ΕΠΙΣΤΗΜΗ - ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ - ΒΙΒΛΙΑ



Αρθρο 1: Δεινόσαυροι
Γιάννης Καλαίτζής

Μαθητής Γ' Τάξης 6ου Γυμνασίου Σερρών

   Δεινόσαυροι: Γιγαντιαία όντα, κυρίαρχοι κυριολεκτικά του πλανήτη γη πριν από τον άνθρωπο.
    Η εμφάνισή τους έγινε για πρώτη φορά πάνω στη γη πριν από 250 εκατομ. χρόνια.
    Ειδικοί και οι πρόσφατες επιστημονικές τους ανακαλύψεις πιστεύουν πως
οι κυρίαρχοι από τα βάθη των αιώνων δεινόσαυροι εμφανίστηκαν στο πλα-
θνητή κατά τη διάρκεια της Τριασίου περιόδου της Μεσοζωικής εποχής και
η καταγωγή τους έλκεται από ένα κοινό πρόγονο.

Μ Ε Σ Ο Ζ Ω Ι Κ Η    Ε Π Ο Χ Η
  Διήρκησε 170 εκατομμύρια χρόνια, κυριαρχούν τα ερπετά και διακρίνεται στις παρακάτω περιόδους:
ΤΡΙΑΣΙΟΣ περίοδος: Δημιουργία της Παγγαίας δηλαδή μιας ενιαίας μάζας γης, σχηματισμός μιας υπερηπείρου.
- Εμφάνιση των δεινοσαύρων.
ΙΟΥΡΑΣΙΟΣ περίοδος: Η υπερήπειρος Παγγαία έχει χωριστεί από μία μάζα νερού.
- Κυριαρχία και εξάπλωση των δεινοσαύρων
ΚΡΗΤΙΔΙΚΗ περίοδος: Σχηματισμός ηπείρων με την σημερινή τους μορφή.
- Εμφάνιση νέων και με αυτοτελή εξέλιξη δεινοσαύρων.

