ΚΑΡΚΙΝΟΣ & ΔΙΑΤΡΟΦΗ 
(Πρόγραμμα Αγωγή Υγείας) 
 Η εργασία αυτή έγινε με τη συμμετοχή 40 μαθητών των τμημάτων Γ1, Γ2, Γ3 Γ4 της Γ τάξης του Γυμνασίου μας. Τα ονόματα της καταπληκτικής μας  ομάδας μαθητών  
Την επιμέλεια και τον συντονισμό της εργασίας είχαν οι Καθηγητές του 6ου Γυμνασίου: 
Καραμανώλη Κυριακή - Παπαδήμος Χρήστος
Web team: Βαγγέλης Γκιμπερίτης και οι μαθητές του 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:
Πρόλογος   Καρκίνος Διατροφή Πρόληψη   Kαρκίνος γενικά   Ταξινόμηση του καρκίνου    Αίτια του καρκίνου   Καρκινογόνες ουσίες   Καρκινογέννηση   Διάγνωση του καρκίνου   Θεραπεία καρκίνου   Αντικαρκινικός αγώνας  Καρκίνος στην παιδική ηλικία    Συμπεράσματα απο ερωτηματολόγιο των μαθητών   Κάπνισμα        Η έκθεση ΤΕΡΡΥ για το κάπνισμα   Διατροφή και καρκίνος   Προστατευτικοί παράγοντες   Παράγοντες που ενισχύουν την ανάπτηξη καρκίνου    Η υγιεινή διατροφή είναι...   Ευρωπαϊκός κώδικας κατά του καρκίνου   Γενικός δεκάλογος υγιεινής διατροφής του σύγχρονου ανθρώπου   Βιβλιογραφία 
Επιστροφή στη σελίδα δραστηριότητες
 
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Στο σχολείο μας φέτος , για πρώτη φορά, εφαρμόσθηκε πρόγραμμα Αγωγής Υγείας.
Το θέμα της δικής μας ομάδας εργασίας ήταν "Καρκίνος και Διατροφή" - Πρόληψη
Το πρόγραμμα ξεκίνησε στα μέσα περίπου Νοεμβρίου 1996 με την εθελοντική συμμετοχή 40 μαθητών από την Γ΄ τάξη και συντονιστές τους οι καθηγητές Καραμανώλη Κυριακή [Γαλλικής Γλώσσας] και Παπαδήμο Χρήστο [Τεχνολογίας].
Στόχοι του Προγράμματος
Η ανάγκη ευαισθητοποίησης των παιδιών για την πρόληψη του καρκίνου στην καθημερινή του ζωή
Να αναγνωρίζουν οι μαθητές ότι υπάρχουν πολλά είδη καρκίνου
Να συσχετίσουν την διατροφή με τον καρκίνο
Να αναγνωρίζουν τον ρόλο της διατροφής στην πρόληψη του καρκίνου

 

Μέθοδοι προσέγγισης και μελέτης του θέματος

Οι μαθητές μας χωρίστηκαν σε 4 ομάδες
1η ομάδα : Κλινική εικόνα του καρκίνου - Είδη καρκίνων
2η ομάδα : Κάπνισμα και καρκίνος
3η ομάδα : Καρκίνος και Διατροφή
4η ομάδα : Ψυχολογία ασθενών

 

Το υλικό το οποίο συγκεντρώθηκε προήλθε από εξειδικευμένα ιατρικά βιβλία , ανάλογες στήλες εφημερίδων και περιοδικών και φωτογραφίες.

Χρειάστηκε βέβαια κάποιες φορές τα παιδιά μας να επισκεφθούν σχετικούς γιατρούς τόσο στο Γενικό Νοσοκομείο Σερρών όσο και ιδιώτες, τους οποίους ευχαριστούμε θερμά για την πρόθυμη συνεργασία τους.
Επίσης νοιώθουμε την ανάγκη να ευχαριστήσουμε την υπεύθυνη του Προγράμματος "Αγωγής Υγείας στα Σχολεία" κ. Ευθυμιάδου Σοφία για την παροχή πλούσιου πληροφοριακού υλικού και την πρόθυμη πάντοτε διάθεση για συνεργασία τόσο για την αξιοποίηση όσο και για την παρουσίαση του στους μαθητές του Σχολείου μας.
Ευχαριστούμε επίσης τον καθηγητή της Πληροφορικής κ. Γκιμπιρίτη Βαγγέλη για την κάθε πολύτιμη εξυπηρέτηση που μας προσέφερε μέσω των Η/Υ .
Οι συντονιστές του προγράμματος
Καραμανώλη Κυριακή
Παπαδήμος Χρήστος
ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗ - ΠΡΟΛΗΨΗ
Στη σύγχρονη εποχή ο άνθρωπος άλλαξε ριζικά τον τρόπο ζωής του, ταυτόχρονα και τον τρόπο διατροφής του. Αυτή η εξέλιξη όμως δεν οδήγησε αποκλειστικά στην ονομαζόμενη πρόοδο, γιατί συντέλεσε στην δημιουργία πολλών ασθενειών όπως και στον καρκίνο. Άρα υπάρχει μια στενή σχέση διατροφής - υγείας.
Στόχος της εργασίας μας είναι η ενημέρωση σχετικά με την ασθένεια και τους τρόπους πρόληψης μέσω διατροφής . Αρχικά θα γίνει μια γενική παρουσίαση της ασθένειας, ποιες είναι οι αιτίες που την προκαλούν και τα είδη του καρκίνου. Το κυριότερο όμως σώμα του προγράμματος είναι οι τρόποι πρόληψης και ειδικότερα μέσω της σωστής διατροφής.
Η ενημέρωση θα γίνει με τρόπο απλό, χωρίς επιστημονικούς όρους, αφ΄ ενός μεν διότι δεν προέρχεται από εξειδικευμένους γιατρούς, αφ΄ ετέρου διότι ο κυρίως στόχος μας είναι η καλύτερη κατανόηση εκ μέρους των μαθητών, οι οποίοι καλούνται με τον τρόπο αυτόν να ευαισθητοποιηθούν γύρω από το συγκεκριμένο θέμα.
Ο καρκίνος δεν θεωρείται πια μια ανίατη ασθένεια αφού αρκετά είδη του μπορούν και θεραπεύονται από τη στιγμή που βρίσκονται σε αρχικό στάδιο. Η επιστήμη υπόσχεται πρόοδο στο μέλλον όμως ο καλύτερος τρόπος για να την εξαλείψουμε δεν είναι η θεραπεία μέσω φαρμάκων και εμβολίων αλλά η καταπολέμηση των αιτών που τον προκαλούν και η πρόληψη του, που είναι δυνατή.
Η ομάδα εργασίας
της Γ΄ τάξης του 6ου Γυμνασίου
KAΡKINOΣ - ΓΕΝΙΚA
Καρκίνος ή κακοήθης όγκος ή κακόηθες νεόπλασμα. Σοβαρότατη και θανατηφόρα πάθηση κάθε ζωντανού οργανισμού, η οποία χαρακτηρίζεται από άσκοπο και αχαλίνωτο πολλαπλασιασμό ενός ή περισσότερων κυττάρων του, τα οποία ξεφεύγουν από την κανονική τους λειτουργία με κατάληξη την καταστροφή τη δική τους και των ιόντων του οργανισμού.
Ο χαρακτηρισμός του καρκίνου ως όγκου δεν είναι σωστός, για το λόγο ότι πολλά είδη καρκίνου δεν σχηματίζουν όγκους. Ο πιο σωστός και επικρατέστερος χαρακτηρισμός του καρκίνου [ή του νεοπλάσματος] είναι ότι προκαλεί έναν υπέρμετρο και άσκοπο πολλαπλασιασμό των κυττάρων ενός οργανισμού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να σχηματιστεί μια μάζα ιστού, η οποία δεν έχει καμιά αρμονικότητα στην κατασκευή και την αύξηση με τους άλλους φυσιολογικούς ιστούς του οργανισμού.

