισχυρό κοινωνικό θεσμό της οικογένειας βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση, αλληλενέργεια και αλληλεπίδραση και το σχολείο. Αυτό εκτός από τη μετάδοση επιλεγμένων γνώσεων, συγκεκριμένης παιδείας (κουλτούρας), ορισμένης γλώσσας, μεταδίδει παράλληλα στους μαθητές του αρχές και αξίες κοινωνικές και πολιτικές καθώς και ηθικές και αισθητικές που είναι κυρίαρχες στη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα .
Επομένως η θεραπεία τέτοιων συμπτωμάτων θα χρειαζόταν ισχυρές επεμβάσεις και κοινωνικές ανακατατάξεις στην οικογένεια και ιδίως στο σχολείο. Εάν το σχολείο, ως θεσμός του κράτους, ενδιαφέρεται να παραγάγει υποταγμένους πολίτες, ο δάσκαλος μπορεί ωστόσο να προαγάγει το κριτικό πνεύμα και την προσωπική αξιοπρέπεια των μαθητών του.
     Οι εκπαιδευτικοί ως επαγγελματίες που έχουν άμεση επαφή με το παιδί έρχονται θέλοντας και μη καθημερινά αντιμέτωποι με όλα τα κοινωνικά προβλήματα που αφορούν την παιδική ηλικία, τα οποία μπορούν να εξετάσουν μέσα από την παρατήρηση του παιδιού, με την επαφή τους με τους γονείς και ως ένα βαθμό είναι επομένως σε θέση να γνωρίζουν την κατάσταση που βιώνει το κάθε παιδί μέσα στην οικογένεια. Όλα αυτά πρέπει να τα παίρνει υπόψη του κάθε ευαισθητοποιημένος εκπαιδευτικός, να μη σπεύδει στην εξαγωγή συμπερασμάτων όσον αφορά τη διάγνωση του προβλήματος και να μην αρκείται μόνο στα χαρακτηριστικά συμπεριφοράς του τυπικού θύματος, του δράστη, της οικογένειας, που περιγράφηκαν παραπάνω. Ας μην ξεχνούμε ότι δεν είμαστε ειδικοί και έχουμε πάντα τη δυνατότητα να απευθυνθούμε σε κάποιον ψυχίατρο ή ψυχολόγο.
     Επομένως το σχολείο με τους λειτουργούς του ως φορέας προστασίας των δικαιωμάτων των παιδιών μπορεί να συντελέσει στη διάγνωση αλλά κυρίως στην πρόληψη του προβλήματος, η πρόσφατη αποκάλυψη του οποίου συνδέεται με μια σταδιακή αλλαγή των κοινωνικών στάσεων προς τη σεξουαλικότητα. Μια ρεαλιστική αντιμετώπιση συνίσταται αρχικά στην κατανόηση ότι οι σύγχρονες σεξουαλικές πρακτικές μεταβάλλονται μέσα στο χρόνο, ό,τι ίσχυε 20 χρόνια πριν μπορεί να μην ισχύει σήμερα. Παράλληλα μεταβάλλεται και η σεξουαλικότητα της παιδικής ηλικίας.
     Η πιο ελεύθερη σχέση που διαμορφώνουν σήμερα οι νέοι αλλά και τα παιδιά με τη σεξουαλικότητά τους είναι η καλή πλευρά αυτών των εξελίξεων. Δυστυχώς αυτή η πλευρά συνοδεύεται συχνά από όλες τις βαθιά ριζωμένες κοινωνικές προκαταλήψεις και από τον εκχυδαϊσμό που συνεπάγεται η εμπορευματοποίηση του σεξ.
     Το πρόβλημα της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο του οποίου οι ρίζες πρέπει να αναζητηθούν στους τρόπους και τις διαδικασίες κοινωνικοποίησης των ανδρών. Στα πλαίσια δηλαδή μιας κοινωνίας που πάντα απέδιδε στον άντρα το ρόλο του δυνατού, του κατακτητή, που δικαιωνόταν μέσα από τη σεξουαλική του δραστηριότητα και επιτυχία. Τα κοινωνικά πρότυπα της γυναικείας και αντρικής συμπεριφοράς καθώς και πλήθος άλλων εδραιωμένων κοινωνικών αντιλήψεων που αφορούν τους ρόλους των δύο φύλων συντηρούνται και διαιωνίζονται και σήμερα μέσα στη σχολική τάξη. Η απαλλαγή των εκπαιδευτικών από τέτοιες προκαταλήψεις και ηθικολογίες αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την αποφυγή αβάσιμων και πρόωρων διαγνώσεων ή ακόμη αποσιώπησης του προβλήματος.
     Η προσέγγιση του θέματος της σεξουαλικής κακοποίησης, αλλά και γενικότερα του θέματος της σεξουαλικότητας στα παιδιά δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Απαιτούνται προσεγμένοι και εξειδικευμένοι χειρισμοί απομακρυσμένοι από την ενοχοποίηση της σεξουαλικότητας και διάφορους ηθικολογικούς αυταρχισμούς οι οποίοι οδηγούν σε καχυποψία και παρανοϊκή συμπεριφορά.
     Δεν αρκεί μόνο η καλή διάθεση από μέρος των εκπαιδευτικών οι οποίοι τις περισσότερες φορές είναι και γονείς και θέματα τέτοιας φύσης τους αγγίζουν ιδιαίτερα, απαραίτητη είναι η ενημέρωση και η κατάρτισή τους.
     Ίσως σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη φορά είναι επιτακτική ανάγκη το ελληνικό σχολείο να ακολουθήσει τις επιταγές της εποχής και να στρέψει τη ματιά του στο θέμα της σεξουαλικής αγωγής των παιδιών.
     Η εμφάνιση και δημόσια συζήτηση του προβλήματος του AIDS έχει συμβάλλει καταλυτικά στην εκλαϊκευση όρων και θεμάτων που ποτέ ως τώρα δεν συζητούνταν δημόσια ούτε και ιδιωτικά.
     Οικογένεια και παιδί τελικά φαίνεται να περιμένουν από το σχολείο πολλά πάνω στο θέμα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης. Η εφαρμογή διαφόρων προγραμμάτων - projects από κατάλληλα προετοιμασμένους και εξειδικευμένους εκπαιδευτικούς είναι μια πρώτη λύση ή ίσως και ανάγκη για τη σωστή και έγκαιρη ενημέρωση των παιδιών, ώστε να μην πέφτουν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης, αλλά συγχρόνως να ακολουθούν μια υγιή σεξουαλική ζωή.

Προσοχή στις ΑΓΑΡΠΕΣ ΑΓΚΑΛΙΕΣ (3/11/2000 5:36:00 μμ)
     Το σύνδρομο από το βίαιο τράνταγμα βρεφών ήταν πρωτοσέλιδο θέμα το 1997, όταν η βρετανίδα τροφός Λουίζ Γούντγουαρντ καταδικάστηκε με την κατηγορία ότι σκότωσε ένα αγοράκι στη Μασαχουσέτη ταρακουνώντάς το με βιαιότητα. Μια άλλη βρετανή τρόφος στην Καλιφόρνια φυλακίστηκε για τον ίδιο λόγο όταν ο μικρούλης τον οποίο πρόσεχε, πέθανε από κακώσεις στο κεφάλι το 1999
     Ο αριθμός των κρουσμάτων από τραυματισμούς βρεφών στο κεφάλι, οι οποίοι προκαλούνται από βίαιο τράνταγμα είναι διπλάσιος απ'ό,τι πιστευόταν, ανακοίνωσαν σκοτσέζοι επιστήμονες.
     Δεκαετής μελέτη που έγινε σε παιδιά σε παιδιατρικές μονάδες στη Σκοτία έδειξε ότι όχι τυχαίοι τραυματισμοί στο κεφάλι από βίαιο τράνταγμα, ανέρχονται σε 24,6 ανά 100.000 παιδιά μικρότερα του ενός έτους, ετησίως, ενώ πιστευόταν ότι το ποσοστό ήταν 11,2 ανά 100.000 βρέφη. Εμείς μιλάμε τώρα για σοβαρές εγκεφαλικές κακώσεις. Το σύνδρομο που προκαλείται από βίαιο τράνταγμα είναι η πιο συνήθης αιτία θανάτου των μικρών παιδιών από εγκεφαλικές κακώσεις και η πιο σοβαρή συνέπεια από την κακοποίηση παιδιών, είπε ο δρ. Ρόμπερτ Μινς, παιδονευροχειρουργός του Βασιλικού Νοσοκομείου για Ασθενή Παιδιά στο Εδιμβούργο.
     Το σύνδρομο από το βίαιο τράνταγμα βρεφών ήταν πρωτοσέλιδο θέμα το 1997, όταν η βρετανίδα τροφός Λουίζ Γούντγουαρντ καταδικάστηκε με την κατηγορία ότι σκότωσε ένα αγοράκι στη Μασαχουσέτη ταρακουνώντάς το με βιαιότητα. Μια άλλη βρετανή τρόφος στην Καλιφόρνια φυλακίστηκε για τον ίδιο λόγο όταν ο μικρούλης τον οποίο πρόσεχε, πέθανε από κακώσεις στο κεφάλι το 1999
     Ο αριθμός των κρουσμάτων από τραυματισμούς βρεφών στο κεφάλι, οι οποίοι προκαλούνται από βίαιο τράνταγμα είναι διπλάσιος απ'ό,τι πιστευόταν, ανακοίνωσαν σκοτσέζοι επιστήμονες.
     Δεκαετής μελέτη που έγινε σε παιδιά σε παιδιατρικές μονάδες στη Σκοτία έδειξε ότι όχι τυχαίοι τραυματισμοί στο κεφ Μινς.

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑΣ ΤΡΟΦΟΣ.
Τι θα κάνατε εάν γνωρίζατε ή υποπτευόσασταν ότι :
¨ Ένα μωρό έχει αφεθεί σε ένα κλειδωμένο αυτοκίνητο μια μέρα με 90 βαθμούς θερμοκρασία;
¨ Ένα τετράχρονο έχει κακοποιηθεί σεξουαλικά   από τον αντικαταστάτη μπέιμπι σίτερ ;
¨ Ένας γονιός αποτυγχάνει να στείλεί το παιδί στο σχολείο τακτικά ή να γυρέψει ιατρικοί φροντίδα για το παιδί όταν τη χρειαζεται;
¨ Τα καψίματα και οι μελανιές στο παιδί έχουν επιβληθεί σκοπίμως ;
¨ Ένα παιδί διαρκώς υφίσταται σαρκασμό και εξευτελισμός
Αυτά όλα είναι παραδείγματα παιδικής κακοποίησης και παραμέλησης .
     Τα περισσότερα θύματα είναι πολύ μικρά παιδιά που δεν μπορούν να μιλήσουν ή δεν ξέρουν πώς να βρουν βοήθεια . Η ικανοποίηση και η παραμέληση απαντάται σε πολλών ειδών οικογένειες και σε κάθε κοινότητα. Τα παιδιά που κακοποιούνται ή παραμελούνται δεν πρέπει να Διακριθούν ανάλογα με την φυλετική ,εθνική ,θρησκευτική ή κοινωνικοοικονομική τάξη .
O τροφός πρέπει να επαγρυπνεί για να προστατέψει τα παιδιά .
     Πολλοί επαγγελματίες – όπως αυτοί που παρέχουν φροντίδα ,δάσκαλοι, Ιατροί, νοσοκόμοι, κοινωνικοί λειτουργεί, κληρικοί και άλλοι των οποίων η εργασία τους φέρνει σε επαφή με παιδιά και οικογένειες – έχουν τεθεί υπό εντολή   από τον νόμο να το αναφέρουν εάν υποψιάζονται κακοποίηση ή παραμέληση. Σε περίπτωση που κάποιος από αυτούς παραλήψει να τα αναφέρει, τότε μπορεί να του επιβληθεί ποινή εάν το παιδί αργότερα πάθει καμιά ζημιά . Οι τροφοί πρέπει να μάθουν ποιες είναι οι νομικές τους ευθύνες για την αναφορά ενός τέτοιου περιστατικού
στην πολιτεία όπου εργάζονται. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί εάν επικοινωνήσουν με το τοπικό περιφερειακό τμήμα πρόνοιας .
     Επιπρόσθετα της οποιαδήποτε νομικής ευθύνης . Ένας τροφός έχει επαγγελματική και ηθική   ευθύνη να το αναφέρει εάν υποψιάζεται κακοποίηση ή παραμέληση .

Ορισμός παιδικής κακοποίησης και παραμέλησης
     Η παιδικη κακοποίηση και παραμέληση έχει πολλές μορφές .Ένα στοιχειο κλειδί που δηλώνει το πότε ένα παιδί κακομεταχειρίζονται βοηθά στην κατανόηση των όρων κακοποίηση και παραμέληση. Υπάρχουν αρκετοί παραγοντες που εμπλεκονται στο σταδιο της κακοποιησης και της παραμέλησης. Συμπεριλαμβάνονται τα πολιτιστικά και εθνικά υπόβαθρα, οι στάσεις που σχετίζονται με το να είναι κάποιος γονιός καθώς και η επαγγελματική εκπαίδευση.Ποικίλες απόψεις υποστηρίζονται για το πότε η πειθαρχία και η τιμωρία γινονται κακοποίηση ή παραμέληση. Για παράδειγμα , αποτελεί κακοποίηση το να τις βρέξει κάποιος σε ένα παιδί;
    H ομοσπονδιακή νομοθεσία απαιτεί οι πολιτείες να θεμελιώσουν
Ορισμους , πολιτικές διαδικασίες και νόμους σε σχέση με την παιδική κακοποιηση και παραμάληση.
     Η κακοποίηση αφορά μια πράξη εναντίον ενός παιδιού-κατι που γίνεται σε ένα παιδί που δεν έπρεπε να γίνεται και περιλαμβάνει τη φυσική, συναισθηματική και σεξουαλική κακοποίηση.
     Η φυσική κακοποιηση περιλαμβάνει τον μη τυχαιο τραυματισμό ή θάνατο ενός παιδιού, το να τίθεται η υγεία του παιδιού και η ασφάλεια σε πραγματικό κίνδυνο (για παράδειγμα, η άφεση ενός παιδιού μόνου σε ένα κλειδομένο αμάξι).Η σκληρότητα σε ένα παιδί και η αγριότητα, η παρατεταμένη τιμωρία , δημιουργεί ένα σοβαρό κινδυνο για ψυχικό τραυματισμό του παιδιου, συμπεριλαμβομένου του φυσικού περιορισμού
(για παράδειγμα, δένοντας ένα παιδί κάτω ή μεσα στη κούνια).

ΠΑΙΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ      Υπάρχουν παιδιά που από την τρυφερή τους ηλικία αναγκάζονται να βγουν στη βιοπάλη της ζωής. Να αφήσουν την ξένοιαστη ζωή και να ωριμάσουν αναλαμβάνοντας τις ευθύνες της ζωής. Αυτό γίνεται για πολλούς και διάφορους λόγους.
     Αν η οικογένεια είναι πολυμελής και φτωχή αναγκάζονται τα παιδιά να βρουν μια δουλειά για να βοηθήσουν τους γονείς τους στα έξοδα του σπιτιού.
     Όταν ένα παιδί χάσει τους γονείς του ή έναν από τους δυο γονείς πρέπει οπωσδήποτε να βρει μια δουλειά για να μπορεί να ανταπελξέθει στις οικονομικές υποχρεώσεις του.
     Υπάρχουν όμως περιπτώσεις που οι ίδιοι οι γονείς εξωθούν τα παιδιά τους τις περισσότερες φορές με τη βία σε καταναγκαστική εργασία. Όπως τα παιδιά των φαναριών. Δηλαδή τα παιδιά που γυρνούν στους δρόμους , στέκονται στα φανάρια και πουλάνε χαρτομάντιλα , στυλούς και αναπτήρες.
     Για λόγους φθηνών εργατικών χεριών από τις αρχές της ανάπτυξης της βιομηχανίας συνεχιζόταν η ασυνείδητη εκμετάλλευσης της εργατικής δύναμης των ανηλίκων παιδιών στην οποία έθεσε τέρμα με την πάροδο των χρόνων η κρατική επέμβαση.
Μάγγογλου Σταυρούλα

Η ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ
Υπάρχουν πολλά πράγματα που αφορούν την κακοποίηση. Συνήθως το περιεχόμενο τους είναι τρομακτικό. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις , άλλα παιδιά τα απαγάγουν και τα βάζουν να κάνουν πορνογραφίες , να ζητιανεύουν στο δρόμο (γνωστά ως¨ παιδιά των φαναριών¨) και άλλα πολλά. Ενώ άλλα τα εκμεταλλεύονται και οι ίδιοι τους οι γονείς που κυρίως τα βάζουν να ζητιανεύουν. Τα παιδιά που έχουν τέτοιους γονείς που δεν τα δείχνουν τρυφερότητα και αγάπη καταλαβαίνουμε ότι η μοίρα τους είναι άθλια και ότι, όλη τους τη ζωή θα είναι σκλαβωμένα.

« Το άτομο που καταπιέζεται
στην παιδική του ηλικία δεν
θα γίνει ποτέ ένα πραγματικό
κοινωνικό πλάσμα. Θα παρα-
μείνει ένα μισοδαμασμένο
ζώο».
Κατερίνα Μηνά

Η παιδική εργασία
     Σήμερα ο παιδικός πληθυσμός συναντάται στον εργασιακό χώρο των υποανάπτυκτων και ανεπτυγμένων χωρών, να εργάζεται μαζί με τους ενηλίκους: σε σκληρές και ανθυγιεινές εργασίες. Στις φυτείες, όπου πολλές φορές εργάζονται αναγκαστικά (Σαν Σαλβαδόρ). Σε εργοστάσια ταπητουργίας όπου τα παιδιά κάθονται γονατιστά για ώρες στοιβαγμένα σε στενούς χώρους για να υφαίνουν τα «ωραιότερα» χαλιά του κόσμου (Ινδία, Πακιστάν). Σε βυρσοδεψεία, όπως στην Αίγυπτο, τα περισσότερα παιδιά εργάζονται πάνω από 8 ώρες την ημέρα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες ο αριθμός φθάνει τα 5,5 εκατομμύρια, ενώ στην Ελλάδα οι ανήλικα εργαζόμενοι ξεπερνούν τις 15.000. Τα παραπάνω στατιστικά στοιχεία είναι ενδεικτικά μόνο, της έκτασης που λαμβάνει το φαινόμενο «παιδική εργασία» στις μέρες μας.
     Σύμφωνα, μάλιστα με έκθεση της Unicef το 1996, 250 εκατομμύρια παιδιά εργάζονται ανά τον κόσμο. Η έκθεση επισημαίνει ότι τα περισσότερα από τα παιδιά αυτά είναι ηλικίας από 5 έως 14 ετών και απασχολούνται σε συνθήκες άκρως βλαβερές για την υγεία τους και την ανάπτυξή τους.
     Βέβαια, το φαινόμενο της παιδικής εργασίας δεν είναι ένα πρωτοεμφανιζόμενο πρόβλημα, αφού απασχόλησε την διεθνή κοινότητα από το τέλος του A΄ παγκoσμίου πολέμου. Ηδη από το 1919 με την πρώτη διεθνή σύμβαση για την παιδική εργασία, καθιερώθηκε το 14ο έτος ως ελάχιστη ηλικία πρόσληψης παιδιών στην βιομηχανία. Ακολούθησε μια σειρά συμβάσεων για την νομική προστασία των παιδιών κι ενδεικτικά αναφέρουμε την σύμβαση του 1973 που απαγορεύει την παιδική εργασία πριν την συμπλήρωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης - και όχι κάτω των 15 ετών -. Η σύνδεση μεταξύ των δικαιωμάτων του παιδιού και της επιβίωσης και ανάπτυξής του, επιτεύχθηκε με την Σύμβαση των δικαιωμάτων του παιδιού το 1989, που επικυρώθηκε από 187 κράτη.Τα - συμβαλλόμενα στη Σύμβαση - κράτη έχοντας υπόψη τους την Διακήρυξη της Γενεύης του 1924 για τα δικαιώματα του παιδιού αναγνωρίζουν ως παιδί (άρθρο 1) «κάθε ανθρώπινο ον μικρότερο των δεκαοκτώ ετών, εκτός εάν η ενηλικίωση επέρχεται νωρίτερα, σύμφωνα με την ισχύουσα για το παιδί νομοθεσία». Στο άρθρο 32 της ίδιας Σύμβασης αναγνωρίζεται το δικαίωμα του παιδιού να προστατεύεται από την οικονομική εκμετάλλευση και από την εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας που ενέχει κινδύνους ή που μπορεί να βλάψει την υγεία του ή τη σωματική, πνευματική, ψυχική, ηθική ή κοινωνική του ανάπτυξη.
Η Σύμβαση καλεί τα κράτη μέλη:
α. να ορίζουν ένα κατώτατο όριο ή κατώτατα όρια ηλικίας για την είσοδο στην επαγγελματική απασχόληση.
β. να προβλέπουν μια κατάλληλη ρύθμιση των ωραρίων και των συνθηκών εργασίας.
γ. να προβλέπουν κατάλληλες ποινές και άλλες κυρώσεις για να εξασφαλίσουν την αποτελεσματική εφαρμογή του παρόντος άρθρου.
     Την παραπάνω σύμβαση ακολούθησε η έκθεση της Unicef «Η κατάσταση των παιδιών του κόσμου - 1996 για την οποία έγινε λόγος στην αρχή της μελέτης μας. Η Unicef επισημαίνει το υψηλό ποσοστό των παιδιών που εργάζονται σε ανεπτυγμένες χώρες και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι εργοδότες προτιμούν να προσλαμβάνουν παιδιά διότι μπορούν να τα εκμεταλλευτούν πιο εύκολα (πίνακας 1).Από τον Οκτώβρη του 1997, στη διάσκεψη που οργανώθηκε στο Οσλο της Νορβηγίας - από το Υπουργείο εξωτερικής βοήθειας της χώρας - αποφασίστηκε η προώθηση διεθνούς σύμβασης κατά της παιδικής εργασίας μέσα στο 1998.Εναν από τους «αρχαιότερους» μύθους όσον αφορά την παιδική εργασία καταρρίπτουν τα στατιστικά στοιχεία που δόθηκαν στη διάσκεψη του Οσλο, ότι δηλαδή αυτού του είδους η εργασία είναι «προνόμιο» μόνο των φτωχών κρατών, ότι είναι αναπόφευκτη στις εξαιρετικά φτωχές οικογένειες, ότι τα περισσότερα παιδιά εργάζονται σε εξαγωγικές βιομηχανίες κάτι που μπορεί να αλλάξει μέσω κυρώσεων μποϋκοτάζ και διεθνών κοινωνικών ρήτρων.Σύμφωνα, λοιπόν, με τα παραπάνω στοιχεία, 800.000 παιδιά εργάζονται στην Γερμανία, ενώ στη Γαλλία το φαινόμενο αναπτύσσεται στα πλαίσια της επαγγελματικής κατάρτισης και της σύνδεσης της εκπαίδευσης με την παραγωγή. Μόνο στην περιοχή του Παρισιού, μέσα σε ένα χρόνο 1.600.000 ώρες εργασίας προέρχονταν από παιδική εργασία. Τέλος, Μεξικανάκια εργάζονται σε φάρμες στην πολιτεία της Νέας Υόρκης.Η έρευνα καταλήγει στη διαπίστωση, ότι στις περισσότερες περιπτώσεις τα παιδιά εργάζονται επειδή ο εργοδότης ή ο γονέας επωφελείται από το φθηνό εργατικό κόστος. Και σε αντίθεση με την κοινή αντίληψη....λιγότερο από το 5% τω παιδιών εργάζονται σε εξαγωγικές βιομηχανίες. Αν παρατηρήσουμε τον χάρτη, θα συμπεράνουμε ότι το πρόβλημα των ανήλικων εργαζομένων είναι διεθνούς εμβέλειας. Οι αποκλίσεις, ωστόσο, των «επίσημων» αριθμών για τα εργαζόμενα παιδιά δημιουργούν το εξής ερώτημα: «Σχετίζεται η ένταση του φαινομένου, μόνο με την οικονομική ανάπτυξη κάθε χώρας ή είναι απόρροια και άλλων παραγόντων;»Η απάντηση σε ένα τέτοιο ερώτημα δεν είναι τόσο απλή και μονοσήμαντη. Για να απαντήσουμε στο ερώτημα θα πρέπει να εξετάσουμε - ενδεικτικά - χώρες με διαφορετική οικονομική κατάσταση: την Ελλάδα, το Πακιστάν, καθώς και ανεπτυγμένες βιομηχανικά χώρες.

Η παιδική εργασία στην Ελλάδα
     Σύμφωνα με την έρευνα της Unicef η Ελλάδα κατατάσσεται στις αναπτυσσόμενες χώρες που εφαρμόζουν «ελλιπή και ανεπαρκή» μέτρα για την προστασία της μητρότητας και του παιδιού.
     Τη διατύπωση αυτή, της Unicef, επαληθεύουν και τα δεδομένα της ελληνικής πραγματικότητας. Τεράστιο είναι το πρόβλημα της προστασίας του παιδιού στη χώρα μας. Αναφορικά με τη νομική κατοχύρωση των δικαιωμάτων των εργαζομένων παιδιών, ελάχιστες φορές ισχύει. Στην συντριπτική τους πλειοψηφία, τα δικαιώματα των ανήλικων εργαζομένων...καταπατώνται καθότι δεν εφαρμόζεται η ελληνική νομοθεσία που αφορά την απασχόληση των νέων.
Το μεγαλύτερο ποσοστό των νεαρών απασχολούμενων που καταγράφηκε το 1996 (225 παιδιά ηλικίας 14 ετών και 9.210 νέοι 15-19 ετών στη Θεσσαλονίκη, 4.316 και 118.101 σε ολόκληρη τη χώρα) δεν απολαμβάνει τα εργασιακά του δικαιώματα και πέφτει θύμα εκμετάλλευσης κυρίως σε θέματα ωραρίου, συνθηκών εργασίας και ασφάλισης.
     Η ελληνική νομοθεσία για την εργασία ανηλίκων στηρίζεται σε διεθνείς συμβάσεις. Συγκεκριμένα με το νόμο 1182/1181 (άρθρο 10 της σύμβασης 138) η Ελλάδα αναθεώρησε τις διεθνείς συμβάσεις των ετών 1919-1965 με την έκδοση προεδρικών διαταγμάτων. Η ισχύουσα νομοθεσία για την εργασία ανηλίκων (Ν 1837/89) είναι προσαρμοσμένη στις διατάξεις της 138 διεθνούς σύμβασης εργασίας, σύμφωνα με την οποία επιτρέπεται σε παιδιά άνω των 14 ετών να εκτελούν ελαφρές εργασίες.
     Οι τελευταίες προσπάθειες - για τον καθορισμό των προϋποθέσεων εργασίας των ανηλίκων - έγιναν με το σχέδιο του προεδρικού διατάγματος τον Οκτώβρη του 1997. Τις προϋποθέσεις αυτές έθεσε το υπουργείο Εργασίας μαζί με τους αρμόδιους υπουργούς, σε μια προσπάθεια συμμόρφωσης της ελληνικής νομοθεσίας στις διατάξεις 94/33/Εκ για την προστασία των νέων κατά της εργασίας.
     Το σχέδιο του προεδρικού διατάγματος αφορά κάθε ανήλικο κάτω των 18 ετών ενώ ορίζει ως παιδί κάθε νέο που δεν έχει συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας του ή όποιος νέος υπόκειται ακόμα σε υποχρεωτική σχολική φοίτηση (άρθρο 1). Παράλληλα, με βάση το άρθρο 4, απαγορεύεται η εργασία των παιδιών, εκτός αυτών που έχουν συμπληρώσει το 3ο έτος της ηλικίας τους - και κατόπιν άδειας της Επιθεώρησης Εργασίας - μπορούν να εργασθούν υπό προϋποθέσεις, σε καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, διαφημιστικά προγράμματα, επιδείξεις μόδας, ραδιοφωνικές ή τηλεοπτικές εγγραφές (άρθρο 5).
     Πέραν, όμως, των παραπάνω βασικών ορισμών και του προσδιορισμού του ορίου ηλικίας για την εισαγωγή των νέων στην αγορά εργασίας, το Π.Δ. ορίζει ακόμα ότι:
    Απαγορεύεται η υπερωριακή και νυκτερινή απασχόληση από τις 10.00 το βράδυ έως τις 6.00 το πρωί των νέων κάτω των 18 ετών.
    Το άρθρο 7 θέτει τους όρους εργασίας των νέων ανήλικων εργαζομένων. Οι νέοι προστατεύονται από τους ειδικούς κινδύνους τους οποίους διατρέχει η υγιεινή και ασφάλεια καθώς και η ανάπτυξή τους. Οι παράγοντες που μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία είναι φυσικοί, βιολογικοί και χημικοί αλλά και συγκεκριμένες διαδικασίες κατά την εργασία.
     Αναφορικά με τις υποχρεώσεις του εργοδότη, ο τελευταίος υποχρεούαι να λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα ώστε να εξασφαλίζεται η ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων νέων ως προς όλες τις πτυχές της εργασίας λαμβάνοντας υπόψη το άρθρο 7 του Π.Δ.
     Ομως η νομική κατοχύρωση των ανήλικων εργαζομένων στην Ελλάδα δεν αρκεί για την αντιμετώπιση ενός φαινομένου, το οποίο - όπως φαίνεται και από την στατιστική τεκμηρίωση (πίνακας 2) - έχει πάρει επικίνδυνες διαστάσεις και «ζητά» τη δραστική αντιμετώπισή του.
     Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΣΥΕ, που παρουσιάζει αναλυτικά το περιοδικό «Εργασία» του ΟΑΕΔ, εργάζεται το 0,6% των 14χρονων παιδιών, το 9,8% των νέων 15-19 χρονών και το 36,1% των νέων 20-24 χρονών. σε αυτά τα ποσοστά είναι προφανές ότι δεν αναφέρονται τα παιδιά που επικουρικά (;) εργάζονται στις οικογενειακές επιχειρήσεις, τα παιδιά των γεωργών και των κτηνοτρόφων, τα τσιγγανόπουλα και χιλιάδες άλλοι νέοι που προέρχονται από ομάδες που βρίσκονται στο οικονομικό και κοινωνικό περιθώριο.