    Οι δεινόσαυροι στο τέλος της Τριασίου περιόδου είχαν χωριστεί στις δύο εξής μεγάλες κατηγορίες:
- Ορνιθίσχια : φυτοφάγοι δεινόσαυροι με ισχία πτηνών
- Σαυρίσχια : σαρκοφάγοι δεινόσαυροι με ισχία σαύρας (φωτο. 1)
Με την αρχή της Ιουρασίου περιόδου η γραμμή των Σαυρίσχιων χωρίστηκε
στα :
-ΦΥΤΟΦΑΓΑ ΣΑΥΡΟΠΟΔΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΥΡΟΠΟΔΑ
-ΣΑΡΚΟΦΑΓΑ ΘΗΡΟΠΟΔΑ που στέκονταν στα πίσω τους πόδια.
    Κατά την διάρκεια της Κρητιδικής περιόδου συναντάμε τόσο σαρκοφάγους
όσο και φυτοφάγους δεινόσαυρους στη πιο εξελιγμένη τους μορφή.
Το τέλος ήρθε ξαφνικά και μυστηριωδώς πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια
και η αιτία της εξαφάνισής τους δεν είναι εξακριβωμένη. Ορισμένοι επιστήμονες
πιστεύουν ότι οφειλόταν στη βίαιη πρόσκρουση μετεωρίτη στη γη, άλλοι πως
η εξαφάνιση είναι αποτέλεσμα βαθμιαίων κλιματολογικών αλλαγών και κάποιοι
το αποδίδουν στη πρόνοια της φύσης και της εξελικτικής διαδικασίας.
    Ανατρέχοντας στη βιβλιογραφία διαπιστώνουμε την ύπαρξη διισταμένων
απόψεων-θεωριών από παλαιοντολόγους και άλλους ερευνητές που ασχολή-
θηκαν με το εξαφανισθέν είδος.
    Παρ' όλη την ύπαρξη καινούριων και μεγάλο σε αριθμό ευρημάτων της
Παλαιοντολογίας κανείς δεν μπορεί να μιλήσει με βεβαιότητα γι' αυτούς.
    Οι δεινόσαυροι ήταν ψυχρόαιμοι ή θερμόαιμοι; Κοινωνικοί ή όχι; Φιλόστοργοι
γονείς ή το αντίθετο;
    Δεν γνωρίζουμε με ακρίβεια τη συμπεριφορά, τη φυσιολογία τους, ούτε ακόμη για το τι έτρωγαν.
    Η κατάταξη των δεινοσαύρων είναι ανάλογη της περιόδου στην οποία
έζησαν. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε:
ΠΑΡΑΔΑΠΕΔΟΝ
ΤΡΙΑΣΙΟΣ ΠΕΡΙΟΔΟΣ:    ΛΕΣΟΤΟΣΑΥΡΟ  κατ' εξοχήν φυτοφάγα και όχι
                                             ΠΛΑΤΕΟΣΑΥΡΟ   ιδιαίτερα μεγαλόσωμα.
                                              ΣΚΕΛΙΔΟΣΑΥΡΟΣ
                                              ΣΤΕΓΟΣΑΥΡΟΣ
ΙΟΥΡΑΣΙΟΣ ΠΕΡΙΟΔΟΣ: ΧΟΥΑΓΙΑΓΚΟΣΑΥΡΟΣ
                                               ΡΑΜΦΟΡΥΓΟΣ
                                               ΔΙΠΛΟΔΟΚΟΣ
                                               ΑΡΧΑΙΟΠΤΕΡΥΞ
ΚΡΗΤΙΔΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ:  ΙΓΚΟΥΑΝΟΔΟΝΤΟ
                                               ΚΕΝΤΡΟΣΑΥΡΟΣ
                                               ΤΥΡΑΝΝΟΣΑΥΡΟΣ ΡΕΞ
     Γνωστοί, ονομαστοί, διάσημοι σε μας από διάφορες πηγές όπως το Βρετανικό μουσείο Φυσικής Ιστορίας, το μουσείο Φυσικής Ιστορίας του
Παρισιού, κινηματογραφικές υπερπαραγωγές όπως το  Jurassic Park
και άλλα, είναι οι :
-ΑΡΧΑΙΟΠΤΕΡΥΞ : Ισως το πρώτο είδος στη γη που κατάφερε να πετάξει
                                    και που άφησε απογόνους τα σημερινά πουλιά.
-ΤΥΡΑΝΝΟΣΑΥΡΟΣ : Ο βασιλιάς των δεινοσαύρων, το φοβερότερο χερσαίο
           ΡΕΞ σαρκοβόρο που έζησε πάνω στη γη, περπατούσε
                                         μόνο στα δύο πίσω του πόδια.
-ΒΡΟΝΤΟΣΑΥΡΟΣ : Ισως ένα από τα μεγαλύτερα χερσαία ζώα πάνω στη γη
                                       Ζύγιζε πάνω από είκοσι τόνους και μήκος εξήντα πό-
                                       δια. Ζούσε σε λίμνες και νερά, είχε το μικρότερο μυαλό.
-ΜΑΜΟΥΘ : Γνωστός από τα απολιθώματα και τα 25.000 λείψανα που έχουν
                      ξεθαφτεί. Πρόσφατα, το Σεπτέμβριο του 1999,παλαιοντολόγοι
                      ανακάλυψαν άριστα διατηρημένο μέσα στους πάγους της
                      Αρκτικής ένα ολόκληρο Μαμούθ. Η επιστημονική κοινότητα στη
                      προσπάθειά της να "ξαναδεί" ολοζώντανο ένα Μαμούθ, συζητά
                      την αναπαραγωγή του με την μέθοδο της κλωνοποίησης.
    Πάντως όποια και αν είναι η κρίση που κάποτε εξολόθρευσε τους δεινό-
σαυρους, γεγονός παραμένει πως τα γιγαντιαία αυτά όντα που κάποτε και
για πολλά εκατομμύρια χρόνια υπήρξαν οι κυρίαρχοι της γης, δεν είναι παρά
μακρινοί μας πρόγονοι στη μεγάλη σκάλα της εξελικτικής διαδικασίας. Το ότι
σήμερα γίνεται κάποια αναφορά σ' αυτούς είναι σα να θυμόμαστε κάποιο
παλιό ξεχασμένο παππού μας, που παρ' όλο που έχει χαθεί εδώ και πάρα
πολλά χρόνια, ίσως θα'χει πολλά να μας διδάξει για το πως κατόρθωσε να
ζήσει τόσα χρόνια.