Τα κύτταρα της μάζας αυτής τελικά καταστρέφονται με αποτέλεσμα το θάνατο του οργανισμού.

Ο καρκίνος είναι δυνατό να προσβάλει κάθε είδος οργανισμού , τόσο ζωικού όσο και φυτικού. Η ομάδα των κυττάρων που προσβάλλεται υφίσταται μια αλλαγή τόσο στην κατασκευή όσο και στις ιδιότητες των κυττάρων , τα οποία λέμε ότι έχουν υποστεί εξαλλαγή. Υπάρχουν διάφορες βαθμίδες της εξαλλαγής των κυττάρων, ανάλογα με την βαρύτητα των βλαβών που έχουν υποστεί.

 

Με βάση λοιπόν το βαθμό της εξαλλαγής των κυττάρων , δημιουργείται μια κλίμακα, στο ένα άκρο της οποίας η εξαλλαγή είναι εντελώς ελαφριά και καλοήθης και στο άλλο εξαιρετικά βαριά και κακοήθης. Έτσι σε γενικές γραμμές μπορούμε να κατατάξουμε τα νεοπλάσματα σε καλοήθη και κακοήθη με πολλές ενδιάμεσες διαβαθμίσεις.

Στην πράξη ωστόσο δεν είναι εντελώς ασφαλής και δυνατός ο τέλειος διαχωρισμός στις δύο αυτές κατηγορίες γιατί ένα καλοήθες νεόπλασμα είναι δυνατό, με διάφορες συνθήκες και προϋποθέσεις, να γίνει κακόηθες, και ένα κακόηθες [καρκίνος] να ξεκινήσει από μια καλοήθη εξαλλαγή, η οποία μεθοδικά να μετατραπεί σε κακοήθη. Υπάρχει δηλαδή μεγάλη ποικιλία στην όλη εξέλιξη ενός νεοπλάσματος και εφόσον μιλάμε για καρκίνο, ξεκινάει με καλοήθη εξαλλαγή η οποία συνέχεια γίνεται και περισσότερο κακοήθης.
Τελικά απλώνεται τόσο στους γύρω ιστούς, όσο και σε απομακρυσμένα όργανα με μετάσταση. Λέμε μετάσταση την είσοδο των νεοπλασματικών κυττάρων είτε στην λεμφική κυκλοφορία, είτε στην αιματική και την μεταφορά τους αντίστοιχα στους λεμφαδένες ή σε διάφορα όργανα του σώματος. Εκεί τα νεοπλασματικά κύτταρα σχηματίζουν νέες αποικίες , οι οποίες αναπτύσσονται συνέχεια και είναι δυνατό, με τη σειρά τους να απλωθούν ξανά κ.ο.κ. Τελικά επέρχεται καταστροφή των οργάνων αυτών με αντίκτυπο στην όλη κατάσταση του οργανισμού, ο οποίος στο τέλος είναι αδύνατο να επιζήσει και πεθαίνει.
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ

Τα νεοπλάσματα διακρίνονται σε διάφορες κατηγορίες ανάλογα με το είδος του ιστού από τον οποίο προέρχονται και τον οποίο προσβάλλουν. Είναι οι εξής :
1] Νεοπλάσματα επιθηλιακού ιστού
2] νεοπλάσματα ερειστικού και συνδετικού ιστού [εκτός του αιμοποιητικού ιστού]
3] Νεοπλάσματα αιμοποιητικού ιστού
4] Νεοπλάσματα νευρικού ιστού
5] Ειδικά νεοπλάσματα
Απ΄ αυτά τα κακοήθη νεοπλάσματα [καρκίνος] διακρίνονται : 1] σε καρκινώματα. Ονομάζονται έτσι τα κακοήθη νεοπλάσματα του επιθηλιακού ιστού 2] σε σαρκώματα. Ονομάζονται έτσι τα κακοήθη νεοπλάσματα του συνδετικού, το ερειστικού ιστού, του μυϊκού και του νευρικού ιστού 3] σε λευχαιμία. ΄Έτσι ονομάζονται οι καρκίνοι του αιμοποιητικοί ιστού, δηλαδή του μυελού των οστών και των λεμφαδένων.
ΑΙΤΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ
Είναι πολλά και ανόμοια μεταξύ τους. Διακρίνονται σε :

 

1] Εξωγενή αίτια : Από νωρίς έγινε γνωστή η καρκινογόνα ιδιότητα διαφόρων ακτινοβολιών. Οι ίδιοι οι ακτινολόγοι υπήρξαν τα πρώτα θύματα των ακτινών Ράντγκεν, γιατί εκτεθειμένοι για μεγάλο διάστημα σ΄ αυτές πάθαιναν καρκίνο του πνεύμονα, αποδείχτηκε ότι το πάθαιναν κατόπιν μακροχρόνιας εισπνοής της ραδιενεργής σκόνης του κοβαλτίου. Το ίδιο καρκινογόνα αποδείχτηκε η μακροχρόνια χρήση φωσφοριζόντων χρωμάτων στους εργάτες, οι οποίοι εμφανίζουν καρκίνο των οστών. Εξίσου καρκινογόνες θεωρούνται η σκόνη φθορίου [καρκίνο της ρινικής κοιλότητας], οι υπεριώδεις ακτίνες [καρκίνοι του δέρματος], η ψηλή θερμοκρασία κ.λ.π.