     Η συντριπτική πλειοψηφία των νέων παιδιών ηλικίας 14 χρόνων (3.053 από 4.816 συνολικά) ή ποσοστό 63,4% εργάζεται στην αγροτική παραγωγή και ακολουθεί το εμπόριο (664 νέοι), η βιομηχανία (556) και η οικοδομή (273). Αλλά στην αμέσως επόμενη (ηλικιακή) κατηγορία 15-19 χρονών, οι νέοι (22.798) εργάζονται στην γεωργία και την κτηνοτροφία και ακολουθούν οι εργαζόμενοι στη βιομηχανία (16.470), στο εμπόριο (16.373), στην οικοδομή (8.857), τον τουρισμό (8.074).
     Οπως φαίνεται από τα στοιχεία της ΕΣΥΕ οι νέοι, ως φτηνή και ανειδίκευτη εργατική δύναμη πραγματοποιούν τις πιο σκληρές εργασίες με αρνητικές επιπτώσεις τόσο στη σωματική τους διάπλαση και στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους, όσο και την ψυχική τους υγεία.
     Από τη μια πλευρά έχουμε παιδιά 14 χρονών που εργάζονται (4.816 επισήμως) ή λίγο μεγαλύτερα (83.989 στις ηλικίες 15 έως 19) δηλαδή έχουν εισέλθει στην παραγωγή αν και θα έπρεπε να πηγαίνουν στο σχολείο ή να σπουδάσουν και από την άλλη ένας στους δύο «ώριμους» νέους, ηλικίας 25 έως 29 χρονών - δηλαδή σε μια στιγμή της ζωής τους που υποτίθεται ότι έχει ολοκληρωθεί η θεωρητική κατάρτιση και οι σπουδές τους - δεν εργάζεται.
     Οι αριθμοί όμως δεν αποτυπώνουν πάντα την πραγματικότητα. Οι συντάκτες των πινάκων δεν υπολογίζουν τα παιδιά που αυτοαπασχολούνται (που ίσως είναι οι περισσότεροι) τους εργαζόμενους χωρίς βιβλιάριο εργασίας, τους εργαζόμενους σε οικογενειακές επιχειρήσεις, και τα παιδιά των οικονομικών προσφύγων, μουσουλμάνων και τσιγγάνων που είναι εκτός υπολογισμού.
     Επίσης, χαρακτηριστικό είναι ότι τα τελευταία 15 χρόνια, 30.000 παιδιά δεν φοίτησαν ούτε στο δημοτικό σχολείο, ενώ 15.000 παιδιά το χρόνο εγκαταλείπουν την υποχρεωτική εκπαίδευση, και 120.000 νέοι ηλικίας 15-19 χρονών δεν ολοκλήρωσαν την βασική - στοιχειώδη εκπαίδευση παρόλο που βρίσκονταν σε σχολική ηλικία όταν αυτή θεσμοθετήθηκε ως υποχρεωτική (πίνακας 3).

Ποσοστό (%) μαθητών που δεν ολοκληρώνουν την υποχρεωτική εκπαίδευση
Ροδόπης 16,43 Αιτ/νίας 14,56
Ξάνθης 29,73 Ευρυτανίας 22,18
Δράμας 8,68 Κορινθίας 12,34
Σερρών 13,71 Ευβοίας 12,08
Κιλκίς 10,20 Λακωνίας 15,74
Πέλλας 12,59 Αργολίδος 8,36
Καστοριάς 2,45 Καβάλας 14,31
Κερκύρας 16,65 Χαλκιδικής 12,62
Θεσπρωτίας 14,08 Λέσβου 12,56
Αρτας 10,74 Χίου 9,63
Λευκάδος 9,79 Σάμου 10,83
Κεφαλληνίας 10,68 Κυκλάδων 17,55
Ζακύνθου 30,43 Δωδεκανήσου 14
Εβρου 8,92 Χανίων 9,29
Ημαθίας 9,32 Ρεθύμης 25,99
Γρεβενών 12,41 Ηρακλείου 15,66
Τρικάλων 11,72 Λασιθίου 16,41

     Ενδιαφέρουσα και ένδειξη της μαθητικής διαρροής είναι η σύνδεσή της με την παιδική εργασία.
     Σύμφωνα με την έρευνα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου το 1997, 7 στους 10 μαθητές εγκαταλείπουν το σχολείο και βρίσκουν διέξοδο σε βοηθητικές εργασίες. Η ίδια έρευνα αποκαλύπτει ότι ενώ οι διαρροές (στην υποχρεωτική εκπαίδευση) έχουν μειωθεί στο 10% περίπου από την περασμένη δεκαετία, το πρόβλημα παραμένει οξύ σε ορεινούς νομούς της κεντρικής - δυτικής ηπειρωτικής περιοχής, στα νησιά, στη Θράκη, την Κεντρική Μακεδονία και ορισμένες περιοχές της Πελοποννήσου, όπου τα παιδιά εγκαταλείπουν την εκπαίδευση για να συνεισφέρουν στο οικογενειακό εισόδημα ή να εργαστούν στον τουριστικό ή αγροτικό τομέα.
     Οσον αφορά δε τους λόγους, που τους οδηγούν στην εργασία είναι η φτώχεια, οι άνισες εκπαιδευτικές δυνατότητες κατά γεωγραφική περιοχή, αρκετές φορές το αρνητικό οικογενειακό περιβάλλον καθώς και η προκατάληψη απέναντι σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες (πρόσφυγες και τσιγγάνοι) οι οποίοι λόγω των προσφάτων πολιτικών ανακατατάξεων έχουν αυξηθεί στην Ελλάδα.
     Ο συνδυασμός όλων των παραπάνω, εντείνει την εμφάνιση φαινομένων κοινωνικής παθογένειας μέσα στα οποία εντάσσεται και η παιδική εκμετάλλευση.
     Ωστόσο αξίζει να αναφερθεί η σύσταση Ελληνικής Επιτροπής κατά της παιδικής εργασίας το καλοκαίρι του 1995 στο πλαίσιο της διεθνούς πρωτοβουλίας για την αντιμετώπιση της παιδικής εργασίας.
     Οπωσδήποτε, όμως, η ελληνική κοινωνία οφείλει να αντιμετωπίσει - έστω και καθυστερημένα - τα προβλήματα που δημιουργούνται στους «νεαρούς» πολίτες της, όταν καταπατώνται τα δικαιώματά τους. Η παιδική εργασία αποτελεί, όντως, ένα σύγχρονο πρόβλημα και για τη χώρα μας και πρέπει να αντιμετωπιστεί ως τέτοιο.

Η παιδική εργασία στο λεγόμενο τρίτο κόσμο και σε αναπτυγμένες χώρες
     Το παράδειγμα του Πακιστάν: Νομοθετικό πλαίσιο και πραγματικότητα
     Η παιδική εργασία αποτελεί σημαντικό κοινωνικό πρόβλημα στο Πακιστάν. Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων επικυρώνει το γεγονός, αναφέροντας ότι πάνω από 8 εκατομμύρια παιδιά κάτω των 14 ετών, εργάζονται σήμερα στο Πακιστάν (1995). Ομως σήμερα ο πραγματικός αριθμός των εργαζομένων παιδιών πιθανολογείται ανάμεσα σε 2 με 19 εκατομμύρια. Σχετική έρευνα στο Πακιστάν (1990-1991) αναφέρει ότι οι ανήλικοι εργαζόμενοι από 10 έως 14 ετών φθάνουν τα 2 εκατ. Το Πακιστανικό Ινστιτούτο Οικονομικής Ανάπτυξης όμως, θεωρεί ότι ο αριθμός των 2 εκατομμυρίων δεν είναι ακριβής εξαιτίας:
1. μη αναφοράς στην παιδική εργασία επειδή είναι παράνομη και
2. δεν συμπεριλαμβάνει την εργασία παιδιών κάτω των 10 ετών
     Ανεξάρτητα πάντως, από τα παραπάνω στοιχεία, είναι γεγονός, ότι εκατομμύρια παιδιά στο Πακιστάν, υποφέρουν από το σύστημα της «υποχρεωτικής» εργασίας. Μέχρι πρόσφατα τις εργασιακές σχέσεις στο Πακιστάν καθόριζε το προνόμιο του «peshgi» (αντι-πραγματικός). Οσο παρέμεναν απλήρωτα τα χρέη του «peshgi» ή έστω ένα μέρος τους, ο οφειλέτης/εργαζόμενος ήταν δεσμευμένος στον πιστωτή/εργοδότη. Σε περίπτωση ασθένειας ή θανάτου, η οικογένεια του οφειλέτη ήταν υπεύθυνη για το χρέος του, καθώς αυτό κληρονομούνταν από γενιά σε γενιά.
     Οσον αφορά τα παιδιά το «peshgi», πληρώνεται από ένα γονιό ή κηδεμόνα ο οποίος μετά απαλλάσσει το παιδί από το χρέος.
     Η «υποχρεωτική» εργασία των ανηλίκων έχει γίνει ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα στα καμίνια τούβλων, στα υποδηματοποιεία, στη βιομηχανία κατασκευής χαλιών, στη γεωργία και στην υφαντουργία. Μισό εκατομμύριο είναι δεσμευμένα» στην βιομηχανία κατασκευής χαλιών. μερικά από αυτά προέρχονται από το Αφγανιστάν, το Μπαγκλαντές και την Μπούρλα.
     Από τον Σεπτέμβριο του 1998 απαγορεύεται η εφαρμογή του συστήματος του «peshgi». Ωστόσο, η απόφαση αυτή σταμάτησε μόνο ένα μέρος των χρεών του παρελθόντος. Η κατάργηση όμως του «peshgi» στην ουσία συντελέστηκε το 1992, με το νόμο για την υποχρεωτική εργασία που νομιμοποίησε της «banded ledor» στο Πακιστάν, καταργώντας όλα τα χρέη των εργαζομένων στους εργοδότες τους.
Νομοθεσία για την παιδική εργασία στο Πακιστάν
     Στο Πακιστάν το νόμιμο όριο ηλικίας για εργασία είναι το 14ο έτος για μαγαζιά και εμπόριο, βιομηχανία, ναυτιλία και το 15ο έτος για ορυχεία και σιδηροδρομικούς σταθμούς4. Το Σύνταγμα της ισλαμικής Δημοκρατίας των ανθρώπινων δικαιωμάτων και την εργασία παιδιών κάτω των 14 ετών σε οποιαδήποτε εργασία: ορυχείο ή σε οποιαδήποτε επικίνδυνη απασχόληση.
     Ο νόμος για την κατάργηση της εξαναγκαστικής εργασίας καθιστά όλα τα έθιμα, τις παραδόσεις, τις πρακτικές, τα συμβόλαια ή τις συμφωνίες - που αφορούν την εξαναγκαστική εργασία - επικίνδυνα και παράνομα. Κάθε υποχρέωση απ’ την πλευρά των εργαζομένων για τα απλήρωτα χρέη τους καταργείται, ενώ οι παραβάτες αυτού του νόμου καταδικάζονται σε φυλάκιση από 2 έως 5 χρόνια και/ή με, πρόστιμο από 50.000 ρούπιες.
     Ο νόμος για την παιδική εργασία του 1991 απαγορεύει την παιδική εργασία σε συγκεκριμένες ασχολίες και καθιερώνει τις συνθήκες εργασίας. Κανένα παιδί δεν επιτρέπεται να εργάζεται πλήρως ή μερικώς τη νύχτα.
Παρόλα αυτά, η κυβέρνηση του Πακιστάν σε συνεργασία με τη Unicef το 1992, ανακοίνωσε ότι με βάση συντηρητικούς υπολογισμούς, ένα εκατομμύριο από 1,5 εκατομμύρια εργάτες σε βιομηχανίες κατασκευής χαλιών στο Πακιστάν ήταν παιδιά, τα περισσότερα από τα οποία ξεκίνησαν να εργάζονται πριν από το 10ο έτος της ηλικίας τους. Πέραν από την ταπητουργία και άλλοι βιομηχανικοί κλάδοι όπως η πλινθοποιία δεν μπορούσαν να επιβιώσουν χωρίς τους μικρούς εργάτες τους.
     Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι πολλά από τα εργοστάσια που απασχολούν παιδιά, τα μετακινούν παράνομα.
     Αυτά τα παιδιά εργάζονται για 16 ώρες την ημέρα - σε εργασίες που θεωρούνται επιβλαβείς για την υγεία τους. Οταν τα παιδιά δεν είναι παραγωγικά πωλούνται σε συμμορίες ζητιάνων όπου συχνά κακοποιούνται.
     Πολλές προσπάθειες έχουν γίνει για την εξάλειψη τέτοιων φαινομένων, όμως η συχνή μετακίνηση των παιδιών δυσχεραίνει τον εντοπισμό τους και σε αρκετές περιπτώσεις που τα παιδιά δοκιμάζουν να δραπετεύσουν επιστρέφουν με τη «βοήθεια της τοπικής αστυνομίας.
     Η παιδική εργασία έχει προσλάβει επιδημικές διαστάσεις στο Πακιστάν. Οι στατιστικές της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Πακιστάν (ΕΑΔΠ) επισημαίνουν ότι ο αριθμός των παιδιών που αναγκάζονται να εργασθούν στο Πακιστάν βρίσκεται «μεταξύ 11 και 12 εκατομμυρίων παιδιών. Τα μισά από αυτά έχουν ηλικία μικρότερη των 10 ετών».

