ΑΡΧΑΙΑ ΑΜΦΙΠΟΛΗ


     Μερικές από τις αρχαίες πόλεις που σημείωσαν αξιόλογη δράση στην αρχαία ιστορία, παρ' όλες  τις συμφορές, κατόρθωσαν να   διατηρήσουν στο χώρο τους μερικά μνημεία, που αντικρίζοντας τα σήμερα ο στοχαστικός επισκέπτης ώρες πολλές μπορεί να αναπολεί τις μεγάλες στιγμές που γνώρισε ο κάθε τόπος. Δεν αξιώθηκαν όμως όλοι οι χώροι μια τέτοια τύχη.
     Σε  πολλές  περιπτώσεις, μονάχα το αρχαίο όνομα, κι αυτό συχνά παρεφθαρμένο, μένει μοναδική μαρτυρία μεγάλων γεγονότων, έντονων στιγμών μιας εποχής πολύ μακρινής  πια.  Κι ύστερα  υπάρχει κι άλλη κατηγορία, η πιο κακότυχη.  Εκεί που ούτε  το τοπωνύμιο δε  διατηρήθηκε και τα πάντα τα έχει σκεπάσει η λησμονιά,  κάτω από τα χώματα, που πυκνά και βαριά κάλυψαν κάθε ίχνος ζωής. Κι έτσι μονάχα το  τυχαίο εύρημα έχει τη δυνατότητα να στρέψει την προσοχή των  σημερινών ανθρώπων σε ότι διαδραματίσθηκε σε μερικούς χώρους πριν από πολλούς αιώνες και να μας πλησιάσει στην αλλοτινή ζωή και τη βαθύτερή της ουσία.
Αρχαία Αμφίπολη : Το όνομά της είναι δεμένο με πολλών μεγάλων βασιλέων  στρατηγών, ναυάρχων, ιστορικών και πολιτικών.  Ο Φίλιππος, ο Μ. Αλέξανδρος, ο Βρασίδας, ο Κλέων, ο Θουκυδίδης, ο Τιμόθεος, ο Νέαρχος και πολλοί άλλοι σχετίζονται με  την πόλη.
     Το 1912-13, Ελληνες  στρατιώτες  βρήκαν τη βάση και λίγα κομμάτια  από το πασίγνωστο σήμερα  Λιοντάρι της Αμφίπολης.
     Αργότερα  το 1961, Αγγλοι στρατιώτες, στρατοπεδευμένοι εκεί, βρήκαν πολλά κομμάτια του αγάλματος, και αρκετά άλλα αποκαλύφθηκαν το 1930 - 31 όταν έγιναν στον ίδιο χώρο έργα για τη διευθέτηση της κοίτης του Στρυμόνα.
     Η μελέτη Γάλλων και Αμερικανών επιστημόνων και τεχνικών  οδήγησε  στην αναστήλωση του Λέοντος το 1936-37.
     Η Αμφίπολη ήταν χτισμένη σε ύψος 154 μ. σε ένα φυσικό οχυρό λόφο, από τους  τελευταίους που κλείνουν το Παγγαίο.  Ολόγυρα η θέα είναι μαγευτική.  Στο βάθος  ξεχωρίζει η θάλασσα  η λυγερή γραμμή της Θάσου και ο κωνικός όγκος του Αγίου Ορους.  Στα βορινά απλώνεται η πεδιάδα των Σερρών με τα βουνά της  στο βάθος, ανατολικά  ο επιβλητικός  όγκος  του Παγγαίου  με τις  χιονοσκέπαστες πλαγιές  των Κερδυλλίων.  Μεγάλο μέρος  του λόφου , όπου ήταν χτισμένη η πόλη,  το «ρείθρο του αγνού Στρυμόνος».
      Ολόκληρος αυτός ο χώρος ξυπνάει ατέλειωτες μνήμες από την αρχαιότητα.  Η Αρχαία Αμφίπολη σήμερα είναι χώρος που μπορούν να επισκεφτούν κάτοικοι της πόλης των Σερρών και άλλων περιοχών της  Ελλάδας.


Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης
     Το Μουσείο της Αμφίπολης βρίσκεται σε απόσταση 65 χιλιόμετρων από την πόλη των Σερρών.
Ανήκει στην εδαφική αρμοδιότητα του Δήμου Αμφίπολης και είναι κτισμένο πάνω στα ερείπια
της  αρχαίας Αμφίπολης. Είναι τόση η υποβλητικότητα και η μεγαλοπρέπεια του χώρου ώστε
δέος και έκσταση κυριεύει τον κάθε επισκέπτη. Το Μουσείο καίτοι δεν είναι μεγάλο, είναι ωστόσο
ένα από τα πιο σημαντικά της Χώρας.
 