Είναι τα εξωτερικής προελεύσεως αίτια. Αυτά διακρίνονται :
α] Σε φυσικά αίτια.
β] Μηχανικά αίτια : Η ανάπτυξη του καρκίνου σε παλιές ουλές από εγκαύματα ή σε πληγές που υπάρχουν για χρόνια και δεν επουλώνονται , δεν έχει ακόμη εξηγηθεί εντελώς.
γ] Χημικά αίτια : Εδώ υπάγονται οι επαγγελματικοί καρκίνοι, οι οποίοι προκαλούνται σε εργάτες ασχολούμενους με προϊόντα αποστάξεως λιθανθράκων ή ορυκτών ελαίων, όπως είναι η άσφαλτος, η πίσσα , τα πετρέλαια, το παραφινέλαιο, τα ορυκτά αέρια και τα προϊόντα τους, το αρσενικό κ.λ.π. Όλα αυτά τα χημικά προϊόντα προκαλούν καρκίνο του δέρματος , πάντα βέβαια με την προϋπόθεση του μακροχρόνιου ερεθισμού.
Συχνός επίσης είναι ο καρκίνος των όρχεων στους καπνοδοχοκαθαριστές στην Αγγλία, κατόπιν επαφής τους με την αιθάλη. Στα εργοστάσια παραγωγής χρωμάτων, ναφθαλίνης, βενζιδίνης κ.λ.π., καθώς και στις βιομηχανίες ελαστικών , συχνός είναι ο καρκίνος της ουροδόχου κύστεως . Εξίσου καρκινογόνα θεωρούνται το κίτρινο του βουτύρου, δηλ. η χρωστική που μπαίνει σ΄ αυτό, διάφορες χρωστικές στο ρουζ των χειλιών κ.λ.π.
Αναφορικά με τον καρκίνο των πνευμόνων έχει γίνει μεγάλη συζήτηση για το πόσο ευθύνεται το κάπνισμα στην πρόκλησή του. Τελικά βγήκε το συμπέρασμα ότι τα προϊόντα καύσεως του καπνού αναπτύσσουν καρκινογόνες ουσίες , όπως είναι το βενζοπυρένιο, το βενζαθρακένιο , το διβενζοπυρένιο, η πίσσα κ.α. Καρκίνος των πνευμόνων προκαλείται επίσης στους εργάτες που εισπνέουν χρώμιο , νικέλιο , ασβέστιο, κ.λ.π., καθώς και στους εργάτες των εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικών λαμπτήρων, όπου καρκινογόνες ουσίες είναι το οξείδιο του βηρυλλίου.

 

δ] Αίτια παρασιτικά : Διάφορα παράσιτα των ζώντων οργανισμών, έχει αποδειχθεί ότι δημιουργούν αιτίες καρκίνου. Στην Αίγυπτο το 40% των καρκίνων εντοπίζεται στην ουροδόχο κύστη. Έχει συσχετιστεί το γεγονός με το ότι οι εργαζόμενοι στα στάσιμα νερά των φυτειών του Νείλου παρουσιάζουν σε μεγάλη συχνότητα τον καρκίνο της κύστεως. Είναι γνωστό ότι στα νερά αυτά αφθονεί ένα παράσιτο του ανθρώπου, το σχιστόσωμα το αιματόβιο. Ωστόσο η ευθύνη των διηθητών ιών στην πρόκληση του καρκίνου έχει πια αποδειχθεί. Το 1910 ανακαλύφτηκε ο ιός του σαρκώματος των ορνίθων από το Ρόις, ενώ από το Σοπ ανακαλύφθηκε λίγο αργότερα, ο ιός του θηλώματος των κουνελιών. Στη συνέχεια ανακαλύφτηκε πλήθος ιών, όπως ο ιός του καρκίνου του νεφρού των βατράχων, ι ιός του λεμφοκυτταρικού όγκου των ψαριών, ο ιός της λευχαιμίας του ποντικιού , κ.α. Μ΄ όλα ταύτα στον άνθρωπο δεν βρέθηκε ακόμα διηθητός ιός, σαν αιτία καρκίνου. Αντίθετα, σε καλοήθεις όγκους του ανθρώπου απομονώθηκαν ιοί. Το θέμα πάντως είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον και πολύπλοκο και μελετείται συνέχεια από τους ερευνητές.
2] Ενδογενή αίτια καρκίνου : Είναι τα εσωτερικής προελεύσεως αίτια. Αυτά είναι :

α] Αίτια ορμονικά : Η σχέση των ορμονών του ανθρώπου με τον καρκίνο του μαστού, των ενδοκρινών αδένων και των γεννητικών οργάνων, έχει μελετηθεί και αποδειχτεί αρκετά ικανοποιητικά. Στον καρκίνο του μαστού έχει αποδεχτεί ότι παίζουν σπουδαίο ρόλο οι ωοθηκικές ορμόνες, γιατί αν αφαιρεθούν οι ωοθήκες , επιβραδύνεται η εξέλιξη του καρκίνου αυτού. Την ίδια επίδραση έχουν επίσης οι ορμόνες των επινεφριδίων και της υποφύσεως. Άλλωστε ο καρκίνος του μαστού είναι πολύ συχνός στις άγαμες και σπανιότερος στις έγγαμες και θηλάζουσες. Στον καρκίνο του προστάτη πάλι, η αφαίρεση των όρχεων ή η χορήγηση ωοθηκικών ορμονών έδωσε εντυπωσιακά αποτελέσματα, ως προς την καθυστέρηση της αναπτύξεώς του. Αντίθετα από τον καρκίνο του μαστού, έχει παρατηρηθεί ότι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας εμφανίζεται συχνότερα στις έγγαμες και πολύτεκνες γυναίκες και ιδιαίτερα σ΄ αυτές που είχαν από πολύ νωρίς σεξουαλικές σχέσεις.
Β] Διατροφή : Έχει αποδειχθεί ότι ο καρκίνος είναι συχνότερος στα παχύσαρκα και λαίμαργα άτομα , ιδίως του ήπατος , του εντέρου και του ουροποιογεννητικού συστήματος. Αντίθετα η έλλειψη Βιταμίνης Β12, ριβοφλαβίνης, χολίνης και λευκωμάτων από τις τροφές , προκαλεί κίρρωση και καρκίνο του ήπατος , καθώς και συχνή εμφάνιση καρκίνου του στομαχιού [έλλειψη Β12]. Ο καρκίνος επίσης της ουροδόχου κύστεως συνδέεται με την επίδραση του αμινοξέος τρυπτοφάνη και διαφόρων ενζύμων.

 

3] Κληρονομικότητα : Στην προσπάθεια μελέτης του καρκίνου, έχει εξεταστεί και αυτό το ενδεχόμενο . Πραγματικά, σε σπάνιες περιπτώσεις κληρονομούνται διάφορα νεοπλάσματα, όπως λ.χ. το νευροβλάστωμα του ματιού το οποίο είναι κακόηθες. Γενικά , πιστεύεται ότι κληρονομούνται διάφορα γονίδια με καρκινική προδιάθεση και όταν αυτά βρουν το κατάλληλο έδαφος και υποστούν την επίδραση κατάλληλων παραγόντων, εκδηλώνεται καρκίνος. Εντυπωσιακή υπήρξε πάντως η διαπίστωση ότι σε μονοωογενείς δίδυμου εκδηλώθηκε καρκίνος στο ίδιο όργανο και μάλιστα ταυτόχρονα.