Η ΠΑΙΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΙΣ ΑΝΕΠΤΥΓΜΕΝΕΣ ΧΩΡΕΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΗΠΑ
     Η παιδική εργασία δεν είναι φυσικά μόνο ένα πακιστανικό φαινόμενο. Είναι ευρύτερα διαδεδομένη σε ολόκληρο τον λεγόμενο Τρίτο Κόσμο. Υπολογίζεται ότι τα παιδιά κάτω των 14 ετών που εργάζονται σε ολόκληρο τον κόσμο είναι πάνω από 100 εκατομμύρια. Το Πακιστάν αποτελεί απλά την πιο κραυγαλέα περίπτωση γιατί, είναι η χώρα που έχει κάνει τα λιγότερα για την κατάργηση της παιδικής εργασίας.
     Ας σημειωθεί ότι τόσο το Πακιστάν, όσο και η Μεγάλη Βρετανία και ο Καναδάς, δέχονται στα στρατεύματά τους εθελοντές ακόμη και 16 ετών. Είναι γνωστό άλλωστε ότι η Μεγάλη Βρετανία χρησιμοποίησε στο παρελθόν παιδιά 16 και 17 ετών στις ένοπλες συγκρούσεις στη Βόρεια Ιρλανδία.
     Το παράδειγμα αυτό καταρρίπτει με τον πιο εύγλωττο τρόπο τον πρώτο από τους τέσσερις μύθους σχετικά με την παιδική εργασίες, ότι δηλαδή αυτή αποτελεί πρόβλημα μόνο του αναπτυσσόμενου κόσμου.
     Τα στοιχεία της Unicef, μας επιβεβαιώνουν για το αντίθετο.
     Μόνο στη Μεγάλη Βρετανία, σύμφωνα με τους πιο μετριοπαθείς υπολογισμούς περίπου το 25% των 11χρονων και περίπου το 66% των 14χρονων παιδιών εργάζονται, παρακολουθώντας παράλληλα και τα σχολικά του μαθήματα. Στη Μεγάλη Βρετανία η εργασία επιτρέπεται από την ηλικία των 13 ετών, ενώ στο Νότιο Λονδίνο σε εργατικές λαϊκές συνοικίες το 40% των παιδιών εργάζονται. Σύμφωνα με την έρευνα του συνδικάτου G.M.B. τα κέρδη της εργοδοσίας από τη χρησιμοποίηση νέων σχολικής ηλικίας ανέρχονται σε 600 εκατομμύρια λίρες.
     Ακόμα η Γερμανία καθώς αποτελεί ένα πολυπολιτισμικό κράτος με ιδιαίτερες πολιτικές ανακατατάξεις τα τελευταία χρόνια, αποτελεί ένα ακόμα ενδιαφέρον πεδίο μελέτης.
     Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παιδαγωγικού Ινσιτούτου της Ελλάδας, 600.000 παιδιά εργάζονται στη Γερμανία από τα οποία - σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας - 300.000 παιδιά είναι τουρκικής υπηκοότητας. Η Γερμανική νομοθεσία απαγορεύει την παιδική εργασία, αλλά επιτρέπει στα παιδιά ηλικίας άνω των 13 ετών να απασχολούνται σε ελαφρές εργασίες και όχι για πάνω από 2 ώρες ημερησίως.
     Παιδιά άνω των 13 ετών δεν υποχρεούνται να παρακολουθούν το σχολείο όταν εκπαιδεύονται σε κρατικό ή ιδιωτικό φορέα για πάνω από 35 ώρες την εβδομάδα. Ορίζει μάλιστα και τις βαριές ανθυγιεινές εργασίες οι οποίες δεν πρέπει να ασκούνται από παιδιά.
     Στην Ελβετία, τα δύο τελευταία χρόνια, υπάρχει έξαρση του φαινομένου. Στο καντόνι της Γενεύης με την άδεια των αρχών επιτρέπεται η εργασία παιδιών από την ηλικία των 13 ετών. Στην Ισπανία η παιδική εργασία αφορά 200.000 άτομα. Η αύξηση της επιταχύνθηκε μετά την ψήφιση από την κυβέρνηση ενός νόμου που καταργούσε τους μέχρι τότε υπάρχοντες περιορισμούς για τις μαζικές απολύσεις.
     Οι αναφορές του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας δεν περιορίζονται στις χώρες της Ευρώπης αλλά αναφέρονται και στις Η.Π.Α. όπου το φαινόμενο παρουσιάζει μεγάλη αύξηση. Η αύξηση αυτή, είναι συνδεδεμένη με την ανάπτυξη του τριτογενούς τομέα παραγωγής, των εργασιών μερικής απασχόλησης και την αναζήτηση χεριών με αμοιβή περισσότερο ευέλικτη, λιγότερο ακριβή και χωρίς υπογραφή συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Ετσι, στις Η.Π.Α. στην αγροτική οικονομία, μόνο στην πολιτεία της Καλιφόρνια, απασχολούνται μισό εκατομμύριο παιδιά από την Κεντρική Αμερική.
     Στις φυτείες, στα σύνορα με το Μεξικό, παιδιά μόλις 4 χρόνων, πληρώνονται 2 δολάρια για 12ωρη «εργασία».
Την ίδια στιγμή, από τις Η.Π.Α. προέρχεται η πρόβλεψη ότι στην πρώτη δεκαετία του 2000, ο αριθμός των εργαζομένων παιδιών θα διπλασιαστεί, φθάνοντας τα 400 εκτομμύρια άτομα.
Ολες μάλιστα οι εκτιμήσεις συγκλίνουν με την πρόγνωση της νέας παγκόσμιας τάσης: η παιδική εργασία θα αυξηθεί.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ
     Τα τελευταία χρόνια, έχουν γίνει πολλές προσπάθειες για την κατάργηση της παιδικής εργασίας. Ομως και μια τέτοια λύση οι απόψεις διιστανται.
     Διατυπώνεται, για παράδειγμα, η άποψη, ότι η μοναδική διέξοδος στο πρόβλημα είναι ένα άμεσο τέλος στη συμμετοχή των ανηλίκων σε εργοστάσια, φάρμες και οικογενειακές επιχειρήσεις. Ομως από την άλλη πλευρά υποστηρίζεται ότι μια τέτοια οπτική αδυνατεί να κατανοήσει ότι οι ανήλικοι εργαζόμενοι αποτελούν τμήμα της οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας, ιδιαίτερα στις χώρες του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου. «Ο 15χρονος Ντίμπου, από τη Σενεγάλη δήλωσε στο συνέδριο του Οσλο το 1997 να μην αποφασιστεί η κατάργηση της παιδικής εργασίας διότι τότε οδηγούνται πολλά παιδιά στην πείνα, την εγκληματικότητα και την πορνεία».
     Παράλληλα, υπάρχει και η άποψη μιας μεταρρυθμιστικής πολιτικής που στηρίζεται στη βελτίωση των μισθών και των συνθηκών ασφαλείας των ανήλικων εργαζομένων. Απαραίτητη θα ήταν η συνεργασία τοπικών κοινοτήτων, έτσι ώστε να γίνουν αντιληπτές από τους πολίτες οι βλαβερές επιπτώσεις που μπορεί να έχει η εργασία σε παιδιά μικρής ηλικίας.
     Η δυσκολία μιας τέτοιας πολιτικής έγκειται στο γεγονός ότι σε πολλές κοινωνίες η παιδική εργασία είναι δεδομένη, αναγκαία και υποχρεωτική για πολλά παιδιά.
     Για να ξεπεραστεί μια τέτοια δυσκολία, κρίνεται απαραίτητη η δωρεάν υποχρεωτική εκπαίδευση υψηλής ποιότητας για όλα τα παιδιά, η θεσμοθέτηση αυστηρότερου νομοθετικού πλαισίου, η καταγραφή όλων των γεννήσεων, η συλλογή στοιχείων και η παρακολούθηση του φαινομένου και τέλος οι στρατηγικές πρόληψης του φαινομένου.
     Ομως το πιο σημαντικό είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι το φαινόμενο της παιδικής εργασίας πρέπει να αντιμετωπιστεί ως ένα παγκόσμιο κοινωνικό πρόβλημα που έχει τις ρίζες του όχι μόνο σε καταστάσεις οικονομικής ύφεσης αλλά και σε μια ρευστή πραγματικότητα που γεννά νέα προβλήματα ή οξύνει τα ήδη υπάρχοντα.

ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗΣ

Μαρτυρίες επαναλαμβανόμενων τραυματισμών.

Μελανιές σε διάφορα σημεία επούλωσης των πληγών.

Σημάδια στο σχήμα του οργάνου που χρησιμοποιήθηκε για την κακοποίηση.

Αμφίπλευροι και/ή πολλαπλοί τραυματισμοί.

Ανεξήγητα εγκαύματα

Ανεξήγητοι σκελετικοί τραυματισμοί από βάναυσο γύρισμα, τράβηγμα ή χτύπημα του χεριού ή του ποδιού.

Άλλοι ανεξήγητοι ή επαναλαμβανόμενοι τραυματισμοί όπως αμυχές, γδαρσίματα, βουρδουλιές, ουλές, τραυματισμοί στο στόμα και γύρω από αυτό, χάσιμο των μαλλιών, τραυματισμός στα μάτια ή τραυματισμοί στην κοιλιακή χώρα.

Σημάδια τραυματισμού στο κεφάλι/λαιμό σε ένα βρέφος (σύνδρομο ταρακουνήματος μωρού).

Τραυματισμοί που δεν ταιριάζουν στο στάδιο ανάπτυξης του παιδιού, όπως σε μελανιές σε ένα βρέφος.

Προσπάθιες να κρυφτούν οι τραυματισμοί ή η εξήγηση τους με τρόπους που δεν ταιριάζουν ή είναι απίστευτοι.

Ακρότητες στην συμπεριφορά όπως απόσυρση, επιθετικότητα ή παλινδρόμηση.

Φόβος προς τον γονέα ή προς αυτόν που περέχει φροντίδα.

Ασυνήθιστη ντροπαλότητα ή αντίσταση στη φυσική επαφή. Συχνά παράπονα για πόνο.

Υπερβολικό κλάψιμο.

Αντικοινωνική συμπεριφορά όπως σκασιαρχείο από το σχολείο, ή φυγή από το σπίτι ή χρήση ναρκωτικών.

Δικαιώματα επιβίωσης :
Καλύπτουν το δικαίωμα του παιδιού για ζωή και τις ανάγκες που είναι πιο βασικές για την ύπαρξή του. Αυτά συμπεριλαμβάνουν ένα επαρκές επίπεδο διαβίωσης , στέγη, διατροφή και πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες.

Δικαιώματα προστασίας :
     Απαιτούν τα παιδιά να προφυλάσοντε από κάθε είδους κακοποίηση , αμέλεια και εκμετάλλευση. Καλύπτουν θέματα όπως ειδική φροντίδα για προσφυγόπουλα, βασανιστήρια, κακοποίηση στο σωφρονιστικό σύστιμα,ανάμειξη σε εμπόλεμες διαμάχες, εργηασία ανηλίκων, χρήση ναρκωτικών και σεξουαλική εκμετάλλευση.
     Πρέπει να διαμορφωθεί μία κοινωνία ελεύθερη από τη βία και τις διακρίσεις σε όλα τα επίπεδα που εκτιμά τη ζωή και τη συνεισφορά των παιδιών και των γυναικών.
     Η φροντίδα για τα μικρά παιδιά είναι πιο πολύ αναγκαία εκεί ακριβώς που είναι πιο δύσκολο να εξασφαλισθεί – σε χώρες βυθισμένες σε ατέρμονη φτώχεια, στη βία και καταστροφικές επιδημίες.
     Το 1998, οι 5 αιτίες-δολοφόνοι παιδιών ήταν: συνθήκες πριν και μετά τη γέννα 20% αναπνευστικές λοιμώξεις 18%, διαρροϊκές ασθένειες 17%, ασθένειεςπρολαμβανόμενες με εμβολιασμό και ελονοσία 7%.
     Περίπου 20 εκατομμύρια παιδιά είναι εκτοπισμένα από συρράξεις.
     Επίσης είναι αξιοσημείωτο ότι παιδιά κακοποιημένων (από συντρόφους τους) γυναικών κινδινεύουν 6 φορές περισσότερο να πεθάνουν πρίν φθάσουν την ηλικία των 5 ετών.

ΑΔΕΣΠΟΤΑ... ΠΑΙΔΙΑ

Από τις χιλιάδες φωτογραφίες που εμφανίζονται καθημερινά στα Μ.Μ.Ε. ελάχιστες είναι εκείνες που μπορεί να συγκρατήσει το μάτι.Ακόμα σπανιότερες εκείνες που συγκλονίζουν τον αναγνώστη. Η εικόνα που συγκράτησε ο φακός ενός φωτορεπόρτερ του πρακτορείου ασοσιενετ πρες ανήκει ασφαλώς σε αυτήν την
κατηγόρια. και αυτό που δείχνει δεν θέλουμε να το πιστέψουμε.
     Ένα μικρό αγόρι, γυμνό και εξαθλιωμένο που κλαίει δίπλα στο τραμ στο Βουκουρέστι στις 24 Ιουλίου 2000 για να καθησυχάσουμε την συνείδηση μας σπεύδουμε να υιοθετήσουμε την άποψη πως η φωτογραφία είναι << στημένη >>.
Τα Μ>Μ>Ε> πάντα θέλουν να κερδίσουν τις εντυπώσεις και σίγουρα ο φωτογράφος βοήθησε αρκετά στην δραματοποίηση της πραγματικότητας. δυστυχώς όμως η φωτογραφία απεικονίζει μια πραγματικότητα. το αγόρι είναι δώδεκα χρόνων και δεν έχει οικογένεια. η εφημερίδα που έβαλε την φωτογραφία στην πρώτη σελίδα της συμπληρώνει ότι 210.000 παιδία στη Ρουμανία βρίσκονται στην ίδια κατάσταση. ζουν αδέσποτα όπως στην Αθηνά οι σκύλοι.
     Ο φωτογράφος φωτογράφισε το αγόρι σε ένα προάστιο του Βουκουρεστίου. ο μικρός είχε βγάλει τα ρούχα του για να τραβήξει την προσοχή στην πεινά του. τρέμοντας ζητιάνευε από τους επιβάτες το επόμενο γεύμα του. η εικόνα αυτή δεν είναι κάτι ασυνήθιστο για το Βουκουρέστι. το νέο είναι ότι ο μικρός άφησε
να τον φωτογραφίσουν και φανέρωσε στον φωτογράφο το όνομα του. έτσι ο μικρός που ζητιανεύει γυμνός και πεινασμένος στη στάση του τραμ έπαψε να είναι ανώνυμος. είναι δώδεκα ετών χωρίς κατάλυμα, χωρίς τροφή, χωρίς ελπίδα για καλύτερο μέλλον. Φανέρωσε στον φωτογράφο το μόνο που του είχε απομείνει το
όνομα του. τώρα το ξέρουμε ονομάζεται    Αλίν Ιορντάτσε .
Κωνσταντινιδου Ευαγγελια