Ο υπεύθυνος του μουσείου
ενημερώνει τα παιδιά της 
ομάδας περιβάλλοντος
Η ομάδας περιβάλλοντος του 6ου Γυμνασίου 
Σερρών, κατά την επίσκεψή της στο Αρχαιολογικό
Μουσείο της Αμφίπολης
    Το Μουσείο Αμφίπολης στεγάζει μνημεία της ιστορίας και του πολιτισμού της Αμφίπολης των
Αρχαίων και των Χριστιανικών χρόνων. Στους εκθεσιακούς τους χώρους συνοψίζεται η πολιτιστική
ιστορία της Αμφίπολης από τους  Προϊστορικούς ως τους Ύστερους Βυζαντινούς Χρόνους και
στις αποθήκες και στα εργαστήριά του εξασφαλίζεται η στέγαση και πραγματοποιείται η συντήρηση
και η μελέτη των ευρημάτων που οι αρχαιολογικές ανασκαφές  φέρνουν στο φως.
     Το κτίριο του Μουσείου περιλαμβάνει  ευρύχωρες αίθουσες με κατάλληλο φωτισμό, στις οποίες η
έκθεση των έργων έγινε με επιστημονικά αλλά  και αισθητικά κριτήρια.
     Ο αείμνηστος αρχαιολόγος Δημήτρης Λαζαρίδης ήταν εκείνος που ως έφορος αρχαιοτήτων της
Ανατολικής Μακεδονίας εμπνεύστηκε την ίδρυση και ως Γενικός   Επιθεωρητής Αρχαιοτήτων προώθησε
την  ενέργεση του Μουσείου ,το οποίο αποτελεί επιστέγασμα του μακρόχρονου ανασκαφικού
έργου που ο ίδιος πραγματοποίησε στην Αμφίπολη από το 1956 ως το 1984 με την στήριξη της Αρχαιολογικής
Εταιρίας Αθηνών  και το Υπουργείο Πολιτισμού.
     Το έργο άρχισε στα 1976,διακόπηκε στα 1977 για να ξαναρχίσει στα 1984 και να ολοκληρωθεί στα 1995.
Στην μελέτη μου θα περιγράψω μόνο τα πιο σημαντικά από τα τόσα αξιόλογα έργα που έχουν εκτεθεί.


Ο Λέων της Αμφιπόλεως
     Υπάρχουν πολλές εκδοχές για τους λόγους που οδήγησαν στη δημιουργία αυτού του αξιοθαύμαστου μνημείου.       Σύμφωνα με τον καθηγητή Αρραντόπουλο μετά από πρόταση του Περικλή (κατά το 437-436 π.Χ) ο `Αγνωνας έστησε τον μαρμάρινο λέοντα σε ανάμνηση των μεγάλων θυσιών των Αθηναίων.
Μια δεύτερη εκδοχή αναφέρει ότι το μνημείο στήθηκε προς τιμήν του Σπαρτιάτη στρατηγού Βρασίδα. Μετά τις ανασκαφές του 1937 ο καθηγητής της αρχαιολογίας  Oscar Broneer υποστήριξε πως ο μαρμάρινος λέοντας στήθηκε προς τιμήν του Λαομέδοντος εμπίστου συναγωνιστεί και συντρόφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
     Σύμφωνα με την εκδοχή του καθηγητή Λαζαρίδη είναι έργο του 4ου αιώνα π.Χ και δημιουργήθηκε προς τιμήν του Λεωσθένη ναυάρχου του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
     Τέλος, σύμφωνα με τον Σερραίο ιστορικό Γ.Καφταντζή η δημιουργία του μνημείου συνδέεται με το θάνατο σημαντικού προσώπου ή με πολύνεκρη μάχη μεταξύ των Αμφιπολιτών και του Φιλίππου Β' το 356 π.Χ.
Καταστροφή του Μνημείου
Οι απόψεις των αρχαιολόγων για τη χρονολογία που συντελέσθη η καταστροφή του          μνημείου διίστανται. Γίνεται αναφορά στο 422 π.Χ από τους υπό Βρασίδα ολιγαρχικούς που μισούσαν τους Αθηναίους. `Αλλη εκδοχή αναφέρει ότι καταστράφηκε από τους Ερούλους το 267 π.Χ. Επίσης αναφορές γίνονται για το 365 π.Χ από τους Βησιγότθους, το 1185 από τους Νορμανδούς, το 1204 από τους Λατίνους και το 1206 από τους Βούλγαρους.
     Η δημιουργία Μουσείου στην περιοχή με σπάνια ευρύματα μαρτυρούν όλες της πτυχές της ιστορίας της Αρχαίας Αμφίπολης και της περιοχής της που αποτέλεσε μια από τις σημαντικότερες πόλεις όλων των εποχών, σε κάθε μορφή και δραστηριότητα ζωής.