ΚΑΡΚΙΝΟΝΟΓΟΝΕΣ ΟΥΣΙΕΣ
Είναι πάνω από 300 χημικές ουσίες, οι οποίες αποδείχτηκε ότι έχουν καρκινογόνες ιδιότητες . Οι ιδιότητες τους αυτές οφείλονται στην τοπική τους δράση από το ένα μέρος και στη μακροχρόνια επίδρασή τους από το άλλο. Τέτοιες ουσίες είναι το βενζοπυρένιο, το βενζαθρακένιο, το διβενζοφαινανθρένιο, το μεθυλχολανθρένιο, η ακετόνη. Υπάρχουν ωστόσο και άλλες οι οποίες δρουν μακριά από τον τόπο εφαρμογής τους, όπως το κίτρινο του βουτύρου, ο υπερίτης, η ουρεθάνη, ορμόνες, το κροτυνέλαιο κ.α.
ΚΑΡΚΙΝΟΓΕΝΕΣΗ
Πολλές θεωρίες έχουν υποστηριχτεί για τη γένεση του καρκίνου , από αυτές περισσότερο πιθανές είναι :
1] Θεωρία των διηθητών ιων : Σύμφωνα μ΄ αυτήν οι διηθητοί ιοί είναι βιολογικά καρκινογόνα κι όταν μπουν μέσα στα κύτταρα προκαλούν εξαλλαγή.
2] Θεωρία της χημικής απογυμνώσεως : Είναι η περισσότερο παραδεκτή. Σύμφωνα με αυτήν, οι καρκινογόνες ουσίες που μπαίνουν στα κύτταρα δεσμεύουν τις πρωτεϊνικές ουσίες των κυττάρων, με αποτέλεσμα τα κύτταρα αυτά να χάνουν την ικανότητα σχηματισμού των πρωτεϊνικών τους ουσιών. Έτσι τα κύτταρα απογυμνώνονται από τις ουσίες αυτές και τα ίδια, καθώς και οι απόγονοι τους σχηματίζουν νέες πρωτεϊνικές ουσίες, αλλοιωμένης συστάσεως.

 

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ

Γενικά η διάγνωση των διαφόρων ειδών του καρκίνου δεν είναι εύκολη, τουλάχιστο στα πρώτα στάδια. Όταν προχωρήσει και κάνει μεταστάσεις, είναι πια ανώφελη η διάγνωση, γιατί σύντομα ο άρρωστος πεθαίνει. Όσο λοιπόν πιο έγκαιρη είναι η διάγνωση, τόσο μεγαλύτερες είναι οι ελπίδες για να επιζήσουν ή να ζήσουν περισσότερο οι καρκινοπαθείς. Στην υπηρεσία της διαγνώσεως του καρκίνου υπάρχουν πολλά μέσα.
Αυτά είναι το ακτινολογικό εργαστήριο, οι αναλύσεις αίματος, η κυταρρολογική εξέταση κατά Παπανικολάου [Παπ-τεστ] , η παθολογοανατομική εξέταση και η βιοψία διαφόρων οργάνων. Ήδη στο εξωτερικό και ιδιαίτερα στις Η.Π.Α. , εφαρμόζεται το τσεκ-απ σε μεγάλη κλίμακα, δυο φορές το χρόνο. Μπαίνουν δηλ. οι άνθρωποι στα νοσοκομεία δύο φορές το χρόνο και κάνουν όλες τις γενικές εξετάσεις. Το μέτρο αυτό είναι προληπτικό, ώστε να διαγνωστούν έγκαιρα όλες οι περιπτώσεις αρχής του καρκίνου. Επίσης κυκλοφορεί πίνακας των αντικαρκινικών ινστιτούτων των πολιτισμένων χωρών, ο οποίος περιγράφει τα πιθανά σημεία εκδηλώσεως του καρκίνου.
Ο πίνακας αυτός έχει κρεμαστεί σ΄ όλους τους δημόσιους χώρους, ώστε να τον βλέπει όλος ο κόσμος.

Τα σημεία που περιλαμβάνει είναι τα εξής :

1] Πληγή που δεν επουλώνεται
2] Ασυνήθιστη αιμορραγία ή έκκριση υγρών,
3] Βήχας που συνεχίζεται για μεγάλο διάστημα ή βράχνιασμα της φωνής,
4] Ογκίδιο ή σκληρότητα οπουδήποτε στο δέρμα ,
5] Ελιά του δέρματος που μεγαλώνει ξαφνικά ή πολλαπλασιάζεται ,
6] Μεταβολή στις κενώσεις ή δυσπεπτικά φαινόμενα που επιμένουν ,
7] Δυσκολία στην κατάποση,
8] Μεγάλη απώλεια βάρους σε μικρό διάστημα . Βέβαια όλα αυτά τα σημεία δεν σημαίνουν πάντα την ύπαρξη καρκίνου. Ωστόσο είναι μερικές από τις εκδηλώσεις του, γι΄ αυτό και η εμφάνιση τους πρέπει να δημιουργήσει υποψίες.

 

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ

Όπως αναφέραμε, όσο πιο έγκαιρη είναι η διάγνωση τόσο μεγαλύτερες είναι οι ελπίδες των καρκινοπαθών για επιβίωση. Οπωσδήποτε μεγάλο ρόλο παίζει και η εντόπιση καθώς και το είδος του καρκίνου. Η εφαρμοζόμενη σήμερα θεραπεία είναι τριπλή και σχεδόν πάντα γίνεται συνδυασμός των μεθόδων αυτών, για την επιτυχία καλύτερου αποτελέσματος . Διακρίνουμε :
1] Χειρουργική θεραπεία : Συνίσταται σε ευρεία εκτομή του καρκίνου μαζί με τους γύρω υγιείς ιστούς, με σύγχρονη αφαίρεση και των παρακείμενων λεμφαδένων. Συχνά συνδυάζονται με ακτινοθεραπεία.
2] Ακτινοθεραπεία : Χρησιμοποιεί ακτίνες Ρεντεγκεν , ράδιου, ραδιοϊσόποσο κοβαλτίου, καίσιου, φίδιου, κ.λ.π. Συχνά επίσης γίνεται πρόσληψη ραδιοϊσοτόπων από το στόμα , η χορήγησή τους με ενέσεις ή ακόμα έγχυσή τους σε διάφορες κοιλότητες του σώματος.
3] Χημειοθεραπεία : Περιλαμβάνει τη χορήγηση διαφόρων κυτταροσταστικών φαρμάκων, όπως είναι ο αζωθυπερίτης, η ουρεθάνη κ.α., ορμονών, όπως είναι τα οιστρογόνα, τα ανδρογόνα, τα κορτικοστεροειδή κ.λ.π. και ανταγωνιστών του υλικού οξέος και των πουρινών , όπως είναι η αμινοπτερίνη, η 6-μερκαπτοπουρίνη κ.α.