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΩΝ ΦΑΝΑΡΙΩΝ

Όλοι   γνωρίζουμε   ότι   η   έκταση   της   παιδικής   εργασίας   στις μέρες   μας   είναι   αποτέλεσμα   της   παγκόσμιας   οικονομικής και   κοινωνικής   κρίσης,   που   οδηγεί   στην   ανεργία   και   τη μετανάστευση   μεγάλων   τμημάτων   του   πληθυσμού   της   γης και   την   οικονομική   τους   εκμετάλλευση . Η παιδική   εργασία   είναι   αποτέλεσμα   της   εκμετάλλευσης   αυτής.
     Για   την   αντιμετώπιση   αυτών   των   προβλημάτων   πρέπει   να οργανωθούν   υπηρεσίες   και   προγράμματα   στήριξης   και παρακολούθησης   της   οικογένειας   με   σκοπό   την   πρόληψη   των παραγόντων   εκείνων   που   οδηγούν   στην   παιδική   εκμετάλλευση.
     Επίσης   πρέπει   να   ενισχυθεί   ο   θεσμός   της   υιοθεσίας   και   της αναδοχής   οικογένειας   για   τα   παιδία   των   φαναριών.
     Να   οργανωθούν   μονάδες   παιδιατρικής   περίθαλψης   για   τα   παιδία αυτά.   είναι   αναγκαία   η   πάταξη   των   κυκλωμάτων   της   παιδικής εκμετάλλευσης   που   λειτουργούν   σε   εθνικό   και   διεθνές   επίπεδο.
     Πρέπει   να   οργανωθούν   ειδικές   υπηρεσίες   με   σκοπό   την αντιμετώπιση   των   φαινομένων εκμετάλλευσης   και κακομεταχειρίσεις   των   παιδιών . Κωνσταντινιδου Ευαγγελια
Η ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ UNICEF ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ 2000      Μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, στην αφάνεια, εκατοντάδες εκατομμύρια παιδιά υφίστανται συνεχώς την κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων τους.Ανάμεσά τους συγκαταλέγονται εκατομμύρια   που δουλεύουν σε φάρμες και εργοστάσια, αυτά που είναι θύματα εμπορικής σεξουαλικής εκμετάλλευσης, τα παιδιά στρατιώτες, τα εκατομμύρια που δεν   καταγράφονται κατά τη γέννησή τους, εκείνα που δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό ή σε σχολεία, εκείνα δεν εμβολιάζονται και τα εκατομμύρια που ζουν στους δρόμους.
     Από τα 250 εκατομμύρια παιδιά 5 έως 14 ετών που εργάζονται, τα 50 έως 60 εκατομμύρια ηλικίας 5 έως 11 ετών είναι τα πιο καταπιεσμένα, τα φτωχότερα των φτωχών, αυτά που θα συναντήσει κανείς στα πορνεία, με κάποιο όπλο στο χέρι ή σε εργοστάσια κάτεργα να στραγγίζονται από τη ζωή και την υγεία τους.
      Είναι τόσο πολυάριθμα, όσο ολόκληρος ο πληθυσμός της Γαλλίας ή της Μ.Βρετανίας. Κανείς δεν θα ανεχόταν τόσο εξευτελισμό, αν ήταν ορατός και συγκεντρωμένος σε ένα μέρος. Όμως συνεχίζουμε να τον ανεχόμαστε σ'αυτήν την κρυφή και διασκορπισμένη μορφή.
     Η δυσχερής κατάσταση στην οποία βρίσκονται αυτά τα παιδιά απαίτει πολύ περισσότερα από τη σιωπή που έχει λάβει ως απάντηση μέχρι τώρα από τη διεθνή κοινότητα.
     Στο Μπενίν, το Πρόγραμμα για Παιδιά που Χρειάζονται Εθνική Προστασία, έχει δημιουργήσει οκτώ εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις για εργαζόμενα κορίτσια και παρέχει στις γυναίκες δάνεια για τη χρηματοδότηση προσποριστικών δραστηριοτήτων.
     Στη Ρουάντα το Πρόγραμμα ''Παιδιά Επικεφαλής Νοικοκυριών'', έχει βοηθήσει σχεδόν 7000 νοικοκυριά στα οποία κηδεμόνες είναι παιδιά κάτω των 17 ετών, κυρίως κορίτσια, παρέχοντας ιατρική περίθαλψη για τα άρρωστα παιδιά, ενημερώνοντας τις τοπικές αρχές για την πρόοδο των παιδιών και εξασφαλίζοντας ότι μπορούν να παρακολουθούν στο σχολείο.
     Στην Ταϊλάνδη ένα κοινοτικής βάσης πρόγραμμα επαγρύπνυσης, εντοπίζει και επανεντάσει παιδιά που εργάζονται στη βιομηχανία σεξουαλικού τουρισμού παρέχοντάς τους στέγη και εκπαίδευση σύμφωνα με την κλίση τους.

Η ΠΡΟΟΔΟΣ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ 2000

«Θα έλθει μια μέρα, όπου τα έθνη θα κρίνονται όχι από τη στρατιωτική ή την οικονομική τους δύναμη, ούτε από τη μεγαλοπρέπεια των μεγάλων τους πόλεων και των δημοσίων κτιρίων, αλλά από την ευημερία των πολιτών τους:

από το επίπεδο της υγείας τους, της διατροφής και της μόρφωσής τους, από τις ευκαιρίες που θα έχουν να αποκομίσουν μια δίκαιη αμοιβή για τους κόπους τους, από τη δυνατότητά τους να συμμετέχουν στις αποφάσεις που επηρεάζουν την ζωή τους, από το σεβασμό που επιδεικνύεται για τις αστικές και πολιτικές τους ελευθερίες, από την φροντίδα που λαμβάνεται για τους αδύνατους και τους μη προνομιούχους, και από την προστασία που προσφέρεται στο νου και το σώμα των παιδιών τους που αναπτύσσονται.

Η Πρόοδος των Εθνών, που δημοσιεύεται κάθε χρόνο από τη UNICEF, είναι μια συνεισφορά για τον ερχομό εκείνης της ημέρας.

Πρόλογος για την έκδοση του 2000

Από τον Κόφι Ανάν, Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών:

Κατά τη διάρκεια των περασμένων οκτώ ετών, η Πρόοδος των Εθνών, επιμελώς κατέγραψε την παγκόσμια προσπάθεια ως προς το να προσφέρουμε στα παιδιά την δυνατότητα να ζήσουν μια καθώς πρέπει ζωή – μια ζωή με αξιοπρέπεια και ευκαιρίες. Σημεία αναφοράς υπήρξαν οι στόχοι που τέθηκαν στην Παγκόσμια Συνδιάσκεψη για τα Παιδιά του 1990 και τα δικαιώματα που είναι χαραγμένα μέσα στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, που στην ουσία έχουν επικυρώσει όλα τα κράτη.

Αυτή η έκδοση περιγράφει τι καθίσταται δυνατόν, όταν τα κράτη επενδύουν στην ευημερία των παιδιών και προστατεύουν τα δικαιώματά τους. Εκατομμύρια παιδιών αυτή τη στιγμή είναι λιγότερο πιθανό να αναπτύξουν διανοητικές αναπηρίες εξ αιτίας της ιωδιοπενίας. Εκατομμύρια περισσότερα απολαμβάνουν καλύτερης υγείας, χάρη στη βελτίωση της πρόσβασης σε καθαρό νερό. Περισσότερα παιδιά εγγράφονται στο σχολείο τώρα από όσα πριν μια δεκαετία. Τα επίπεδα μητρικού θηλασμού έχουν ανέβει σε πολλές χώρες, και τα αρχεία καταγραφής κατά τη γέννηση έχουν βελτιωθεί θεαματικά. Η πολιομυελίτιδα είναι στο χείλος της εξάλειψης. Ο εμβολιασμός έχει επιτύχει θαύματα σε αμέτρητα χωριά και απομακρυσμένες τοποθεσίες στον αναπτυσσόμενο κόσμο, μετατρέποντας την απελπισία σε ελπίδα και την αβεβαιότητα σε υπόσχεση. Η Πρόοδος των Εθνών επίσης απεικονίζει την αργή αλλά σταθερή πρόοδο που κάνουν τα κορίτσια και οι γυναίκες ώστε να ξεπεράσουν την ανισότητα και τις διακρίσεις και να επανακτήσουν το δικαίωμά τους σε μια πλήρη και ολοκληρωμένη ζωή. Η παιδική εργασία και η σεξουαλική εκμετάλλευση αντιμετωπίζονται με σθένος.

Αλλά αυτή η έκδοση επίσης επανεξετάζει το μακρύ δρόμο που πρέπει να διανύσει ακόμη ο κόσμος. Παραμένουν στόχοι ανεκπλήρωτοι και δικαιώματα που δεν έχουν πραγματοποιηθεί εξ αιτίας της φτώχειας, των διακρίσεων φύλου, των χρεών, των πολέμων, των ανεπαρκών δεσμεύσεων ή της ανισομερούς κοινωνικής ανάπτυξης. Η Πρόοδος των Εθνών καταγράφει την εξωφρενική ταχύτητα με την οποία ο ιός του AIDS, σε λιγότερο από μια γενιά, έχει καταστεί η μεγαλύτερη καταστροφή που απειλεί την Αφρική και τώρα εξαπλώνεται στην Ασία και σε τμήματα της Κεντρικής Ευρώπης και της Λατινικής Αμερικής. Τόσο σοβαρή είναι η απειλή αυτή που θέτει σε κίνδυνο τις οικονομικές προοπτικές και την κοινωνική σταθερότητα ολοκλήρων περιοχών. Είναι λοιπόν φυσικό το θέμα του AIDSνα είναι το κεντρικό θέμα αυτής της έκθεσης της Προόδου των Εθνών. Οι αριθμοί του ρυθμού μετάδοσης μεταξύ των νέων είναι τρομακτικοί. Οι προσπάθειες για την ενημέρωση και την επιμόρφωση του κόσμου για το AIDS, ιδιαίτερα της νεολαίας, πρέπει να επιδιωχθούν με πολύ μεγαλύτερη ενεργητικότητα.

Η παρούσα έκδοση επίσης πανηγυρίζει την δύναμη του εμβολιασμού και θέτει μια καινούργια ατζέντα για τα εμβόλια. Στο κεφάλαιο για την φροντίδα της πρώιμης παιδικής ηλικίας θέτει το θέμα για έγκαιρη επένδυση στα παιδιά ως ένα κλειδί για την μείωση της φτώχειας. Και καταλήγει με μια επώδυνη υπενθύμιση, ότι, σε κάθε ήπειρο, σε οίκους ανοχής, σε φτωχογειτονιές, εργοστάσια και ρημαγμένες από τον πόλεμο περιοχές, παιδιά χαμένα ανάμεσα στους ζωντανούς ελπίζουν να αγγίξουν το ηθικό αισθητήριο ενός κόσμου που φαίνεται ότι τα έχει ξεχάσει. Η βασική αρχή «για όλα τα παιδιά, όλα τα δικαιώματα» απέχει ακόμη πολύ από το να είναι πραγματικότητα.

AIDS – Μια πικρή κληρονομιά

Το AIDSαποδεκατίζει τον αναπτυσσόμενο κόσμο. Σκληρότερα από παντού στην Νότια της Σαχάρας Αφρική. Με 34,3 εκατομμύρια φορείς σε όλο τον κόσμο, το 1/3 των οποίων ηλικίας 15-24 ετών, συνεχίζει να εξαπλώνεται με ρυθμό 6 νέων (κάτω των 25) κάθε λεπτό.

?Στην Μποτσουάνα, η 1 στις 3 νεαρές γυναίκες (34%) και ο 1 στους 7 νεαρούς άνδρες (16%) ηλικίας 15 – 24 ετών είναι φορείς του AIDS.

?Η 1 στις 4 γυναίκες και ο 1 στους 10 άνδρες στο Λέσοθο, τη Νότιο Αφρική και τη Ζιμπάμπουε είναι φορείς της νόσου.

?Σε ακόμη 9 χώρες της Αφρικής, πάνω από τη 1 στις 10 νεαρές γυναίκες και τον 1 στους 20 νεαρούς άνδρες είναι επίσης φορείς.

?Στη Νότια, Ανατολική Ασία και Ειρηνικό τα σημάδια είναι επίσης έκδηλα με την Καμπότζη για παράδειγμα να παρουσιάζει τη 1 στις 33 νεαρές γυναίκες και τον 1 στους 50 νεαρούς άνδρες φορείς της νόσου.

?Στην Αϊτή η 1 στις 33 νεαρές γυναίκες και ο 1 στους 20 νεαρούς άνδρες είναι φορείς.

Τα ποσοστά μετάδοσης του AIDS μεταξύ των νέων είναι ένα ψυχρό κατηγορητήριο που τεκμηριώνει την τεράστια απουσία διορατικότητας, δεσμεύσεων και δράσης. Καταμαρτυρούν την ιστορία μιας ανάξιας ηγεσίας και την ουσιαστική εγκατάλειψη της Νότιας της Σαχάρας Αφρικής σε μια στιγμή μεγάλης ανάγκης, σε μια καταστροφή που σύντομα θα εξαπλωθεί και σε άλλες περιοχές επίσης. Και μιλούν για μια ερήμωση που αναμένεται να εκδηλωθεί και αλλού, κάτω από το πανομοιότυπο κάλυμμα της σιωπής, της απάθειας και της αδιαφορίας.

Νέοι και Νέες ηλικίας 15 έως 24 ετών

που ζουν με το AIDS σήμερα

ΠΕΡΙΟΧΗ

Γυναίκες

Άνδρες

Νότια της Σαχάρας Αφρική

5.300.000

2.600.000

Ανατολική, Νότια Ασία και Ειρηνικός

880.000

660.000

Βόρειος και Νότιος Αμερική

200.000

440.000

Ευρώπη

80.000

140.000

Μέση Ανατολή

και Βόρειος Αφρική

15.000

28.000

Κεντρική Ασία

< 5.000

< 5.000

ΣΥΝΟΛΟ:

10.300.000

6.400.000

3.900.000

Νέοι και Νέες ηλικίας 15 έως 24 ετών που ζουν με το AIDS σήμερα
ΠΕΡΙΟΧΗ	Γυναίκες	Άνδρες
Νότια της Σαχάρας Αφρική	5.300.000	2.600.000
Ανατολική, Νότια Ασία και Ειρηνικός	880.000	660.000
Βόρειος και Νότιος Αμερική	200.000	440.000
Ευρώπη	80.000	140.000
Μέση Ανατολή και Βόρειος Αφρική	15.000	28.000
Κεντρική Ασία	< 5.000	< 5.000
ΣΥΝΟΛΟ: 10.300.000	6.400.000	3.900.000

Πώς τώρα, μετά από 15 χρόνια πορείας της νόσου, φθάσαμε σε τόσο καταστρεπτικά υψηλά ποσοστά; Πώς τώρα, μετά από τις τεράστιες απώλειες, τα εκατομμύρια αυτών που πέθαναν και που εξακολουθούν να πεθαίνουν, τα ορφανά παιδιά, την οικονομική και κοινωνική φθορά που έχει προκαλέσει η επιδημία, δεν κατορθώσαμε παρά να φθάσουμε σ’ αυτή την τραγική κατάσταση; Και πώς ύστερα από 15 χρόνια «γνωριμίας» με το AIDS αφήσαμε τέτοια θανατηφόρο κληρονομιά σε περισσότερους από 10 εκατομμύρια νέους;

Παρόλο που το AIDS δεν θεραπεύεται, μπορεί να προληφθεί. Τα τωρινά ποσοστά εξάπλωσης του δεν θα έπρεπε ποτέ να φθάσουν σε αυτά τα καταστροφικά επίπεδα. Τώρα που αυτό έχει συμβεί , οι ηγεσίες των χωρών σε όλες τις χώρες, σε όλα τα επίπεδα, τόσο στον αναπτυσσόμενο, όσο και στον βιομηχανικό κόσμο, πρέπει άμεσα να αφιερώσουν τους πόρους, το χρόνο και την ενεργητικότητά τους, ώστε να προλάβουν την παραπέρα εξάπλωση της τραγωδίας.

Τι γίνεται με την πρόληψη;

Τα αποτελέσματα πρόσφατων ερευνών σε 17 χώρες δείχνουν μια επικίνδυνη έλλειψη γνώσης και πληροφόρησης μεταξύ των νέων όσον αφορά την προστασία τους από το AIDS. Σε όλες αυτές τις χώρες χαρακτηριστικό είναι ότι πάντα τα κορίτσια γνωρίζουν λιγότερα από ότι τα αγόρια. Αυτός ο παράγοντας είναι σημαντικός για να κατανοηθεί η υψηλότερη αναλογία μόλυνσης των κοριτσιών σε πολλές χώρες και για να βελτιωθούν οι προσπάθειες πρόληψης.


Το χάσμα της ενημέρωσης: Ποσοστά αγοριών και κοριτσιών (ηλικίας 15-19 ετών) που δεν γνωρίζουν κανένα τρόπο να προστατευθούν από την ασθένεια του AIDS.
ΧΩΡΑ	ΑΓ.	ΚΟ.	ΧΩΡΑ	ΑΓ.	ΚΟ.
ΒΡΑΖΙΛΙΑ	9	11	ΒΟΛΙΒΙΑ	26	33
ΟΥΓΚΑΝΤΑ	11	16	ΜΑΛΙ	28	40
ΖΙΜΠΑΜΠΟΥΕ	8	17	ΚΟΜΟΡΟΣ	20	42
ΑΚΤΗ ΕΛΕΦΑΝΤΟΣΤΟΥ	8	22	ΤΑΝΖΑΝΙΑ	35	51
ΖΑΜΠΙΑ	10	23	ΤΣΑΝΤ	45	66
ΚΕΝΥΑ	17	26	ΝΙΓΗΡΙΑ	43	66
ΝΙΚΑΡΑΓΟΥΑ	15	27	ΜΟΖΑΜΒΙΚΗ	62	74
ΚΑΜΕΡΟΥΝ	18	31	ΜΠΑΓΚΛΑΝΤΕΣ	88	96
ΠΕΡΟΥ	22	32	Πηγή: Demographic & Health Surveys 1994-‘99

?Στη Νιγηρία, μόνο ο 1 στους 10 γνωρίζει, έστω και το τι είναι το AIDS, πόσο μάλλον το πώς να προφυλαχθεί. Αυτή η άγνοια πληρώνεται πολύ ακριβά όπως φαίνεται και από τα 2,7 εκατομμύρια φορείς του ιού στη χώρα αυτή.

?Στο Μπαγκλαντές, χώρα που παρουσιάζει πολύ χαμηλά ποσοστά εμφάνισης της νόσου δυστυχώς υπάρχει εξαιρετικά υψηλό ποσοστό άγνοιας σχετικά με το πώς μπορούν οι νέοι να προστατευθούν, που φθάνει το 96% στα κορίτσια και το 88% στα αγόρια.

?Στη Ζιμπάμπουε που έχει ποσοστό διάδοσης του AIDSπερίπου 30%, το ποσοστό των (σεξουαλικά ενεργών) κοριτσιών 15-19 ετών που νομίζουν ότι δεν διατρέχουν κανένα κίνδυνο φθάνει το 50%. Αντίστοιχα ποσοστά παρουσιάζει και η Ζάμπια.

?Το Τσαντ (με 83%), η Νιγηρία (με 81%) και το Νεπάλ (με 80%), είναι στην κορυφή του πίνακα των χωρών στις οποίες τα κορίτσια 15-19 ετών δεν γνωρίζουν ότι ένας φορέας του AIDS μπορεί να φαίνεται υγιής.

·Το 95% αυτών που ζουν με το AIDS είναι στον αναπτυσσόμενο κόσμο. 70% στην Νότια της Σαχάρας Αφρική.

·Σε περιοχές της Ασίας η κατάσταση δεν είναι καλύτερη. Η Ταϊλάνδη και η Βιρμανία για παράδειγμα έχουν 755.000 και 530.000 φορείς αντίστοιχα.

·Μέχρι το τέλος του 2000, θα υπάρχουν 13.000.000 ορφανά εξ αιτίας του AIDS, η συντριπτική πλειοψηφία απ’ αυτά (10,4 εκ.) κάτω των 15 ετών.

·Ακόμα και σε χώρες όπως η Ινδία με σχετικά χαμηλά ποσοστά μετάδοσης,(1%) υπάρχουν δραματικά υψηλοί αριθμοί φορέων (910.000).

Για λόγους που δεν είναι εντελώς καθορισμένοι τα κρούσματα του AIDS είναι ιδιαίτερα υψηλά μεταξύ των δασκάλων στην Νότια της Σαχάρας Αφρική. Αυτών δηλαδή που θα είχαν και τον πρώτο λόγο στην εκστρατεία ενημέρωσης. Όσο και αν φαίνεται απίστευτο 860 χιλιάδες παιδιά έχουν χάσει τους δασκάλους τους εξ’ αιτίας του AIDS. Πιο συγκεκριμένα: Στη Νότιο Αφρική (100.000), Κένυα (95.000), Ζιμπάμπουε (86.000), Νιγηρία (85.000), Ουγκάντα (81.000), Ζάμπια (56.000), Μαλάουϊ (52.000), Αιθιοπία (51.000), Τανζανία (49.000) και Κονγκό (27.000).

μερικά από τα προγράμματα της UNICEF

Κένυα & Ουγκάντα: Παρέχει τεχνική υποστήριξη και εκπαίδευση σε εθνικής εμβέλειας ραδιοφωνικό πρόγραμμα και εφημερίδα (StraightTalk), μέσω των οποίων νέοι δίνουν συμβουλές και μηνύματα στους συνομήλικούς τους, συμπεριλαμβανομένων και των μελών άνω των 1.000 συλλόγων πρόληψης του AIDS.

Ναμίμπια: Σε συνεργασία με την κυβέρνηση εφάρμοσε το 1997 το πρόγραμμα επιμόρφωσης «Το Μέλλον μου – η Επιλογή μου» για νέους 15-18 ετών.

Σρι Λάνκα: Παραδοσιακοί οδηγοί ταξί στην πρωτεύουσα Κολόμπο, εκπαιδεύονται ώστε να επικοινωνούν το μήνυμα του κινδύνου και της πρόληψης από το AIDSστους πελάτες τους, κυρίως όταν η εργασία τους τους φέρνει σε περιοχές με οίκους ανοχής.

Τανζανία: Στη χώρα αυτή που το AIDS είναι η κύρια αιτία θανάτου των ανθρώπων ηλικίας 15-59 ετών, η UNICEF υποστηρίζει 26 ομάδες νέων που έχουν δημιουργήσει ειδικούς θιάσους, οι οποίοι παρουσιάζουν με τρόπο που δεν θίγει τις τοπικές παραδόσεις και ταμπού τoζήτημα του AIDS. HΣούζαν Σάραντον, ειδική εκπρόσωπος της UNICEF, επισκέφθηκε μερικά από αυτά τα θέατρα τον περασμένο Μάιο.

Ταϊλάνδη: Στην Ταϊλάνδη, η οποία παρουσιάζει μια από τις μεγαλύτερες επιδημίες στην Ασία, δημιουργήθηκαν κοινοτικά "σχολεία φιλικά προς τα παιδιά" για να προωθήσουν την υγεία, την ψυχοκοινωνική ανάπτυξη και την προσαρμογή για παιδιά και νέους που πάσχουν από AIDS. Επίσης βουδιστές μοναχοί, μετά από εκπαίδευση, είναι ικανοί να παρέχουν τόσο ψυχολογική, όσο και υλική βοήθεια σε ασθενείς και φορείς της νόσου. Επιπρόσθετα δραστηριοποιούνται εντατικά στο θέμα της πρόληψης και ευαισθητοποίησης.

Βιρμανία: Στη χώρα αυτή που θεωρείται ότι έχει μια από τις γρηγορότερα εξαπλούμενες επιδημίες του AIDS στην Ασία, η UNICEFαναπτύσσει ένα Πρόγραμμα Εκπαίδευσης για την Πρόληψη του HIV/AIDS βασισμένο στο σχολείο (λέγεται SHAPE).

Βιετνάμ: Νέοι εθελοντές, πηγαίνουν σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας και διοργανώνουν πολιτιστικές εκδηλώσεις με επίκεντρο την ενημέρωση για το AIDS.

Ζάμπια: Η UNICEF υποστηρίζει την λειτουργία κλινικών όπου παρέχεται ενημέρωση καισυμβουλευτική υποστήριξη από ειδικά εκπαιδευμένους νέους.

Ζιμπάμπουε: Η UNICEF υποστηρίζει το Σχολικό Πρόγραμμα Δράσης για το AIDS. Ένα εβδομαδιαίο μάθημα έχει γίνει υποχρεωτικό σε όλα τα σχολεία με παιδιά ηλικίας 9-19 ετών.

Επίσης, η UNICEFκαι η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ), σε συνεργασία με την UNAIDS, εφαρμόζουν πιλοτικά προγράμματα για να μειώσουν το βαθμό μετάδοσης του AIDS από τη μητέρα στο παιδί σε 11 φτωχές χώρες στην Αφρική την Ασία και την Λατινική Αμερική, εκεί όπου το ποσοστό των γυναικών φορέων είναι ιδιαίτερα υψηλό.

Οι χώρες είναι: Μποτσουάνα – Μπουρκίνα Φάσο – Καμπότζη – Ακτή Ελεφαντοστού – Ονδούρα – Κένυα – Ρουάντα – Τανζανία – Ουγκάντα – Ζάμπια και Ζιμπάμπουε.

ΦΤΩΧΕΙΑ – Ας μην ξεχνάμε…

Η φτώχεια εξακολουθεί να έχει σε ομηρία τεράστιους πληθυσμούς, αποστερώντας 1,2 δισεκατομμύρια ανθρώπους – 600 εκατομμύρια εκ των οποίων παιδιά κάτω των 5 ετών – από καλή υγεία και παραγωγική ζωή. Για να αλλάξει αυτή η επώδυνη κατάσταση, ο κόσμος πρέπει να αρχίσει από τα παιδιά, εξασφαλίζοντας και στο κάθε ένα από τα 130 εκατομμύρια που γεννιούνται κάθε χρόνο, το καλύτερο δυνατό ξεκίνημα στη ζωή.

CarollBellamy

Εκτελεστική Διευθύντρια της UNICEF

Η επιτυχία που έχει ο κόσμος στην προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών και στην πραγμάτωση της ανάπτυξης του ανρθρώπινου δυναμικού, περιγράφεται πιο εύγλωττααπό τη σάρκα και τα οστά, παρά από το μπετόν και το ατσάλι, περισσότερο εύστοχα με το ύψος των παιδιών παρά με εκείνο των ουρανοξυστών.

Τα ποσοστά που ακολουθούν αντιπροσωπεύουν το μέσο όρο της ανάσχεσης της ανάπτυξης μεταξύ παιδιών κάτω των πέντε ετών, στις διάφορες περιοχές του κόσμου.


Νότια της Σαχάρας Αφρική:	40%
Μ. Ανατολή & Β. Αφρική:	25%
Κεντρική Ασία:	37%
Ανατ. – Νότια Ασία & Ειρηνικός:	44%
Βόρεια & Νότια Αμερική:	13%
Ευρώπη:	11%

Σημ: Ως ανάσχεση της ανάπτυξης ορίζεται η μεγαλύτερη των δύο μονάδων τυπικής απόκλισης, διαφορά από το μέσο ύψος της ίδιας ηλικίας, του υπό εξέταση πληθυσμού.

Η ανάσχεση της ανάπτυξης δεν συμβαίνει εύκολα. Επέρχεται με το πέρασμα του χρόνου και σημαίνει ότι ένα παιδί έχει υποστεί επώδυνους και εξουθενωτικούς κύκλους ασθενειών, καταπιεσμένης όρεξης, ανεπαρκούς τροφής και φροντίδας. Πολλά παιδιά δεν επιβιώνουν από τέτοιες κακουχίες. Πολλά από αυτά που τελικά επιβιώνουν κουβαλούν μακροπρόθεσμα ελαττώματα στο διανοητικό τους δυναμικό, όσο και απώλεια αναστήματος.

Σε έξι χώρες της Ανατολικής και Νότιας Ασίας, τουλάχιστον τα μισά παιδιά είναι θύματα ανάσχεσης της ανάπτυξής τους, όπως και το 40% των παιδιών της Νότιας της Σαχάρας Αφρικής. Ο μέσος όρος ανάσχεσης της ανάπτυξης στα παιδιά κάτω των 5 ετών στον Αναπτυσσόμενο κόσμο είναι 39%. Το σύνολο των παιδιών αυτών είναι 209 εκατομμύρια. Από αυτά τα 144 ζουν στην Ανατολική - Νότια Ασία και Ειρηνικό, τα 40 στη Νότια της Σαχάρας Αφρική, τα 12 στη Μέση Ανατολή και Βόρειο Αφρική, τα 9 στη Βόρειο και Νότιο Αμερική και τα 4 στην Κεντρική Ασία.