 

ΑΝΤΙΚΑΡΚΙΝΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ

Η σοβαρότητα της παθήσεως και το πλήθος των ετήσιων θανάτων από καρκίνο, ώθησε τα κράτη όλου του κόσμου σ΄ έναν αγώνα μεθοδικό και απεγνωσμένο εναντίον του. Διατέθηκαν και διαθέτονται μεγάλα ποσά από τις διάφορες κυβερνήσεις και παράλληλα γίνονται κάθε χρόνο έρανοι για το σκοπό αυτό. Έτσι δημιουργήθηκαν τα αντικαρκινικά ινστιτούτα, στα οποία οι μελέτες και τα πειράματα εναντίον του καρκίνου συνεχίζονται αδιάκοπα, πάντα με την ελπίδα να ανακαλυφτεί η θεραπεία του καρκίνου. Η Ελλάδα δεν υστέρησε στον τομέα αυτόν. Ήδη υπάρχουν τρία αντικαρκινικά ινστιτούτα, ένα στην Αθήνα, ένα στον Πειραιά και ένα στη Θεσσαλονίκη, στα οποία απασχολείται ικανό επιστημονικό προσωπικό, με αρκετή επιτυχία μέχρι σήμερα.
ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ
Τα κακοήθη νοσήματα της παιδικής ηλικίας είναι η δεύτερη κατά σειρά αιτία θανάτου. Πρώτα είναι τα ατυχήματα. Η ταξινόμηση του όγκου σε καλοήθη και κακοήθη βασίζεται στην ιστολογική ιστογονη αρχή που χρησιμοποιήθηκε πρώτη αφορά πριν από 135 χρόνια από τον Virchao. Σήμερα υπάρχει μια διεθνής τάξη [π.χ. οι κακοήθεις όγκοι που προέρχονται από το επιθύλιο ονομάζονται καρκινώματα]. Κακοήθη εξάλλου νοσήματα μπορεί να παρουσιάζουν και οι ιστοί του περιφερειακού και κεντρικού συστήματος.
Τα πιο γνωστά σαρκώματα έχουν ως προέλευση το μεσόγχυμα [συνθετικός ιστός βλεννογόνων ουσιών], το λιποδιαλυτό ιστό, το μυϊκό ιστό, τα αγγεία, τα οστά, τις αρθρώσεις , τους τένοντες. Κακοήθη νοσήματα προκαλούν και οι λευχαιμίες.
Υπάρχουν τα κακοήθη μελανώματα και τερατώματα. Για τον προσδιορισμό του σταδίου ενός όγκου βαθμολογούνται τρία κριτήρια : α] Πρωτογενής όγκος , β] διήθηση στους λεμφαδένες και γ] μετάσταση μακριά από τους όγκους.
Εν αντιθέσει με τους ενηλίκους , στην παιδική ηλικία βρίσκεται ένα εντελώς διαφορετικό φάσμα συχνότητας. Εξάλλου, τη βάση στα παιδιά που έχουν κακοήθεις όγκους πολύ σπάνια ή καθόλου την παρατηρούμε στην ενήλικη ζωή. Το πιο συχνό κακόηθες νόσημα είναι η οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία. Η δεύτερη, κατά σειρά, μορφή είναι οι νευρογενείς όγκοι και ιδιαίτερα τα νευροβλαστήμια. Εν συνεχεία έρχεται το εμβρυϊκό λεύκωμα ή όγκος του Wilms. Τα σαρκώματα, στην παιδική ηλικία είναι πιο συχνά από τα καρκινώματα ενώ οι τερατογενείς όγκοι παρουσιάζονται σχεδόν μόνο στην παιδική ηλικία.
Η τοποθέτηση των όγκων είναι επίσης διαφορετική στα παιδιά. Όγκοι εσωτερικών οργάνων, με εξαίρεση τα νεφρά και τον εγκέφαλο είναι πολύ σπάνια. Διαφορές στη συχνότητα σε σύγκριση με το φύλο δεν υπάρχουν.
Μερικές μορφές όγκων συνδέονται με ορισμένες ηλικίες , για παράδειγμα οι όγκοι του Wilms παρατηρούνται σχεδόν αποκλειστικά πριν από το 5ο έτος της ζωής. Τα σαρκώματα εμφανίζονται στη δεύτερη 10ετία της ζωής, ενώ το ροτινοβλάστημα , που είναι ένα είδος όγκου του ματιού, το συναντάμε σχεδόν αποκλειστικά στον πρώτο χρόνο της ζωής. Τέλος οι όγκοι του μεσοθωρακικού και του οπισθοπεριτοναϊκού χώρου δεν είναι σπάνιοι, όμως η ανακάλυψή τους καθυστερεί συχνά.
Η έγκαιρη διάγνωση είναι βασικός παράγοντας για μια επιτυχή θεραπεία. Τα τελευταία χρόνια μεγάλη πρόοδος σημειώνεται στην ογκολογία. Στην αρχική θεραπεία με ριζική αφαίρεση του όγκου και την ακτινοβολία προστέθηκαν στο τέλος της δεκαετίας του 60 τα κυτταροστατικά. Γίνεται συνεχής έρευνα για τον περιορισμό των παρενεργειών τους και για την δημιουργία κυτταροστατικών που χορηγούνται από το στόμα, ενώ ενθαρρυντικά αποτελέσματα παρατηρήθηκαν και με τη μετακόμιση μυελού των οστών.
Τελευταία γίνονται έρευνες για διεγέρτες και συγχρόνως για αναστολές της αμβλιογενέσεως στους όγκους . Επιθυμητό αποτέλεσμα είναι η διακοπή της τροφοδοσίας των όγκων με αγγεία και η καταστροφή τους.
Το γεγονός ότι το 1996 ζούσαν στη Γερμανία περισσότεροι από 20.000 άνθρωποι που προσβλήθηκαν από τη νόσο την παιδική ή εφηβική ηλικία έκαναν θεραπεία και σήμερα θεωρούνται υγιείς και ότι ο αριθμός αυτός έχει μια συνεχόμενη αύξηση μας κάνει παρά την σοβαρότητα των κακοηθών νοσημάτων , αισιόδοξους.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ
Σε ερώτηση που έγινε σε 63 μαθητές εάν γνωρίζουν το τι θα πει καρκίνος, οι είκοσι τρεις από αυτούς ήξεραν αρκετά καλά την έννοια αυτής της λέξης. Οι οχτώ από αυτούς πίστευαν ότι ο καρκίνος είναι μια θανατηφόρα αρρώστια. Οι υπόλοιποι τριάντα δύο δεν γνώριζαν τίποτα πάνω σ΄ αυτό.
Άρα σε ποσοστό τοις εκατό βγαίνει ότι το 54% των ανθρώπων γνωρίζουν τι θα πει καρκίνος.
Τέθηκε και η ερώτηση αν έχουν συγγενείς μ΄ αυτήν την αρρώστια που μαστίζει σε μεγάλο ποσοστό σχεδόν σ΄ όλο τον κόσμο, ο λεγόμενος "καρκίνος". Οι σαράντα εφτά στους εξήντα τρεις είχαν και συγγενείς και φίλους που προσβλήθηκαν από αυτή την αρρώστια, διαφορετικά είδη καρκίνου όπως καρκίνο στους πνεύμονες, στο μαστό, στον εγκέφαλο και αλλού. Δηλαδή σχεδόν σε όλο το σώμα και από διάφορα αίτια όπως η κακή διατροφή, η αρκετή ώρα έκθεσης σώματος στον ήλιο , από Η.Υ , από το κάπνισμα, το ποτό, κ.α. Η ηλικία τους είναι 23-80 χρόνια, δηλαδή ο μέσος όρος της ηλικίας τους είναι 48 χρονών.

 

ΚΑΠΝΙΣΜΑ

Σε άλλα εξήντα τρία παιδιά τέθηκε το ερώτημα :Ποιες οι ασθένειες που προκαλεί το κάπνισμα; Οι εικοσιτέσσερις γνώριζαν αρκετά καλά τις ασθένειες αυτές ενώ οι άλλοι είκοσιδυο ήξεραν τις πιο σημαντικές. Δυστυχώς μόνο δεκαεφτά από αυτούς δεν γνώριζαν τις παθήσεις που προκαλεί το κάπνισμα.
Συμπέρασμα : Πριν περίπου μια 50ετία οι άνθρωποι πέθαιναν από καρκίνο χωρίς να το ξέρουν. Ύστερα μέσα από τα μέσα ενημέρωσης αλλά και από διάφορα προγράμματα που παρουσιάζονται στην τηλεόραση , το ραδιόφωνο αλλά και από ενημερωτικά φυλλάδια, ο άνθρωπος ενημερώθηκε και συνεχίζει να ενημερώνεται για τον καρκίνο , το κάπνισμα , το αλκοόλ και όχι μόνο.
Η ΕΚΘΕΣΗ ΤΕΡΡΥ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ
Εάν θεωρήσουμε το συντελεστή θνησιμότητας των μη καπνιστών ίσον με την μονάδα , ο ίδιος συντελεστής για διάφορες αιτίες θανάτου που μπορούν να συσχετισθούν με το κάπνισμα έχει στους καπνιστές ως εξής :
Νεοπλάσματα των πνευμόνων 10,8 
Κίρρωσις του ήπατος 2,2 
Βρογχίτιδες και εμφύσημα 6,1 
Νεοπλάσματα της ουροδόχου κύστεως 1,9 
Νεοπλάσματα του λάρυγγος 5,4 
Νόσοι των στεφανιαίων 1,7 
Νεοπλάσματα του στόματος 4,1 
Άλλες νόσοι της καρδιάς 1,7 
Νεοπλάσματα του οισοφάγου 3,4 
Αρτηριακή υπέρτασις 1,5 
Γαστροδωδεκακτυλικόν έλκος 2,8 
Καθολική αρτηριοσκλήρωσις 1,5 
Νόσοι της κυκλοφορίας 2,6 
Νεοπλάσματα των νεφρών 1,5 
Άλλες αιτίες θανάτου 1,6 
ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ
Ο καρκίνος είναι η δεύτερη κατά σειρά αιτία θανάτου στον σύγχρονο άνθρωπο
Διατροφικοί Παράγοντες
Οι σύγχρονες έρευνες στον τομέα της υγείας εξετάζουν με μεγάλη προσοχή το ρόλο της διατροφής στην εξέλιξη και στην παρεμπόδιση του καρκίνου. Η σχέση μεταξύ της δίαιτας και του καρκίνου είναι ιδιαίτερα περίπλοκη και καινούργιες πληροφορίες εμφανίζονται συνεχώς. Είναι όμως από όλους παραδεκτό ότι δίαιτες που είναι πλούσιες σε φυτικές ίνες, περιέχουν δηλαδή πολλά φρούτα, λαχανικά και ξηρούς καρπούς, προφυλάσσουν από συγκεκριμένες μορφές καρκίνου.
Μια ολόκληρη σειρά από έρευνες απέδειξαν ότι υπάρχει μία σχέση προστασίας μεταξύ κατανάλωσης μεγάλης ποσότητας φυτικών ινών και εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου . Επιπλέον η σχέση μεταξύ λίπους και καρκίνου του παχέος εντέρου είναι ακόμη πιο ισχυρή, αφού η ύπαρξη λίπους στη δίαιτα αυξάνει τις πιθανότητες για εμφάνιση και εξέλιξη της ασθένειας.
ΕΠΙΛΕΞΤΕ
Τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες και χαμηλής περιεκτικότητας σε λίπος
ΑΠΟΦΥΓΕΤΕ
Τρόφιμα πλούσια σε λίπος και φτωχά σε ίνα
ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ
Τα τρόφιμα που δρουν ως προστατευτικοί για την υγεία παράγοντες εκτός από την διαιτητική ίνα περιέχουν και άλλα θρεπτικά συστατικά που εμποδίζουν την ανάπτυξη συγκεκριμένων μορφών καρκίνου.
Τρόφιμα που προστατεύουν από τον καρκίνο Προστατευτικοί Παράγοντες 
Δημητριακά Ολικής Άλεσης 
Διαιτητική ίνα 
Λαχανικά 
Διαιτητική ίνα 
Βιταμίνη C 
Βιταμίνη Α [β-καροτίνη και καροτενοειδή*] 
Φρούτα 
Διαιτητική ίνα 
Βιταμίνη C 
Βιταμίνη Α [β-καροτίνη και καροτενοειδή] 
Όσπρια και αμυλώδη λαχανικά 
Διαιτητική ίνα 
 