όταν τα ουσιώδη είναι πολυτέλεια…

Η ανεπαρκής διατροφή και οι συνεχόμενες ασθένειες είναι οι άμεσες αιτίες της ανάσχεσης της ανάπτυξης των μικρών παιδιών. Αυτός ο φαύλος κύκλος είναι ο ίδιος ένα αποτέλεσμα της φτώχειας και της συνεπακόλουθης αδυναμίας των οικογενειών να φροντίσουν τα παιδιά τους. Η έλλειψη καθαρού νερού σε μια φτωχή κοινότητα ή η μεγάλη απόσταση της κατοικίας από κάποιο ιατρικό κέντρο για παράδειγμα, επηρεάζει το βαθμό της φροντίδας που μπορεί να παρασχεθεί στα παιδιά. Συμβαίνει επίσης όταν τα παιδιά γεννιούνται λιποβαρή, επειδή η μητέρα τους απλά δεν είχε να φάει ή ήταν και η ίδια σωματικά υπανάπτυκτη.

Η αποστέρηση της επαρκούς διατροφής στα πρώτα κρίσιμα χρόνια της ζωής έχει επίσης σημαντικές επιπτώσεις στις γνωστικές λειτουργίες και την ικανότητα μάθησης, γεγονός που οδηγεί τα παιδιά αυτά σε χαμηλές σχολικές επιδόσεις και εγκατάλειψη του σχολείου.


Οι χώρες με τα χειρότερα ποσοστά ανάσχεσης της ανάπτυξης παιδιών κάτω των 5 ετών (με ποσοστό πάνω από το μέσο όρο της περιοχής τους)
ΝΟΤΙΑ ΤΗΣ ΣΑΧΑΡΑΣ ΑΦΡΙΚΗ (40%)		ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ – ΝΟΤΙΑ ΑΣΙΑ & ΕΙΡΗΝΙΚΟΣ (44%)
ΑΙΘΙΟΠΙΑ	64	ΚΟΡΕΑ	62
ΑΓΚΟΛΑ	53	ΚΑΜΠΟΤΖΗ	56
ΜΑΔΑΓΑΣΚΑΡΗ	48	ΜΠΑΓΚΛΑΝΤΕΣ	55
ΜΑΛΑΟΥΪ	48	ΝΕΠΑΛ	54
ΚΟΝΓΚΟ	45	ΙΝΔΙΑ	52
ΛΕΣΟΘΟ	44	ΠΑΚΙΣΤΑΝ	50
ΜΑΥΡΙΤΑΝΙΑ	44	ΛΑΟΣ	47
ΜΠΟΥΡΟΥΝΤΙ	43	ΒΙΡΜΑΝΙΑ	45
ΝΙΓΗΡΙΑ	43	ΒΟΡΕΙΑ & ΝΟΤΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ (13%)
ΡΟΥΑΝΤΑ	42	ΓΟΥΑΤΕΜΑΛΑ	46
ΤΑΝΖΑΝΙΑ	42	ΟΝΔΟΥΡΑ	40
ΖΑΜΠΙΑ	42	ΑΪΤΗ	32
ΝΙΓΗΡΑΣ	41	ΒΟΛΙΒΙΑ	26
ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ & ΒΟΡΕΙΑ ΑΦΡΙΚΗ (25%)		ΠΕΡΟΥ	26
ΥΕΜΕΝΗ	52	ΝΙΚΑΡΑΓΟΥΑ	25
ΣΟΥΔΑΝ	33	ΕΛ ΣΑΛΒΑΔΟΡ	23
ΙΡΑΚ	31	ΜΕΞΙΚΟ	18
ΕΥΡΩΠΗ (11%)		ΠΑΡΑΓΟΥΑΗ	17
ΡΩΣΙΑ	13	ΚΟΛΟΜΒΙΑ	15
ΡΟΥΜΑΝΙΑ*	8	ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ	13
ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ*	7	ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΣΙΑ (37%)
ΤΣΕΧΙΑ*	2	ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ	52
ΚΡΟΑΤΙΑ*	1
* Κατ’ εξαίρεση, για την υπόλοιπη Ευρώπη δεν υπάρχουν στοιχεία

Χρειάζονται επιπρόσθετα 70 με 80 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για να μεταβάλουμε την ζοφερή κατάσταση των φτωχότερων παιδιών του κόσμου μέσα σε μία γενιά…

209 εκατομμύρια παιδιά στον αναπτυσσόμενο παρουσιάζουν ανάσχεση της ανάπτυξής τους, με τα επίπεδα αυτά να είναι πιο υψηλά στην Ασία (44%) και στην Νότια της Σαχάρας Αφρική (40%).

Όταν συμβεί, η ανάσχεση της ανάπτυξης και τα αποτελέσματά της, γίνονται μόνιμα. Τέτοια παιδιά δεν θα ανακτήσουν ποτέ το ύψος που έχασαν και στις περισσότερες περιπτώσεις ούτε το βάρος που τους αναλογεί. Όταν η πρώτη παιδική ηλικία περάσει, η ζημιά είναι συχνά ανεπανόρθωτη.

Η ιωδίωση του αλατιού προστατεύει τα επτά δέκατα του παγκόσμιου πληθυσμού από την ιωδιοπενία, συμπεριλαμβανομένης της βρογχοκήλης και του κρετινισμού.

Υπάρχουν πολλές χώρες όπου η ιωδίωση του αλατιού είτε είναι ανύπαρκτη, είτε είναι τελείως ανεπαρκής. Πράγματι, 34 χώρες παρουσιάζουν επίπεδα ιωδίωσης του αλατιού κάτω του 50%.

Το χαμηλό βάρος κατά τη γέννηση οδηγεί σε σημαντική πιθανότητα θανάτου και σύμφωνα με νέα στοιχεία συνδέεται με τον διαβήτη. Υπάρχουν επίσης στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία συνδέεται με καρδιακές παθήσεις και τον καρκίνο. Σε 16 από τις 34 χώρες της έρευνας, περισσότερο από το 50% των παιδιών δεν ζυγίζονται κατά τη γέννηση.

Η φροντίδα των εγκύων είναι θεμελιώδους σημασίας για την υγεία και επιβίωσή τους, όμως εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια δεν τυγχάνουν καμίας φροντίδας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Σε τουλάχιστον 13 χώρες λιγότερες από τις μισές νέες μητέρες είχαν φροντίδα από εξειδικευμένο προσωπικό κατά την εγκυμοσύνη τους.

Οι οξείες αναπνευστικές λοιμώξεις αποτελούν την αιτία θανάτου για περίπου 2 εκατομμύρια παιδιά κάτω των 5 ετών κάθε χρόνο. Είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του τι συμβαίνει όταν ένα παιδί δεν έχει πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας.

ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ – 15 χρόνια μετά

Σε αμέτρητα μικρά χωριουδάκια όπως και σε πυκνοκατοικημένα αστικά κέντρα, από την Αφρική και την Ασία μέχρι τη Λατινική Αμερική και την πρώην Σοβιετική Ένωση, περισσότερα από 100.000.000 μωρά εμβολιάζονται κάθε χρόνο και προστατεύονται από τη διφθερίτιδα, τον τέτανο, τον κοκίτη, την πολιομυελίτιδα, την ιλαρά και τη φυματίωση και έτσι σώζονται με ελάχιστο κόστος από το θάνατο, την παράλυση, τις βλάβες στην όραση και τον εγκέφαλο.

Ο Εμβολιασμός βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι ύστερα από 15 εκπληκτικά χρόνια ανθηρών εκστρατειών σε όλο των κόσμο. Δια μέσου των αποφασιστικών προσπαθειών των κυβερνήσεων των κρατών, των Διεθνών Οργανισμών και εκατοντάδων χιλιάδων εθελοντών, οι ζωές 2,5 εκατομμυρίων παιδιών σώζονται κάθε χρόνο.

Όμως υπάρχουν ακόμη 30 εκατομμύρια βρέφη που δεν προστατεύονται από καθιερωμένους εμβολιασμούς στις χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου. Συγκαταλέγονται ανάμεσα στα 11 εκατομμύρια παιδιά που πεθαίνουν από προλαμβανόμενες αιτίες κάθε χρόνο.

Το πώς θα φθάσουμε σ’ αυτά τα απρόσιτα παιδιά και το πώς θα επεκτείνουμε την ισχύ νέων ή βελτιωμένων εμβολίων μέσα στις φτωχές χώρες είναι η διπλή πρόκληση που αντιμετωπίζει τώρα ο κόσμος.

Από το 1970, και ιδιαίτερα τα τελευταία 15 χρόνια, η κάλυψη των εμβολιασμών ανήλθε εντυπωσιακά από λιγότερο του 10 τοις εκατό σε σχεδόν 75 τοις εκατό.

Ποτέ ξανά, από την εξάλειψη της ευλογιάς πριν 20 χρόνια, δεν έγινε τόσο φανερή η δύναμη του εμβολιασμού, από όσο σήμερα με την φανταστική επιτυχία της 12ετούς εκστρατείας για την εξάλειψη της πολιομυελίτιδας. Τα περιστατικά της πολιομυελίτιδας έπεσαν από περίπου 350.000 το χρόνο το 1988 σε μόνο 7.000 το 1999.

Με τις αφοσιωμένες και συνεχείς προσπάθειες της UNICEF, του Διεθνούς Ρόταρυ, και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, όπως και άνω των 10 εκατομμυρίων εθελοντών σε σχεδόν 100 χώρες, 470.000.000 παιδιά κάτω των 5 ετών εμβολιάσθηκαν μόνο το 1999.

Μία δέσμευση για δωρεά 750 εκατομμυρίων δολαρίων από το ίδρυμα Bill & Melinda Gates οδήγησε στην ανάπτυξη της Παγκόσμιας Συμμαχίας για την Ανοσοποίηση και τον Εμβολιασμό (GAVI), με αντικειμενικό σκοπό τη βελτίωση της πρόσβασης σε διαρκείς υπηρεσίες εμβολιασμού, την αύξηση της παραγωγής και χρήσης εμβολίων, την βελτίωση της ποιότητας και των μεθόδων εμβολιασμού και την ενσωμάτωση των εμβολιασμών στα συστήματα υγείας των κρατών και των προσπαθειών για ανάπτυξη.

Η UNICEF είναι από καιρό ο κύριος προμηθευτής εμβολίων στον αναπτυσσόμενο κόσμο και έχει αναλάβει την υποχρέωση να εξασφαλίσει ότι η χρηματοδότηση των εμβολιασμών είναι διαρκής. Η Πρωτοβουλία Επάρκειας Εμβολίων της UNICEF (Vaccine Independence Initiative) έχει ως στόχο να καθορίζει ώστε οι χώρες που έχουν την οικονομική δυνατότητα να πληρώνουν για τα εμβόλιά τους (συνολικά ή σε κάποιο ποσοστό), ώστε να ελευθερώνονται πόροι για την αγορά νέων ή υπαρχόντων εμβολίων για τις πολύ φτωχές χώρες.

μια γενική εικόνα

Η σειρά εμβολίων διφθερίτιδας / κοκίτη / τέτανου – γνωστή ως DPT, εμβόλια που γίνονται σε 3 δόσεις – για ασθένειες που σκοτώνουν 600.000 παιδιά κάθε χρόνο και επηρεάζουν εκατομμύρια άλλα στον αναπτυσσόμενο κόσμο, είναι ένας αντιπροσωπευτικός δείκτης μέτρησης του ποσοστού κάλυψης εμβολιασμών που έχει η κάθε χώρα.

Ο στόχος κάλυψης εμβολιασμών κατά 90% έως το 2000 έχει επιτευχθεί ή και ξεπεραστεί από 40 χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου (και πολλές του βιομηχανικού), και ο παγκόσμιος μέσος όρος κάλυψης εμβολιασμών είναι τώρα 77%.

·Στη Νότια της Σαχάρας Αφρική μόνο τρεις χώρες έχουν πετύχει το στόχο. Η Γκάμπια (96%), το Μαλάουϊ (96%) και ο Μαυρίκιος (90%). Με μέσο όρο κάλυψης στην περιοχή αυτή του κόσμου το 48%, μόνο το ένα στα δύο παιδιά προστατεύεται.

·Η Ανατολική Ασία και ο Ειρηνικός παρουσιάζουν γενικά υψηλή κάλυψη, ενώ η Νότια Ασία με 70% πέφτει πολύ κάτω από το στόχο. Στην Κεντρική Ασία ξεχωρίζει το Αφγανιστάν με μόνο 34%.

·Από τη Βόρεια και Νότια Αμερική (με μέσο όρο 86%), χαμηλότερα είναι η Κολομβία (70%), Γουατεμάλα (70%), Νικαράγουα (69%), Βολιβία (41%), Βενεζουέλα (38%) και Αϊτή (22%).

·Από τις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής (με μέσο όρο 84%), χαμηλότερα βρίσκεται το Σουδάν (72%), η Υεμένη (68%) και η Τουρκία (56%).

·Στην Ευρώπη που έχει και τον υψηλότερο μέσο όρο (94%), χαμηλό ποσοστό έχουν η Ιταλία (70%) και η Ελλάδα (85% - με στοιχεία του 1997).

Η πρωτοβουλία GAVIπου αναφέραμε νωρίτερα, έχει θέσει ως στόχο να βοηθήσει ιδιαίτερα εκείνες τις φτωχές χώρες που δεν κατορθώνουν να εμβολιάσουν τα παιδιά τους, ώστε να επιτύχουν ένα ποσοστό κάλυψης τουλάχιστον 80% σε όλες τις περιοχές, μέχρι το 2005 (DPT3 και ιλαράς).

Υπάρχουν ακόμη 30.000.000 βρέφη στον αναπτυσσόμενο κόσμο που δεν εμβολιάζονται καθόλου μέσα στο 1ο έτος της ηλικίας τους.
Περισσότερα από 900.000 παιδιά κάτω των 5 ετών κάθε χρόνο, εξακολουθούν να πεθαίνουν από ιλαρά.
Η ελονοσία σκοτώνει τουλάχιστον 1.000.000 το χρόνο στην Αφρική, τη Βραζιλία και την Ινδία. Ένα εμβόλιο για την ελονοσία είναι εξαιρετικά επείγον.
Ο νεογνικός τέτανος σκοτώνει 200.000 παιδιά κάθε χρόνο. Επίσης το 50% όλων των εγκύων γυναικών δεν εμβολιάζονται κατά του μητρικού τέτανου, ο οποίος σκοτώνει 30.000 γυναίκες κάθε χρόνο. Με πρώτη την Ινδία, σε 57 χώρες έχουν αυτό το σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας.
Ετησίως πεθαίνουν 370.000 παιδιά από κοκίτη και άλλα 50.000 από φυματίωση.
Η διφθερίτιδα έχει επανεμφανισθεί σε περιοχές της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.