Ο ΤΡΟΠΟΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΣΤΑΥΤΕΥΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ
Παράγοντας
Τρόπος δράσης
Διαιτητική ίνα 
Αραιώνει τη συγκέντρωση των καρκινογόνων αραγόντων που βρίσκονται στο λεπτό έντερο. 
Αυξάνει τον ρυθμό μετακίνησης των τροφών στο έντερο, μειώνοντας έτσι το χρόνο επαφής των καρκινογόνων παραγόντων με τα κύτταρα του εντέρου. 
Βιταμίνη Α, β-καροτίνη Χημικά συστατικά των σταυρανθών 
Εμποδίζει την ανάπτυξη όγκων. 
Δημιουργούν ουδέτερο περιβάλλον και 
βοηθούν στη αποβολή καρκινογόνων παραγόντων 
Β-καροτίνη και Βιταμίνη C 
Είναι βιταμίνες με αντιοξειδωτική δράση και δρουν εναντίον παραγόντων που καταστρέφουν τα κύτταρα του οργανισμού 
Προστατεύουν την κυτταρική μεμβράνη. 
Λαχανικά του γένους των σταυρανθών
Τα λαχανικά της οικογένειας του λάχανου [σταυρανθή] περιέχουν στοιχεία που προστατεύουν από τον καρκίνο. Τέτοια λαχανικά είναι :
Τρόφιμα ολικής άλεσης
Στα τρόφιμα αυτά συμπεριλαμβάνονται εκείνα που προέρχονται από το σιτάρι , το καλαμπόκι, τη βρώμη και τη σίκαλη και έχουν υποστεί καμία ή μερική επεξεργασία. Έτσι περιέχουν το εξωτερικό τους περίβλημα και το φύτρο. Τα τρόφιμα ολικής άλεσης έχουν συνήθως σκούρο χρώμα και χρειάζονται αρκετό χρόνο για να μαγειρευτούν και να μασηθούν. Τα επεξεργασμένα τρόφιμα αντίθετα είναι ανοικτόχρωμα, μαγειρεύονται γρήγορα και χρειάζονται λιγότερο χρόνο για να μασηθούν.
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΝΙΣΧΥΟΥΝ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ
Υπερβολική κατανάλωση συγκεκριμένων τροφίμων ή ουσιών που προσθέτονται στα τρόφιμα μπορούν να συμβάλλουν στην εμφάνιση και εξέλιξη του καρκίνου.
Λίπος και Λιπαρά Τρόφιμα
Η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας λίπους αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του μαστού, του παχέος εντέρου και του προστάτη.
Σε μια ισορροπημένη υγιεινή διατροφή το ποσοστό λίπους δεν πρέπει να ξεπερνά το 30% των συνολικών ημερήσιων θερμίδων.
Οι δίαιτες δυτικού τύπου , στις οποίες πλησιάζει πολύ ο ελληνικός τρόπος διατροφής, περιέχουν ποσοστό λίπους που ανέρχεται στο 40% των συνολικών ημερήσιων θερμίδων. Μεγάλη σημασία έχει επίσης η μείωση του ζωικού λίπους. Μειώστε το κρέας, το βούτυρο, τις σάλτσες, τα γλυκά και τα πλούσια σε λίπος γαλακτοκομικά προϊόντα. Προτιμήστε το ελαιόλαδο για την παρασκευή τροφίμων.
Παστά και Καπνιστά Τρόφιμα
Πολλά παστά και καπνιστά τρόφιμα περιέχουν νιτρικά, τα οποία είναι χημικές ουσίες που προσθέτονται κατά την επεξεργασία των τροφίμων. Στο έντερο τα νιτρικά συνδέονται με τις πρωτείνες και σχηματίζουν νιτροζαμίνες, οι οποίες προκαλούν καρκίνο του στομαχιού και του οισοφάγου. Τα τρόφιμα αυτά λοιπόν πρέπει να καταναλώνονται σε περιορισμένες ποσότητες.
Πρόσθετα Τροφίμων
Κάποια από τα πρόσθετα και συντηρητικά των τροφίμων έχουν αποδειχθεί καρκινογόνα σε πειραματόζωα . Βέβαια , δεν είναι όλα τα πρόσθετα τροφίμων βλαβερά για την υγεία. Πολλά από αυτά μάλιστα κάνουν τα τρόφιμα πιο ασφαλή και βελτιώνουν τα οργανοληπτικά τους χαρακτηριστικά.
Παρόλα αυτά επειδή τα πρόσθετα και τα συντηρητικά είναι πολλά , θα ήταν προτιμότερο να περιορίσουμε την κατανάλωσή τους προτιμώντας τα φρέσκα τρόφιμα.
Οινοπνευματώδη Ποτά
Υπερβολική κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένου και του καρκίνου στη στοματική κοιλότητα, στον οισοφάγο, στο ήπαρ, στους μαστούς και στο πάγκρεας. Η υπερβολική κατανάλωση οινοπνεύματος σε συνδυασμό με το κάπνισμα αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του στόματος, του λάρυγγα, του οισοφάγου και της αναπνευστικής οδού. Μεγάλη κατανάλωση οινοπνεύματος μπορεί να διπλασιάσει ή και να τριπλασιάσει τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του στόματος, αλλά ο συνδυασμός του με το κάπνισμα αυξάνει τις πιθανότητες κατά 15 φορές.
Άλλοι παράγοντες
Εκτός από τους διατροφικούς παράγοντες , υπάρχουν και πολλοί άλλοι που συντελούν στην εμφάνιση του καρκίνου, όπως το κάπνισμα, η υπερβολική έκθεση στον ήλιο, η έκθεση στις ακτίνες Χ, καθώς και άλλοι περιβαλλοντικοί παράγοντες.
Παχυσαρκία
Η σχέση μεταξύ της πρόσληψης θερμίδων, του λίπους και του σωματικού βάρους είναι περίπλοκες και όχι απόλυτα κατανοητές.
Η κατανάλωση μεγάλου αριθμού θερμίδων αυξάνει έμμεσα τις πιθανότητες για καρκίνο μέσω της υπερβολικής αύξησης βάρους. Οι παχύσαρκοι άνθρωποι έχουν αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου, της ουροδόχου κύστης, του μαστού και της μήτρας.
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧΙΑ
Επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι πολλές μορφές καρκίνου είναι θεραπεύσιμες. Έχουν προταθεί λοιπόν 7 εντολές για μείωση των πιθανοτήτων για καρκίνο.
    Αποφύγετε την παχυσαρκία.
    Μειώστε την ημερήσια πρόσληψη λίπους στη δίαιτά σας.
    Αυξήστε την κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε διαιτητική ίνα.
    Συμπεριλάβετε στη διατροφή σας τρόφιμα που είναι καλές πηγές βιταμίνης Α και C.
    Συμπεριλάβετε λαχανικά της οικογένειας του λάχανου [σταυρανθή]
    Αποφύγετε τα παστά τρόφιμα
    Μειώστε την κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών.
Η ΥΓΙΕΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΙ ΠΙΟ ΕΥΚΟΛΟ ΑΠ΄ ΟΤΙ ΝΟΜΙΖΕΙΣ
Εδώ θα βρεις ορισμένες ιδέες για υγιεινά γεύματα που παρασκευάζονται εύκολα.
Πρωινό : Πρόσθεσε φέτες πορτοκαλιού ή άλλων φρούτων στα δημητριακά του πρωινού.
Κόψε κομμάτια φρούτων μέσα στο γιαούρτι σου.
Ετοίμασε κρέπες με γέμιση φρούτων.
Μεσημεριανό - Βραδινό : Ανάμειξε κομμάτια κοτόπουλου ή τόνου μέσα στη σαλάτα.
Φτιάξε ένα μεγάλο σάντουιτς με τυρί και άπαχο κρέας και πρόσθεσε άφθονα λαχανικά.
Ψήσε μια μεγάλη πατάτα στο φούρνο και στόλισέ τη με λαχανικά και τυρί.
Τρώγε όσπρια πιο συχνά.
Ετοίμασε πίτσα λαχανικών.
Χρησιμοποίησε ελαιόλαδο στη σαλάτα και στα φαγητά. Απόφυγε την μαργαρίνη και το βούτυρο.
Απογευματινό : Ολοκλήρωσε το γεύμα σου με ένα φρούτο ή 1 ποτήρι χυμό ή άπαχο γάλα.
Φτιάξε μια μεγάλη φρουτοσαλάτα.
Φάε ένα γιαούρτι με φρέσκα φρούτα.
Προτίμησε το ποπ-κόρν, τα φρούτα και τους ξηρούς καρπούς από τα πατατάκια και τα γαριδάκια, ενώ παρακολουθείς τηλεόραση.
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ
Ορισμένοι καρκίνοι μπορούν να αποφευχθούν και η γενική κατάσταση της υγείας μπορεί να βελτιωθεί εάν υιοθετήσετε υγιεινότερο τρόπο ζωής.
Οι περισσότεροι καρκίνοι μπορούν να θεραπευτούν εάν ανιχνευθούν εγκαίρως .
    Μην καπνίζετε. Καπνιστές, σταματήστε το κάπνισμα όσο πιο σύντομα γίνεται και μην καπνίζετε παρουσία άλλων. Εάν δεν καπνίζετε , μην κάνετε πειράματα με τον καπνό.
    Εάν πίνετε αλκοολούχα ποτά , μπύρα, κρασί ή άλλο είδος, μετριάστε την κατανάλωση.
    Αυξήστε την ημερήσια κατανάλωση λαχανικών και φρέσκων φρούτων. Να τρώτε συχνά δημητριακά με υψηλή περιεκτικότητα σε ίνες.
    Αποφύγετε το υπερβολικό βάρος, αυξήστε τη σωματική δραστηριότητα και περιορίστε την κατανάλωση λιπαρών φαγητών.
    Αποφύγετε την υπερβολική έκθεση στον ήλιο και τα ηλιακά εγκαύματα, ιδίως στην παιδική ηλικία.
    Εφαρμόστε αυστηρούς κανόνες που στοχεύουν στην πρόληψη κάθε έκθεσης σε γνωστές καρκινογόνες ουσίες. Να ακολουθείτε όλες τις οδηγίες υγείας και ασφάλειας για ουσίες που μπορεί να είναι καρκινογόνες.
    Επισκεφθείτε ένα γιατρό, μόλις παρατηρήσετε ένα εξόγκωμα, μια πληγή που δεν επουλώνεται [και στο στόμα ακόμη], μια κρεατοελιά που αλλάζει σχήμα, μέγεθος ή χρώμα, ή τυχόν μη φυσιολογική αιμορραγία.
    Επισκεφθείτε ένα γιατρό εάν αντιμετωπίζετε προβλήματα, όπως επίμονο βήχας, επίμονη βραχνάδα, αλλαγή στις συνήθειες του εντέρου ή της ούρησης ή ανεξήγητη απώλεια βάρους.
Για τις γυναίκες
Να κάνετε τακτική εξέταση του τραχηλικού επιχρίσματος. Να συμμετέχετε σε οργανωμένα προγράμματα πληθυσμιακού ελέγχου για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Να ελέγχετε τακτικά το στήθος σας. Να συμμετέχετε σε οργανωμένα προγράμματα πληθυσμιακού ελέγχου για τον καρκίνο του μαστού ένα είστε άνω των 50 ετών.
ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΕΚΑΛΟΓΟΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Φρόντιζε το ημερήσιο φαγητό να πλησιάζει όσο γίνεται πιο πολύ στη σύνθεση που περιγράψαμε πιο πάνω παίρνοντας για βάση ένα ενήλικο άτομο βάρους 70 κιλών.
Έχε υπ΄ όψη σου πως η σύνθεση αυτή δεν είναι θαυματουργή συνταγή. Προσάρμοσέ την στην ηλικία σου, στην εποχή, στις ασχολίες σου , και -οπωσδήποτε- στην ενδεχόμενη ευαισθησία ή τυχόν παθολογική κατάσταση του οργανισμού σου.
Τρώγε όταν και όσο πεινάς. Η τακτική ώρα του φαγητού βοηθεί πολύ τον οργανισμό, αλλά δεν είναι υποχρεωτική. Μην τρώτε από λαιμαργία περισσότερο από όσο πεινάτε. Οι αρχαίο συνιστούσαν : "Να σηκώνεσαι απ΄ το τραπέζι όσο αισθάνεσαι ότι μπορείς ακόμη να φας".
Μη τρώτε βιαστικά. Μασάτε καλά αλλιώς φορτώνεται στο στομάχι την δουλειά που πρέπει να κάνουν τα δόντια και οι σιελογόνοι αδένες.
Μη τρώτε καυτό φαγητό ή καυτό ψωμί και μη πίνετε εξαιρετικά παγωμένα αναψυκτικά ή νερό.
Ελέγχετε σχολαστικά : α] την καταλληλότητα των τροφίμων σας β] την καθαριότητα των σκευών του φαγητού σας γ] την καθαριότητα των χώρων αποθήκευσης των τροφίμων, την θερμοκρασία και τον αερισμό τους [ή την στεγανότητά τους όπου απαιτείται].
Συνηθίσετε να τρώτε λιτά. Λιτότητα δεν σημαίνει έλλειψη των απαραίτητων ουσιών που περιγράψαμε. Σημαίνει έλλειψη περιττών και μη θρεπτικών ουσιών. Σημαίνει επίσης μέτρο στην ποσότητα.
Η μονοτονία στην επιλογή των φαγητών ή στον τρόπο παρασκευής τους κουράζει το στομάχι και απωθεί την όρεξη. Μια λογική ποικιλία επιβάλλεται, χωρίς αυτό να γίνεται σκοπός της ζωής σας.
Μη τρώτε - ή τουλάχιστον μη τρώτε πολύ - αμέσως μετά από κουραστική ασχολία ή από μια υπερδιέγερση [θυμός, σύγχυση, στενοχώρια, χαρά, κ.λ.π.] Ηρεμήστε πρώτα.
Αντιληφθείτε καλά την σημασία της συμβουλής : "Δεν ζης για να τρως , αλλά τρως για να ζης".
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Εγκυκλοπαίδεια Παγκόσμια Σύγχρονη Παιδεία -
Εκδοτικός Οργανισμός Μαλλιάρη
Canong "Ανθρώπινη φυσιολογία"
Hamperl "Παθολογική Ανατομία"
Psyrembel "Γυναικολογία - Μαιευτική"

 

Η ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Τμήμα Γ1: Ακριτίδου Ευγενία Αλιατίδου Μαρία Αρναούτογλου Κατερίνα Βασιλακάκη Μαρία Γεωργιτζίκη Μαρία Δημοπούλου Μαρία Δήμου Αθανασία Δράτσιου Μαριάννα Θεοδωρίδου Ελένη Καραδημητρίου Αναστασία Καραμανάβη Λία Καραμιχαηλίδου Μάρθα
Τμήμα Γ2: Καρίπογλου Παναγιώτης Κόκαλας Πασχάλης Κυρατζής Αθανάσιος Κωνσταντινίδης  Βασίλης Μαραγκάκης  Μιχάλης Μηνάς Γιάννης Μπαλτζή Ρενάτα Μπαλτζίδης Παναγιώτης
Τμήμα Γ3: Πάνος Γεώργιος Παπούτη Μαρίνα Πασχαλίδου Δήμητρα Σαμουηλίδου Δέσποινα Τάνης Αιμίλιος
Τμήμα Γ4: Τζελέπη Γεωργία Τζιώρη Βαϊα Τιτή Άννα Τουταντζή Εύη Τερκέζη Αντιγόνη Τσιάγκα Χάιδω Τσιανοπούλου Αναστασία Τσιβρικός Βάϊος Τσίκος Νικόλαος Τσίντσιου Χαρίκλεια Τρυγούση Χρυσάνθη Φενέρη Μαρία Χαμάλη Μαρία Χατζόπουλος Βασίλειος