προγράμματα εμβολιασμού της UNICEF

Ακολουθούνσυνοπτικά μερικά από τα υποστηριζόμενα από τη UNICEF προγράμματα εμβολιασμού με στόχο ασθένειες που εξακολουθούν να απειλούν τη υγεία και την ευημερία των παιδιών.

·Τον περασμένο χρόνο, τέσσερις μεγάλης κλίμακας Εθνικές Ημέρες Εμβολιασμών, διοργανώθηκαν στην Ινδία, η οποία έχει τον μεγαλύτερο αριθμό κρουσμάτων πολιομυελίτιδας, φθάνοντας σε μία μόνο μέρα σε 147 εκατομμύρια παιδιά, με αποτέλεσμα μια μείωση της τάξης του 40% στις εμφανίσεις κρουσμάτων.

·Τον Ιούλιο του 1999, παρά την κλιμάκωση της βίας στο Ανατολικό Τιμόρ, η UNICEF διαπραγματεύθηκε μια «Ανακωχή για τα Παιδιά», η οποία κατέστησε δυνατό να εμβολιασθούν χιλιάδες παιδιών ενάντια σε θανατηφόρες παιδικές ασθένειες.

·Στο Αφγανιστάν το 1999, μέσω μιας συμφωνίας, εξασφαλίστηκε η πρόσβαση σε υγειονομικούς υπαλλήλους στις βόρειες επαρχίες, για πρώτη φορά μέσα σε ένα χρόνο, επιτρέποντας τον εμβολιασμό 4,4 εκατομμυρίων παιδιών κατά της πολιομυελίτιδας.

·Στο Ιράκ, η UNICEF έχει υποστηρίξει ταχύρυθμες εκστρατείες εμβολιασμού για γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, φθάνοντας ένα ποσοστό κάλυψης περισσότερο του 70% σε περιοχές υψηλού κινδύνου.

·Στη Ζιμπάμπουε, η UNICEF πρόσφατα βοήθησε να πραγματοποιηθούν εκστρατείες σε τρεις βορειότερες περιοχές, ώστε να βελτιώσει την ετοιμότητα απέναντι στον κίτρινο πυρετό και τη μηνιγγίτιδα.

η ευγλωττία των αριθμών…

Οι στατιστικοί πίνακες που περιέχει η έκθεση, απεικονίζουν με ακρίβεια την αναπτυξιακή πρόκληση που αντιμετωπίζει ο κόσμος στις αρχές του 21^ου αιώνα.

qΑνάμεσα στις 192 χώρες που περιλαμβάνουν οι πίνακες, το Κατά Κεφαλήν Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν κυμαίνεται από 100 δολάρια (Αιθιοπία) μέχρι και 45.100 δολάρια (Λουξεμβούργο).

qΗ θνησιμότητα κάτω των 5 ετών κυμαίνεται από 4 (Ιαπωνία) έως 316 (Σιέρα Λεόνε) θανάτους ανά 1.000 ζωντανές γεννήσεις.

qΤο ποσοστό των λιποβαρών παιδιών ποικίλλει από 1% (ΗΠΑ) μέχρι και 60% (Βόρεια Κορέα).

qΤο ποσοστό εγγραφής & φοίτησης στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση βρίσκεται από 24% (Αφγανιστάν) μέχρι και 100% (Σουηδία).

qΗ δείκτης γονιμότητας κυμαίνεται από τα 7,5 παιδιά (Υεμένη), μέχρι και το 1,1 παιδί (Ισπανία) ανά γυναίκα.

qΗ μητρική θνησιμότητα αναφέρεται από μηδέν (Κύπρος), έως και 1100 (Μοζαμβίκη) θάνατοι γυναικών κατά τον τοκετό ετησίως, ανά 100.000 ζωντανές γεννήσεις.

Η Πρόοδος των Εθνών προσπαθεί να θέσει ένα τέλος σ’ αυτές τις μεγάλες ανισότητες, με το να τις εκθέτει στην συνείδηση της διεθνούς κοινότητας.


Στοιχεία για την Ελλάδα που αναγράφονται στην έκθεση
ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ	10.600.000
ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 18	2.100.000
ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ (ΕΤΗΣΙΩΣ)	97.000
ΘΑΝΑΤΟΙ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 5 ΕΤΩΝ (ΕΤΗΣΙΩΣ)	1.000
ΠΑΙΔΙΚΗ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 5 ΕΤΩΝ ΠΙΘΑΝ. ΘΑΝΑΤΟΥ ΑΝΑ 1000 ΖΩΝΤΑΝΕΣ ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ	7
ΚΑΤΑ ΚΕΦΑΛΗΝ ΑΚΑΘΑΡΙΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ	11.740 $
ΛΙΠΟΒΑΡΗ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 5 (1990-99)	---
ΕΓΓΡΑΦΗ - ΦΟΙΤΗΣΗ ΣΤΗΝ Α/ΘΜΙΑ ΕΚΠ/ΣΗ (1990-99)	90%
ΔΕΙΚΤΗΣ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑΣ	1,3
ΜΗΤΡΙΚΗ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΘΑΝΑΤΟΙ ΕΤΗΣΙΩΣ ΑΝΑ 100.000 ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ (1980-1998)	1
ΠΟΣΟΣΤΟ ΝΕΩΝ (15-24 ΕΤΩΝ) ΠΟΥ ΖΟΥΝ ΜΕ AIDS	Ανδρ. – Γυναίκ. 0,1%0,05%
ΕΜΒΟΛΙΑΚΗ ΚΑΛΥΨΗ ΤΡΙΠΛΟΥ ΕΜΒΟΛΙΟΥ DPT3 (ΙΛΑΡΑ-ΚΟΚΙΤΗ-ΤΕΤΑΝΟΥ)	85% (στοιχεία 1997)

… και λίγα λόγια για κάποια «χαμένα» παιδιά

Μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, στην αφάνεια, εκατοντάδες εκατομμύρια παιδιά υφίστανται συνεχώς την κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων τους. Ανάμεσά τους συγκαταλέγονται τα εκατομμύρια που δουλεύουν σε φάρμες και εργοστάσια, αυτά που είναι θύματα εμπορικής σεξουαλικής εκμετάλλευσης, τα παιδιά στρατιώτες, τα εκατομμύρια που δεν καταγράφονται κατά τη γέννησή τους, εκείνα που δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό ή σε σχολεία, εκείνα που δεν εμβολιάζονται και τα εκατομμύρια που ζουν στους δρόμους.

Από τα 250 εκατομμύρια παιδιά 5 έως 14 ετών που εργάζονται, τα 50 με 60 εκατομμύρια ηλικίας 5 έως 11 ετών είναι τα πιο καταπιεσμένα, τα φτωχότερα των φτωχών, αυτά που θα συναντήσει κανείς στα πορνεία, με κάποιο όπλο στο χέρι ή σε εργοστάσια κάτεργα να στραγγίζονται από τη ζωή και την υγεία τους.

Είναι τόσο πολυάριθμα όσο ολόκληρος ο πληθυσμός της Γαλλίας ή της Μεγάλης Βρετανίας. Κανείς δεν θα ανεχόταν τόσο εξευτελισμό, αν ήταν ορατός και συγκεντρωμένος σε ένα μέρος. Όμως συνεχίζουμε να τον ανεχόμαστε σ’ αυτή την κρυφή και διασκορπισμένη μορφή.

Η δυσχερής κατάσταση στην οποία βρίσκονται όλα αυτά τα παιδιά, απαιτεί πολύ περισσότερα από τη σιωπή που έχει λάβει ως απάντηση μέχρι τώρα από τη διεθνή κοινότητα.

Προς αυτή την κατεύθυνση εργάσθηκε, πορεύεται και θα συνεχίσει να προσπαθεί η UNICEF με την ανιδιοτελή και πραγματικά αξιέπαινη συνδρομή όλων.

Μερικά προγράμματα της UNICEF για την υποστήριξη των «χαμένων» παιδιών.

Στο Μπενίν, το Πρόγραμμα για Παιδιά που Χρειάζονται Ειδική Προστασία, έχει δημιουργήσει οκτώ εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις για εργαζόμενα κορίτσια και παρέχει στις γυναίκες δάνεια για τη χρηματοδότηση προσποριστικών δραστηριοτήτων.

Στο Νεπάλ, η αστυνομία παροτρύνθηκε να δημιουργήσει ειδικά κελιά για γυναίκες και να εκπαιδεύσει ειδικό προσωπικό σε 14 περιοχές ώστε να παρεμποδίσει την εμπορία παιδιών και να συλλαμβάνει και να διώκει όσους είναι αναμεμιγμένοι σ’ αυτήν. Επίσης, ένα Πρόγραμμα Εκπαίδευσης για την Παιδική Εργασία φροντίζει ώστε να εντοπίζει τα παιδιά από 3 μέχρι 15 ετών που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να πέσουν θύματα εκμετάλλευσης. Επίσης δημιουργεί πρωτοβουλίες που περιλαμβάνουν προσχολικά προγράμματα, εκπαίδευση δασκάλων και ανάπτυξη διδακτικής ύλης, ώστε να εξασφαλίσει ότι αυτά που διατρέχουν κίνδυνο, βρίσκονται στο σχολείο.

Στη Νικαράγουα, γίνεται εκπαίδευση σε νομικά και ψυχολογικά θέματα, του προσωπικού που εργάζεται με παιδιά θύματα εκμετάλλευσης, το οποίο βοηθά στο να βελτιωθούν οι μέθοδοι των καταγγελιών για κακοποίηση και πραγματοποιεί ενημερωτικές εκστρατείες για την σεξουαλική κακοποίηση μέσα στην οικογένεια.

Στη Ρουάντα, το Πρόγραμμα «Παιδιά Επικεφαλής Νοικοκυριών», έχει βοηθήσει σχεδόν 7.000 νοικοκυριά στα οποία οι «κηδεμόνες» είναι παιδιά κάτω των 17 ετών, κυρίως κορίτσια, παρέχοντας ιατρική περίθαλψη για τα άρρωστα παιδιά, ενημερώνοντας τις τοπικές αρχές για την πρόοδο των παιδιών και εξασφαλίζοντας ότι μπορούν να παρακολουθούν το σχολείο.

Στην Ταϊλάνδη, ένα κοινοτικής βάσης πρόγραμμα επαγρύπνησης, εντοπίζει και επανεντάσσει παιδιά που εργαζόντουσαν στη βιομηχανία σεξουαλικού τουρισμού, παρέχοντάς τους στέγη και εκπαίδευση σύμφωνα με την κλίση τους. Επίσηςμέσω μιας συνεργασίας με το PanPacificHotelgroupκαι άλλες ΜΚΟ, καθιερώθηκε ένα Πρόγραμμα Επαγγελματικού Προσανατολισμού Νεολαίας, που παρέχει εκπαίδευση και ευκαιρίες απασχόλησης σε κορίτσια και νεαρές γυναίκες που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο σεξουαλικής εκμετάλλευσης.

Στο Βιετνάμ, η UNICEF πρότεινε μια τροπολογία στον Ποινικό Κώδικα για την αύξηση των κυρώσεων κατά των ενηλίκων δραστών.

Άλλα θέματα που αναφέρονται στην Έκθεση:

·Υπάρχουν ανισότητες στην σχολική φοίτηση μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών. Σε 34 χώρες το χάσμα αυτό στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση είναι τουλάχιστον 10%.

·Η περιτομή των γυναικών εξακολουθεί να τραυματίζει σωματικά και ψυχολογικά τα κορίτσια και τις γυναίκες. 130 εκατομμύρια κορίτσια και γυναίκες έχουν περάσει από την οδυνηρή αυτή δοκιμασία.

·Το κάπνισμα μεταξύ των εφήβων στα περισσότερα βιομηχανικά κράτη βρίσκεται σε έξαρση. Το 1998, για το οποίο υπάρχουν τα τελευταία διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία, το κάπνισμα μεταξύ αγοριών και κοριτσιών σε ορισμένες χώρες αυξήθηκε σχεδόν κατά το ένα τρίτο. Μόνη η Φιλανδία έδειξε μια γενικότερη μείωση από το 1994. Όσον αφορά το κάπνισμα μεταξύ των κοριτσιών, σε ορισμένες χώρες υπερδιπλασιάστηκε.

·Η έλλειψη καθαρού νερού και εγκαταστάσεων υγιεινής είναι συνήθης σε περιοχές όπου υπάρχει μεγάλος αριθμός «χαμένων» παιδιών. Κατά προσέγγιση το ένα τρίτο των ανθρώπων του κόσμου δεν έχουν υγιεινές μεθόδους απομάκρυνσης των περιττωμάτων. Η πρόσβαση σε καθαρό νερό είναι σε κρίσιμο επίπεδο σε τουλάχιστον έξι από τις πιο πολυπληθείς αναπτυσσόμενες χώρες – συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, στην οποία το ένα τέταρτο του πληθυσμού πλήττεται.

·Από το 1990 μέχρι το 1998, το μέσο σύνολο της Επίσημης Αναπτυξιακής Βοήθειας, ως ποσοστό του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος του κράτους–χορηγού, έπεσε από 0,33% σε 0,24%. Αυτό αντιπροσωπεύει μια πτώση της βοήθειας από 75 σε 63 δολάρια κατά κεφαλήν.

·Μια τελευταία μελέτη της UNICEF αποκαλύπτει ότι σχεδόν 47 εκατομμύρια παιδιά ζουν σε συνθήκες σχετικής μέχρι και απόλυτης φτώχειας στα πλουσιότερα κράτη του κόσμου. Τα ποσοστά σχετικής φτώχειας κυμαίνονται από το 2,6% (Σουηδία) έως το 26,2% (Μεξικό).

Η ΠΡΟΟΔΟΣ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ 2000

Νέοι και Νέες ηλικίας 15 έως 24 ετών

που ζουν με το AIDS σήμερα

ΠΕΡΙΟΧΗ

Γυναίκες

Άνδρες

Νότια της Σαχάρας Αφρική

5.300.000

2.600.000

Ανατολική, Νότια Ασία και Ειρηνικός

880.000

660.000

Βόρειος και Νότιος Αμερική

200.000

440.000

Ευρώπη

80.000

140.000

Μέση Ανατολή

και Βόρειος Αφρική

15.000

28.000

Κεντρική Ασία

< 5.000

< 5.000

ΣΥΝΟΛΟ:

6.400.000

3.900.000

Κεντρική Ασία:

37%

ΒΟΡΕΙΑ & ΝΟΤΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ (13%)

ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ – 15 χρόνια μετά

μια γενική εικόνα

Στοιχεία για την Ελλάδα που αναγράφονται στην έκθεση

… και λίγα λόγια για κάποια «χαμένα» παιδιά